پذیرش دشوار یک استعفای پرسش برانگیز

جنرال محمد مسعود اندرابی؛ معاون عملیاتی اداره امنیت ملی روز جمعه، به عنوان سرپرست این اداره آغاز به کار کرد.
او جایگزین رحمت الله نبیل؛ رئیس پیشین امنیت ملی افغانستان شده که پیشتر از مقامش استعفا کرده بود.
عبدالله عبدالله؛ رئیس اجرائی هنگام معرفی آقای اندرابی به عنوان سرپرست امنیت ملی، از فعالیت آقای نبیل قدردانی کرد.
او گفت:"پذیرفتن استعفای آقای نبیل در شرایط کنونی کشور برای ما ساده و آسان نبود."
آقای نبیل با ارسال نامه‌ای به اشرف غنی، دلیل کناره‌گیری خود را "مکدر بودن فضای اعتماد کاری و فشارهای بی‌حد و حصر" او بر خود عنوان کرده بود.
آقای نبیل در این نامه گفته بود:"متاسفانه در جریان چند ماه گذشته بر علاوه اینکه با بعضی پالیسی‌ها هم‌نظر نبودم، شرایط طوری بر من تحمیل شد که زمینه کار برایم محدود گردید."

پیش از این خبرهایی از اینکه پاکستان از اشرف غنی خواسته‌ آقای نبیل را برکنار کند، منتشر شده بود. ارگ این اخبار را رد می کند.
اشرف غنی هم روز جمعه در کابل گفت که رئیس جمهوری و تیمش به این دلیل انتخاب نشده‌اند که «گردن خود را در مقابل دیگران خم کند.»
اما این برای بسیاری از مردم، قانع کننده نیست.

در این شکی نیست که به تعبیر آقای غنی، برکناری و جا به جایی مقامات امنیتی یک رویداد معمول در همه جای جهان است؛ اما آنچه در مورد آقای نبیل اتفاق افتاد، چندان معمول به نظر نمی رسد. دست کم از این نظر که او خود دلیل استعفایش را به گونه ای توضیح داد که آشکارا مؤید غیر معمول بودن این استعفا -یا بهتر است بگوییم برکناری- بود.

اینکه آقای غنی، رییس امنیت ملی را تحت فشار پاکستان، مجبور به استعفا کرد یانه، اینکه آیا نبیل به عنوان یک چهره ضد پاکستانی، یکی از نخستین قربانیان روند صلح اشرف غنی با طالبان و پاکستان و به ویژه توافقات پشت پرده اخیر میان او و نواز شریف محسوب می شود یاخیر و اینکه آیا در نبرد پنهان و زیرپوستی میان اتمر و نبیل، این آقای نبیل بود که تحت فشار اشرف غنی، عرصه را به نفع اتمر ترک کرد یا نه، بحث ها و ادعاهایی است که تایید یا تکذیب آن، در شرایط کنونی دشوار است؛ اما بدون تردید، استعفا یا برکناری رحمت الله نبیل، هرگز یک رویداد معمولی نبود و شاید به همین دلیل بود که از نظر آقای عبدالله، پذیرش آن برای آنها کار ساده و آسانی نبوده است.

نکته دیگر اینکه برای آقای عبدالله شاید ساده و آسان نبوده است؛ اما برای اشرف غنی، ساده تر از هر چیزی بود. دست کم بر بنیاد نامه ای که آقای نبیل به رسانه ها فرستاد، این اقدام او مطلوب رییس جمهور بود و بدیهی است که احتمالا او را به شدت خوشحال کرده باشد.

آقای نبیل به عنوان یک شخصیت مستقل و غیر جناحی، بر اساس توافق دو رهبر حکومت وحدت ملی هنگام تقسیم قدرت، در پست ریاست امنیت ملی، ابقا شد و به آسانی از سد پارلمان هم گذشت؛ اما ظاهرا در نهایت نتوانست از سد حنیف اتمر و اشرف غنی بگذرد.

اینکه جانشین او آقای اندرابی، چه کارکردی در این سمت مهم امنیتی در وضعیت حاد و حساس کشور در شرایط کنونی، ارائه خواهد کرد، مساله ای است که نیاز به زمان بیشتری دارد؛ اما نبود آقای نبیل به عنوان فردی مجرب، کارآزموده، مسلط بر امور و آشنا با پیچ و خم های ظریف سیاست و امنیت در افغانستان و منطقه در این سمت امنیتی راهبردی، یک خلأ محسوب می شود.

از آنسو نیز این نگرانی هم وجود دارد که میدانداری بی رقیب حنیف اتمر در عرصه امنیتی کشور، بدون آنکه افرادی مانند رحمت الله نبیل را در برابر خود ببیند، ممکن است وضعیت امنیتی کشور را پیچیده تر کرده و حل آن را دشوارتر سازد.

اگر چنین باشد، دشواری پذیرش استعفای آقای نبیل، در آینده ای نه چندان دور، بهتر و بیشتر قابل درک خواهد بود؛ دشواری ای که خود سرآغاز دشواری های سنگین دیگر خواهد شد.
عبدالمتین فرهمند- خبرگزاری جمهور