تمدید تحریم‌های طالبان تقصیر کیست؟

شورای امنیت سازمان ملل ماموریت تیم نظارت بر تحریم‌ها علیه طالبان و نهادهای تهدیدکننده‌ای صلح و امنیت افغانستان را برای ۱۴ ماه دیگر تمدید کرد. شورای امنیت با اتفاق آرای ۱۵ عضو، قطعنامه تداوم تحریم‌های ۱۹۸۸ علیه طالبان را روز جمعه تصویب کرد.

 

رابرت وود؛ معاون نماینده امریکا در سازمان ملل تداوم تحریم‌ها علیه طالبان را حمایت از صلح و امنیت در افغانستان دانست.

 

حمدالله فطرت؛ از سخنگویان طالبان این تصمیم را ظالمانه خواند و گفت تحریم که به حیث ابزار فشار استفاده شده نتیجه‌ای در پی نداشته و حقوق مردم را ضایع می‌کند.

 

او تمدید تحریم علیه این گروه را خلاف داعیه حقوق بشر خواند.

 

تمدید تحریم‌های جهانی علیه طالبان و استمرار فعالیت کمیته نظارت بر تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد، بار دیگر امیدهای طالبان برای بازگشت این گروه به جامعه جهانی و اشغال کرسی‌های نمایندگی افغانستان در سازمان‌های بین‌المللی را از میان برد و تلاش‌های مذبوحانه رهبران این رژیم برای ادغام به جامعه جهانی را ضرب صفر کرد.

 

این اقدام در عین حال، پیامی به رهبران تندرو و رادیکال حاکم بر افغانستان است که با وجود گذشت بیش از سه سال از حاکمیت و سلطه آنها هیچ انعطافی در قبال خواسته‌های جامعه بین‌المللی نشان نمی‌دهند و همچنان تصور می‌کنند که همانگونه که قدرت را به سادگی تصاحب کردند از این امکان نیز برخوردار هستند که سیاست‌ها و ارزش‌ها و نظام متصلبانه ایدئولوژیک خود را نیز بر مردم افغانستان و جامعه بین‌المللی تحمیل کنند؛ بدون آنکه هزینه‌ای را متحمل شوند و یا مجبور باشند به درخواست‌ها و فراخوان‌های جهانی برای توقف سیاست‌های مبتنی بر رژیم آپارتاید و تبعیض نژادی و قومیتی و جنسیتی‌شان اعتنا کنند.

 

به این ترتیب، تمدید تحریم‌های جهانی رهبران طالبان به یک معنا نشانگر تحقیر این رژیم و پافشاری بر این واقعیت آشکار بود که علیرغم حمایت برخی بازیگران بین‌المللی از طالبان و زدوبندهایی که این گروه در طول بیش از سه سال گذشته توانسته با طرف‌های مختلف در منطقه و جهان ایجاد کند، جهان نمی‌تواند چشم خود را بر سیاست‌های ضد انسانی این رژیم ببندد و پیامدهای وحشتناک و ناگوار آن برای اقلیت‌های قومی و مذهبی، زنان و دختران و سایر اقشار اجتماعی و سیاسی کشور را نادیده بگیرد.

 

بی توجه به اینکه از نظر سیاسی، تصمیم تازه شورای امنیت سازمان ملل متحد مبنی بر تمدید ماموریت کمیته نظارت بر تحریم‌های این شورا و ادامه تحریم‌های بین‌المللی بر رهبران طالبان چه تاثیری بر عملکرد این رژیم خواهد داشت، پیش بینی می‌شود که طالبان همچنان احساس انزوا خواهند کرد و انتظارات خوش‌بینانه برخی از رهبران و اعضای کابینه این رژیم در زمینه کسب شناسایی بین‌المللی و گسترش دایره تعامل با جامعه جهانی در آینده نزدیک، نقش بر آب خواهد شد.

 

نکته دیگر این است که تصمیم شورای امنیت سازمان ملل متحد در عین حال، زمینه ساز تشدید تنش‌های داخلی در درون تشکیلات طالبان می‌شود و به طور مشخص آن دسته از رهبران تندرو و رادیکال این رژیم را که همچنان در برابر مطالبات جامعه جهانی مقاومت می‌کنند و با تاکید و پافشاری بر اینکه آنها از اصول خود عدول نمی‌کنند، ارزش‌های خود را به جهان نمی‌فروشند و در قبال تلاش خارجی برای تحمیل ضد ارزش‌های غربی بر طالبان نعطاف نشان نمی‌دهند را به عنوان مسئول و مقصر اصلی انزوای این رژیم معرفی خواهد کرد و به این ترتیب، موجب تشدید اختلافات داخلی آنان خواهد شد.

 

با این همه اما تصمیم شورای امنیت سازمان ملل متحد در یک کلیت کلان، ضعیف‌تر از آن است که بتواند زمینه‌ساز تغییرات عمیق و بنیادی در ساختار سیاست گذاری طالبان و یا تجدید نظر بر استراتژی‌های بنیادین این گروه در داخل کشور شود؛ زیرا رهبر طالبان که گفته می‌شود تمام تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌ها از سوی او انجام می‌شود همچنان در موضع قدرت است، بر باورهای خود پافشاری می‌کند و با وجود مخالفت‌های داخلی و خارجی در قبال شماری از بحث برانگیزترین فرامین و فتاوای خود به طور یکجانبه در راستای تحمیل و اجرای این فرامین و فتاوی عملکرد و هیچگونه انعطافی نشان نداده است.

 

اخیراً گزارش شد که ملا هبت الله آخوندزاده در نشستی در قندهار تصریح کرده که حتی اگر علیه این گروه از بمب اتمی نیز استفاده کنند، آنها حاضر به معامله بر سر اصول و ارزش‌های ادعایی خود نیستند و تسلیم درخواست‌ها و فشارهای جامعه جهانی نخواهند شد. اگر این گزارش درست باشد به وضوح نشان می‌دهد که کانون مرکزی قدرت در قندهار همچنان بزرگترین مانع در مسیر ادغام طالبان به جامعه بین‌المللی و تعدیل سیاست‌های زن ستیزانه، انحصارگرایانه و تبعیض‌آمیز این گروه در داخل کشور محسوب می‌شود.

 

در چنین شرایطی مادامی که ملا هبت الله آخوندزاده همچنان به عنوان یک رهبر متصلب، اقتدارگرا، سازش ناپذیر و به شدت رادیکال در راس هرم قدرت در تشکیلات طالبان حضور دارد این رژیم باید تحریم‌های بین‌المللی و تحقیر جهانی را بپذیرد و منفور و منزوی باقی بماند.

 

نرگس اعتماد - جمهور