آخرین میخ بر تابوت حقوق بشر در افغانستان

طالبان ورود ریچارد بنت؛ گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل به افغانستان را ممنوع کرده‌اند.

 

ذبیح‌الله مجاهد؛ سخنگوی طالبان گفته‌است که ممنوعیت بر سفر گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل به افغانستان به دلیل «انجام تبلیغات در برابر افغانستان» وضع شده است. این در حالی است که آقای بنت به صورت منظم از وضعیت حقوق بشر در افغانستان تحت کنترل طالبان گزارش تهیه می‌کند و این گزارش‌ها طالبان را به نقض گسترده حقوق بشر به ویژه حقوق زنان متهم می‌کند.

 

مجاهد افزوده‌است: «او [ریچارد بنت] کسی نیست که ما بالای صحبت‌هایش باور کنیم. او در افغانستان حضور ندارد و دیگر اجازه هم ندارد بیاید. او یک موضوع کوچک را بزرگ می‌ساخت و تبلیغات می‌کرد.»

 

طالبان در حالی ریچارد بنت؛ گزارشگر ویژه سازمان ملل برای افغانستان را ممنوع الورود می‌ کنند که پیش از این، دیگر نهادهای حقوق بشری در افغانستان تعطیل شده‌ اند و عملاً هیچ گزارشگر مستقلی برای ثبت و ضبط و گزارش واقعیت‌های میدانی تکان دهنده از وضعیت حقوق بشری، به افغانستان تحت حاکمیت طالبان دسترسی ندارد.

 

به این ترتیب، ممنوعیت ورود ریچارد بنت به افغانستان، آخرین میخ بر تابوت حقوق بشر در کشور بود؛ کشوری که با واگذاری آن به طالبان از سوی امریکا تمامی قربانی های آن برای آزادی و حقوق بشر زیر پا گذاشته و با خیانت و عهدشکنی شرم‌آور قدرت‌های بزرگ مدعی دفاع از حقوق بشر به گذشته تاریک و هولناکش رجعت داده شد.

 

از این پس، افغانستان یک نقطه تاریک در گزارش‌های حقوق بشری سازمان ملل متحد خواهد بود‌. انتظار می‌رود که در پی ممنوعیت ورود ریچارد بنت؛ گزارشگر ویژه سازمان ملل به افغانستان، وضعیت حقوق بشری کشور حادتر از آن چیزی شود که تاکنون بوده است.

 

به عبارت روشن‌تر، طالبان با بستن درهای کشور به روی گزارشگران مستقل ین‌المللی، زمینه را برای اعمال سیاست‌های وحشیانه و ضد انسانی خود هموارتر خواهند کرد. آنها دیگر هیچ خط سرخی برای به اجرا گذاشتن شنیع‌ترین و شرم‌آورترین سیاست‌ها و تحمیل خوانش افراط گرایانه خود از اسلام، شریعت و سنت‌های قبیله‌ای را به رسمیت نخواهند شناخت. هیچ اهرم بازدارنده‌ای در برابر احیای نسخه ۱۹۹۰ طالبان وجود نخواهد داشت، هیچ سازوکاری برای پاسخگو قرار دادن این رژیم در برابر اعمال، رفتارها و سیاست‌های سرکوبگرانه و ضد انسانی‌اش در کار نخواهد بود و در نهایت افغانستان، نقطه کور گزارش‌های حقوق بشری سازمان ملل و سایر نهادهای جهانی باقی خواهد ماند.

 

نگرانی ناامیدکننده دیگر این است که با ممنوع الورود شدن ریچارد بنت به افغانستان این تصمیم طالبان نیز مانند سایر تصمیمات این رژیم هیچ پیامدی برای آنها نداشته باشد و هیچ هزینه‌ای را بر آنان تحمیل نکند؛ چه اینکه در گذشته نیز شاهد بودیم که طالبان تصمیماتی به مراتب ضد انسانی‌تر، شرم آورتر و غیرقابل توجیه‌تری مانند بستن مکاتب دخترانه، اخراج دانشجویان دختر از دانشگاه‌ها، منع مشارکت دختران در آزمون کانکور و ممنوعیت کار زنان در ادارات غیردولتی را اعلام و اعمال کردند؛ اما علیرغم سر و صدای اولیه و واکنش‌های ابتدایی از سوی کشورها و سازمان‌های جهانی، این تصمیمات ضد انسانی طالبان پابرجا باقی ماند، زنان و دختران افغانستان قربانی سیاست آپارتاید جنسیتی این رژیم شدند و جهان، جامعه بین‌المللی و سازمان ملل متحد، گام‌های بزرگتری را برای تعامل با رژیم طالبان برداشتند و به این ترتیب، سیاست‌ها و رفتارهای کریه و ضد کرامت انسانی طالبان را به طور ضمنی به رسمیت شناختند و تایید کردند.

 

البته نباید فراموش کرد که ریچارد بنت حتی زمانی که به افغانستان ممنوع الورود نیز نبود کار بزرگی در زمینه دفاع از حقوق بشر در افغانستان انجام نداد، گزارش‌های او علیرغم تاکید بر نقض سیستماتیک حقوق بشر توسط رژیم طالبان، هیچ تاثیری بر مواضع و سیاست‌های جامعه بین‌المللی، قدرت‌های بزرگ و سازمان ملل متحد در قبال رژیم طالبان نداشت.

 

به عبارت دیگر، بی اعتنایی جامعه جهانی نسبت به محتوای تکان دهنده گزارش‌های حقوق بشری ریچارد بنت و سایر ماموران و سازمان‌های زیرمجموعه ملل متحد از وضعیت جاری در افغانستان نشان می‌دهد که بودن و نبودن این افراد هیچ تاثیر ملموسی بر وضعیت زندگی مردم افغانستان ندارد و گزارش‌های حقوق بشری از وضعیت حاد حاکم بر کشور در نتیجه سیطره رژیم طالبان شاید به عنوان اهرم فشار برای داد و ستد امتیاز میان طالبان و جهان مورد استفاده قرار بگیرد؛ اما در عمل تغییر ملموسی در زندگی مردم افغانستان به عنوان بزرگترین قربانیان سیاست‌های ضد انسانی طالبان ایجاد نمی‌کند.

 

با این حال طالبان با ممنوع الورود کردن ریچارد بنت به افغانستان بار دیگر توپ را به زمین جهان انداختند. به این ترتیب، انتخاب با جامعه جهانی است که یک رژیم آپارتاید، ناقض حقوق بشر، زن ستیز، مردسالار، قوم‌گرا، انحصارطلب، سرکوبگر و غیرمسئول را به عنوان «واقعیت افغانستان» به رسمیت می‌شناسد یا برای دفاع از حقوق انسانی مردم افغانستان در سمت درست تاریخ می‌ایستد و برای پاسخگو قرار دادن این رژیم و ایجاد تغییرات واقعی در زندگی مردم افغانستان به مسئولیت‌های ذاتی خود فرای منافع ابرقدرت‌ها عمل می‌کند.

 

نرگس اعتماد - جمهور