رویکرد حذفی طالبان علیه شیعیان و مسئولیت دیگران

 

این شورا افزوده که پیروان فقه جعفری و اسماعیلی در افغانستان یک بخش مهم از پیکره‌ جامعه‌ افغانستان اند و برحسب احکام قانون و موازات اجتماعی، حقوق و آزادی‌های برابر با سایر شهروندان کشور دارند.

 

شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان افزوده: «تبعیض علیه پیروان فقه جعفری و اسماعیلی در جامعه‌ چندفرهنگی و چندملیتی افغانستان با وجود رسمی‌بودن فقه جعفری، نه تنها ناعادلانه و غیراخلاقی است؛ بلکه می‌تواند به تنش‌ها و ناسازگاری‌هایی منجر شود.»

 

در همین حال، «شورای علمای شیعه افغانستان» هم ترکیب شوراهای علمای اعلام‌شده از سوی ملا هبت‌الله آخوندزاده؛ رهبر طالبان برای هفت ولایت کشور را «غیرعادلانه» و «به دور از انصاف» خوانده است.

 

این تازه ترین واکنش ها به تصمیم متعصبانه رهبر طالبان برای حذف کامل شیعیان به مثابه دومین مذهب بزرگ اسلامی در افغانستان است. واکنش شورای مقاومت ملی برای نجات در این زمینه، بسیار مهم و مؤثر است؛ اما کافی نیست؛ زیرا آنچه از سوی طالبان صورت می گیرد، آشکارا مردم افغانستان را به سمت تنش و تقابل مذهبی و جنگ فرقه ای هدایت می کند و در کشوری که علیرغم تجربه های طولانی جنگ، به ندرت شاهد نبردهای فرقه گرایانه بوده، آتش خشونت های خونین مذهبی را شعله ور می سازد.

 

بنابراین، تصمیمات شیعه ستیزانه رهبر متعصب طالبان، تنها جامعه بزرگ شیعیان کشور را هدف قرار نمی دهد - اگرچه بی هیچ تردیدی، قربانی اصلی و مستقیم این تصمیمات، شیعیان هستند – بلکه اقدامی خطرناک برای ایجاد شکاف های عظیم اجتماعی و مذهبی و دامن زدن به تنش و تخاصم میان اقوام و اقلیت ها و مذاهب اسلامی در کشور است که اگر به نتیجه برسد، همه مردم به یک اندازه از آثار ویرانگر و پیامدهای زیانبار آن آسیب خواهند دید.

 

هدف رهبر طالبان، قدرت بخشیدن به فقه حنفی به عنوان آنچه او «تنها مذهب اسلامی» در افغانستان می خواند، نیست؛ بلکه او با استفاده از سیاست های حذفی و تبعیض آمیز خود علیه شیعیان، به خشم و انزجار و احساسات مذهبی آنها دامن می زند و آنان را به طور مستقیم در برابر اهل سنت قرار می دهد. از دید رهبران طالبان و شخص ملا هبت الله، به هر اندازه ای که اقوام و اقلیت های افغانستان، در برابر همدیگر قرار بگیرند و باهم دشمنی بورزند، به همان اندازه، طالبان و پشتون ها قدرت می گیرند و قوی تر، منسجم تر و مسلط تر خواهند شد. 

 

همگرایی بزرگی که میان اقوام غیرپشتون و بخشی از جامعه پشتون کشور در برابر گفتمان افراطی طالبان شکل گرفته، بزرگترین چالش در برابر بقا، استحکام و استمرار این رژيم است که به نظر ملا هبت الله باید شکسته شود که یکی از راه های درهم شکستن آن، شعله ور کردن آتش تنش های قومی و مذهبی است.

 

بنابراین، بیانیه مهم شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان در زمانی حساس و سرنوشت ساز صادر شده است؛ اما این بیانیه نباید تنها واکنش ابرازشده یا تنها اقدام انجام شده در این زمینه باشد. شورای مقاومت ملی وظیفه دارد که در شرایط کنونی، جامعه افغانستان را از توطئه های پشت پرده ای که رهبری طالبان در حال طرح و اجرای آن است، آگاه سازد و بر اتحاد و همبستگی در برابر دشمن مشترک، تاکید کند.

 

طالبان به جز تصمیم های ضد شیعی ملا هبت الله، همزمان در حال اجرای سیاست های خطرناک تر دیگری علیه اقوام غیرپشتون کشور است؛ از فارسی ستیزی سیستماتیک گرفته تا تغییر نصاب درسی و سیستم آموزشی مکاتب و دانشگاه ها، و جا به جایی های هدفمند جمعیتی،‌ کوچ اجباری، غصب و غارت املاک و اموال مردم، تسلط کوچی ها و پشتون ها بر سرزمین های بومی اقوام دیگر، تاراج گسترده و بی پروای معادن، ساخت صدها مدرسه «جهادی» به منظور تقویت تروریزم و توسعه افکار افراط گرایانه و...

 

بنابراین، اجرای سیاست های حذفی علیه شیعیان، تنها قطعه ای از یک پازل بزرگتر است که در عرض قطعات دیگر باید دیده شود و مقابله با آن، همزمان نیازمند مبارزه با کلیت طالبان به مثابه یک حرکت قومی و ایدئولوژيک بسیار مخوف، تمامیت خواه، سرکوبگر و بی رحم، مزدور و بی هویت، فاشیست و انحصارطلب است؛ در غیر آن، واکنش های موردی و مقطعی و گزینشی یا مقابله جداگانه با هریک از چالش های پیشگفته به تنهایی به نتیجه نخواهد رسید.

 

نرگس اعتماد - جمهور