طالبان و القاعده فرماندهی جماعت انصارالله تاجیکستان را در دست دارند

انستیتیوت مطالعات جنگ می‌گوید که گروه طالبان و شبکه القاعده مشترکاً فرماندهی جماعت انصارالله تاجیکستان را در دست دارند.

این انستیتیوت در تازه ترین گزارش خود گفته که طالبان برای گروه‌های سلفی – جهادی در افغانستان پناه‌گاه امن فراهم کرده‌اند، اما کنترلی بر این گروه‌ها ندارند.

گزارش افزوده که طالبان به تعهد خود به کشورهای همسایه افغانستان مبنی بر جابه‌جایی گروه‌های جهادی عمل نکرده‌اند و احتمالا در جلوگیری از برنامه‌ریزی این گروه‌ها برای حملات در آینده، ناکام خواهند بود.

بر بنیاد گزارش، فقدان یک استراتژی امنیتی مؤثر از سوی طالبان، باعث شده است که گروه‌های سلفی – جهادی در افغانستان قوی‌تر شوند.

در این گزارش به رابطه طالبان با "جماعت انصار‌الله" تاجیکستان اشاره کرده و گفته که این گروه "فرماندهی و کنترل" جهادی‌های تاجیک را در دست دارند و با القاعده متحد هستند.

بر اساس این گزارش، جماعت انصار‌الله اکنون در ولایت بدخشان افغانستان مستقر است و با اعضای طالبان و سایر گروه‌های سلفی – جهادی همکاری نزدیک دارند.

در این گزارش آمده است که محمد شریف‌اوف، رهبر جماعت انصار‌الله که با نام مهدی ارسلان نیز شناخته می‌شود، ظاهراً در اواخر سال 2021 با اعضای کابینه طالبان در کابل دیدار داشته و اندکی پس از آن تجهیزات نظامی بیشتری از این گروه دریافت کرده است.

بر اساس این گزارش، جماعت انصار‌الله با رییس ستاد ارتش طالبان در جریان حملات این گروه در تابستان سال 2021 همکاری کرده و پس از آن طالبان اعضای جماعت انصار‌الله را به عنوان مرزبان در امتداد مرز بدخشان با تاجیکستان منصوب کرده‌اند.

انستیتوت مطالعات جنگ در گزارش خود همچنین گفته است که القاعده در هماهنگی با رهبران محلی طالبان، کمپ‌های آموزشی در جنوب افغانستان دارد و واحدهای از این کمپ‌ها را در ولایت‌های کنر و نورستان نیز اداره می‌کنند.

این نهاد گفته است که کشته شدن ایمن‌ الظواهری، رهبر القاعده در کابل، رابطه‌ی پایدار این شبکه با رهبران طالبان از جمله سراج‌الدین حقانی را نشان داد.

در این گزارش آمده است که طالبان با سایر گروه‌های سلفی – جهادی، از جمله جنبش اسلامی ترکستان شرقی، ائتلاف و اتحاد ندارند، اما قادر به کنترل این گروه‌ها نیز نیست.

بر اساس این گزارش، طالبان در اواخر سال 2021 به دولت چین قول داده بود که اعضای جنبش اسلامی ترکستان شرقی را از ولایت بدخشان در مرز با چین به شرق افغانستان منتقل می‌کند، اما نه تنها آن‌ها را جابه‌جا نتوانسته است، بلکه از حملات آن‌ها علیه شهروندان چین در داخل افغانستان نیز جلوگیری نتوانسته است.

بر بنیاد این گزارش، "گروه‌های تروریستی در افغانستان از آزادی حرکت بی‌سابقه‌ای برخوردار هستند و از این آزادی برای تثبیت خود و ایجاد پایگاه‌های مستحکم در افغانستان استفاده می‌کنند."

این نهاد افزوده است که به‌عنوان نمونه جنبش اسلامی ترکستان شرقی در اواسط سال 2022 یک پایگاه نظامی جدید در ولایت بغلان ایجاد کرد و "جنبش اسلامی ازبیکستان" نیز در نوامبر همین سال حدود 300 جنگجو را به شهر پلخمری، منتقل کرد که بیانگر تلاش این گروه‌ها برای گسترش حضورشان در افغانستان است.

در گزارش آمده که "دولت طالبان نمی‌تواند یا نمی‌خواهد از استقرار گروه‌های تروریستی سلفی- جهادی در داخل افغانستان، به‌ویژه در شمال افغانستان، جلوگیری کند."

این نهاد افزوده است: "توانایی طالبان برای کنترل این گروه‌ها و جلوگیری از حملات آن‌ها در خارج از کشور ممکن است با افزایش قدرت این گروه‌ها ضعیف شود."

در این گزارش اختلافات داخلی طالبان، به‌عنوان یکی از عواملی دانسته شده است که ممکن است به مرور زمان کنترل این گروه بر گروه‌های سلفی – جهادی را تضعیف کند.

بر اساس این گزارش، همه‌ی جناح‌های طالبان با کنترل و مهار گروه‌های سلفی – جهادی موافق نیستند و ممکن است، بعضی از آن‌ها بخواهند که به این گروه‌ها پناه بدهند؛ همانندی که حقانی‌ها اکنون به تحریک طالبان پاکستان پناه می‌دهند.

از سوی دیگر، انستیتوت مطالعات جنگ در بخشی از گزارش خود گفته که طالبان یک گروه همگون نیستند، بلکه یک ائتلاف گسترده‌ای از جناح‌ها هستند که گاهی روی مسائل قبیله‌ای، قومی، سیاسی، تجاری و ایدیولوژیک باهم رقابت می‌کنند.

در این گزارش آمده که دو جناح عمده طالبان، یکی شبکه حقانی، به رهبری سراج‌الدین حقانی است که پایگاه مردمی آن عمدتاً در مناطق جنوب شرق و شرق افغانستان است و دیگری طالبان قندهاری به رهبری هبت‌الله آخوندزاده است که پایگاه مردمی آن عمدتاً در مناطق جنوب این کشور است.

بر اساس این گزارش، سراج‌الدین حقانی به‌عنوان سرپرست وزارت داخله، بستگان خود را در پست‌های کلیدی در حکومت طالبان می‌گمارد، اما هبت‌الله آخوندزاده با حمایت حلقه‌ی کوچکی از رهبران مذهبی و حامیانش در قندهار، بر افغانستان حکومت می‌کند.

انستیتوت مطالعات جنگ در این گزارش گفته است که حتی شماری از طالبان قندهاری از جمله محمد یعقوب مجاهد، سرپرست وزارت دفاع و عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی نخست‌وزیر، با سیاست‌های آخوندزاده مخالف هستند.

در گزارش این نهاد همچنین آمده است که آخوندزاده طالبان ازبیک و تاجیک را به حاشیه رانده‌ و باعث ایجاد نارضایتی در میان آنان شده است.

بر اساس این گزارش، تفاوت‌های ایدیولوژیک طالبان مانع از توافق پایدار آن‌‌ها با جامعه‌ی بین‌المللی شده است.

در این گزارش آمده است که حقانی، یعقوب مجاهد و عبدالغنی برادر خواستار ایجاد توازن در روابط بین‌المللی هستند و دیدگاه‌های عملگرایانه در این مورد دارند، اما هبت‌الله آخوندزاده، با دیدگاه آنان مخالف است.

انستیتوت مطالعات جنگ گفته است که طالبان در مورد مسائل دیگر، از جمله آموزش دختران نیز دچار اختلاف هستند و از جمله عباس استانکزی، بارها مخالفت خود را در این مورد اعلام کرده است.

بر اساس گزارش این نهاد، آخوندزاده با صدور فرمان‌هایی مقام‌های طالبان را از چند همسر منع کرده است، اما مقام‌های این گروه با وجود این فرمان‌ها، به چند همسری روی آورده‌اند.

در این گزارش آمده است که نیروهای طالبان همچنین فرمان عفو عمومی از سوی هبت‌الله آخوندزاده را نادیده می‌گیرند و به قتل‌های فراقانونی ادامه می‌دهند.

انستیتوت مطالعات جنگ گفته است که با وجود این، هبت‌الله آخوندزاده تلاش کرده است که مخالفان خود را سرکوب کند و افراد نزدیک به حلقه‌ی مورد حمایت خود در قندهار را به ادارات دولتی منصوب کند و مرکز تصمیم‌گیری را از کابل به قندهار منتقل کرده است.

خبرگزاری جمهور