یوناما: پس از آغاز مذاکرات صلح 11 مدافع حقوق بشر و کارمند رسانه‌ای کشته شده‌اند

یوناما یا نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان با ابراز نگرانی می‌گوید که در چهار ماه گذشته یعنی پس از آغاز مذاکرات صلح میان دولت و طالبان، 11 مدافع حقوق بشری کشته شده‌اند.

به گزارش خبرگزاری جمهور؛ نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان امروز دوشنبه (27 دلو) با نشر گزارش تازه گفته که این سازمان اطلاعات و روند مربوط به قتل‌های هدفمند را از اول جنوری 2018 تا 31 جنوری 2021 بررسی کرده‌است.

در گزارش آمده که از 12 سپتامبر 2020 یعنی آغاز مذاکرات صلح تا 31 جنوری 2021 که چهار ماه را در بر می‌گیرد حدود 11 مدافع حقوق بشر و کارمندان رسانه‌ای در حملات هدفمند در افغانستان کشته شده‌اند.

گزارش تصریح کرده که تعداد مجموعی کشته شدگان مدافعین حقوق بشر و متخصصین رسانه‌ای از اول جنوری 2018 تا 31 جنوری 2021 ثبت شده به 65 نفر رسیده‌است.

یوناما تاکید کرده که از این تعداد 32 تن از حوزه حقوق بشر و 33 تن از بخش رسانه‌ها می‌باشند. از این تعداد 11 تن (5 مدافع حقوق بشر و 6 کارمند رسانه‌ای) تنها در جریان دوره چهار ماهه از اول اکتوبر 2020 تا 31 جنوری 2021کشته شده‌اند.

گزارش تاکید کرده که این روند همراه با عدم پذیرفتن مسئولیت این حملات، باعث ایجاد فضای ترس در بین مردم شده‌است.در نتیجه فضای حقوق بشری و رسانه ای تغییر نموده است، شمار زیادی از افراد مسلکی در کارشان دست به خودسانسوری زده، کارشان را رها کرده و خانه و جوامع خود را به امید بهبود مصونیت شان ترک کرده‌اند.

یوناما تاکید کرده که این قتل‌ها تاثیر گسترده‌ای بر جامعه داشته و انتظارات پیرامون تلاشهای صلح را کاهش می‌دهد.

دیبرا لاینز نماینده خاص سرمنشی ملل متحد برای افغانستان در این گزارش گفت: "مردم افغانستان به فضای مدنی شکوفا، جامعه‌ای که در آن مردم بتوانند فکر کنند، بنویسند و نظریات شان را آزادانه به دور از ترس بیان نمایند، نیاز دارند و شایسته آن هستند."

به گفته او، صدای مدافعین حقوق بشر و رسانه‌ها برای هر جامعه باز و شایسته، ضروری است. در زمانی که گفتگو و پایان دادن به جنگ از طریق مذاکره و توافق سیاسی باید در محوریت قرار گیرد، صدای مدافعین حقوق بشر و رسانه ها باید بیشتر از هر وقت دیگر شنیده شود، اما در عوض آنها خاموش  ساخته می‌شوند.

گزارش تاکید کرده که حملات بر علیه نمایندگان بخش حقوق بشر و عرصه رسانه در افغانستان موضوع جدیدی نیست، اما طوری که در این گزارش مستند گردیده است، در نوع قتل‌ها تغییر مشخصی آمده‌است.
موج اخیر، هدف قرار دادن عمدی، برنامه ریزی شده و با قصد قبلی افراد که عاملان آن ناشناس باقی مانده‌اند، در تضاد با سال‌های گذشته‌است. 

بر بنیاد گزارش، در گذشته این نوع قتل‌ها عمدتا به دلیل نزدیک بودن افراد به محل حملاتی که از سوی گروه های مسلح سازمان یافته به طور عمده دولت اسلامی شاخه خراسان،  به شمول استفاده از مواد انفجاری تعبیه شده، صورت می‌گرفت.

این گزارش خاطر نشان می سازد که آنها برای ارائه معلومات به موقع در مورد موضوعات مختلف (به شمول نقض قوانین بین المللی بشردوستانه و قانون حقوق بشر) به مردم افغانستان، کار می کنند، مدافعین حقوق بشر، خبرنگاران و کارمندان رسانه ای اکثر مواقع در معرض تهدیدات، ارعاب، آزار و اذیت، نظارت یا توقیف خودسرانه قرار می‌گیرند.

این نهاد یادآور شده که استفاده از لفظ‌های اتهام علیه نقش جامعه مدنی و رسانه‌ها ، تهدیدها یا اقدامات انجام شده علیه افشاگران و انتشار "لیست های هدف" همگی به تداوم شرایطی کمک می کنند که در آن فضای مدنی فقط می تواند بیشتر تنگتر شود و تأثیرات ناخوشایند را در این زمینه  برای مردم به ویژه مدافعان حقوق بشر و  افراد مسلکی رسانه ای به بار آورد.

در این گزارش تاکید شده که دولت افغانستان باید میکانیزم محافظتی ملی موثر و کارا روی دست بگیرد و از کشتار هدفمند و نشر ارعاب میان شهروندان جلوگیری کند.

بر بنیاد گزارش مبارزه با فرهنگ معافیت از مجازات، راه اندازی تحقیقات مستقل، بیطرفانه و سریع و ترویج پاسخگوئی واقعی از روش‌های مبارزه با کشتارهای هدفمند است.

این درحالی است که اخیراً دولت افغانستان اعلام کرده که از ترور چندین مدافع حقوق بشری و خبرنگاران در کابل و برخی ولایت‌های دیگر جلوگیری کرده‌است.

نجیبه حسینی- کابل