طالبان، انتخابات و رییس جمهور آینده

وکیل احمد متوکل؛ وزیر خارجه رژیم طالبان در گفتگو با بی بی سی می‌گوید که می‌ترسد اگر عبدالله عبدالله رئیس جمهور شود، روند صلح را جدی نگیرد و پرونده گفتگو با طالبان را ببندد و حاضر به قربانی دادن برای رسیدن به صلح در افغانستان نشود.
به نظر او «هردو نامزد مشکلات خود را دارند». او به اشرف‌غنی هم به دلایلی اعتماد نمی‌تواند و اینکه او جنرال دوستم را که متهم به کشتن افراد زیاد طالبان است معاون اول خود برگزیده، برایش قابل تحمل نیست.
دلیل دیگری که آقای متوکل دید مثبتی نسبت به دو نامزد ندارد، سابقه آن‌هاست. او می‌گوید که هم عبدالله‌ و هم اشرف‌‎غنی با کرزی کار کرده‌اند و از یک کابینه بیرون شده اند، برای همین «در صورت پیروزی هریک از دکتورصاحب‌ها، متاسفانه تغییر گسترده‌ای شاید حس نکنیم.»
متوکل می‌گوید به هرحال رئیس جمهوری بعدی برای توقف جنگ و برقراری صلح باید برای یکسری قربانی ها آمادگی بگیرد.
به نظر او حکومت بعدی پنج ساله نباشد؛ بلکه «برای کسب مشروعیت پس از یک دوره موقت با تغییر قانون اساسی سیستم نوی را معرفی کند و برای پذیرش این سیستم انتخابات افغانستانشمول برگزار کند که نتیجه آن‌ را بدون استثنا همه افغان‌ها بپذیرند» تا جنگ پایان یابد.
نکاتی که آقای متوکل مطرح می کند در واقع همان مواضع مهم، محوری، کلیدی و تعیین کننده جریان افراط و تروریست های طالبان است.
آقای متوکل اگرچه اکنون در یک خانه لوکس در منطقه مرفه نشین پایتخت زندگی می کند و برخلاف بسیاری از شهروندان افغانستان، در سایه دولت آقای کرزی، از امنیت و رفاه فراوان هم برخوردار است؛ اما نه دولت را قبول دارد و نه رییس جمهور کرزی را.
او در انتخابات هم شرکت نکرده است و این یعنی او هنوز خود را وزیر خارجه طالبان و نماینده همان طرز فکر می داند؛ بنابراین به رغم اصرار خود او، دشوار بتوان موضع گیری های وی را شخصی و غیر طالبانی قلمداد کرد.
طالبان درست به همین دلایل، حاضر نشدند با دولت آقای کرزی صلح کنند؛ زیرا آنها از اساس این دولت، قانون اساسی، نیروهای امنیتی، انتخابات، کابینه، پارلمان و... را قبول ندارند.
از فحوای سخنان آقای متوکل آشکارا پیداست که نه تنها شرکت در انتخابات؛ بلکه حتی سابقه کار کردن با دولت آقای کرزی، جرمی نابخشودنی است و همین امر از دید او و همه افراد وابسته به گروه تروریستی طالبان، کافی است؛ تا هیچیک از دو نامزد ریاست جمهوری را قبول نداشته باشند.
از جانب دیگر، به نظر می رسد آقای متوکل نیز همانند همه دیگر نیروها و مقامات طالبان، از رییس جمهور شدن داکتر عبدالله هراسان است. او با زیرکی دلیل این امر را احتمال به خطر افتادن روند صلح و گفتگو با طالبان عنوان می کند؛ اما این، همه مساله نیست؛ بلکه گذشته و سابقه آقای عبدالله هم برای طالبان غیرقابل پذیرش است؛ همان چیزی که در مورد جنرال دوستم، وزیر خارجه سابق رژیم طالبان آن را پنهان نمی کند و معاون اولی او در تیم اشرف غنی احمدزی را عمده ترین مشکل اشرف غنی می داند!
با این حساب، از هم اکنون می توان پیش بینی کرد که طالبان چه نگاهی به انتخابات، رییس جمهوری آینده و روند صلح و گفتگو دارند. آنها از رییس جمهور آینده انتظار دارند، بدون توجه به نتیجه انتخابات و اصول قانون اساسی، تن به ایجاد یک اداره موقت بدهد، قانون اساسی را تغییر دهد و زمینه را برای انتخاباتی آماده کند که برنده آن الزاما باید یک طالب تمام عیار باشد.
این یعنی دست یافتن بدون خون ریزی تروریست های طالبان، به همان چیزی که طی این سال ها از مسیر جنگ و خشونت، در صدد رسیدن به آن بودند.
البته این خواسته ها در سطحی بسیار کلی و کلان مطرح شده است و مشخص است که وقتی روند توافقات دولت و رییس جمهور آینده با طالبان بر سر این اصول، وارد جزئیات شود، آنها شرایط سخت تر و تازه تری را مطرح خواهند کرد؛ شرایطی مانند عدم شرکت مجاهدین در دولت آینده، اعطای نقش رهبری بلامنازع به فرماندهان و رهبران طالبان، انفاذ شریعت متصلب و سختگیرانه طالبانی، تامین حداکثری منافع پاکستان و...
با این حساب، به نظر می رسد روند صلح و گفتگو با تروریست های طالبان از هم اکنون شکست خورده تلقی شده و آینده روشنی در انتظار آن نیست؛ پس رییس جمهور آینده از حالا باید به دنبال یک آلترناتیو و نسخه جایگزین برای صلح با طالبان باشد.
محمدرضا امینی- خبرگزاری جمهور