"پروژه بزرگ قرن" جاه طلبی چین برای کنترل اقتصاد جهان

26 ثور 1396 ساعت 11:47

پروژه اخیر قرن که صبح امروز اولین اجلاس خود را در چین پشت سر گذاشت؛ شامل برنامه های بزرگ اقتصادی می شود که احداث یک جاده چند هزار کیلومتری از کاشغر این کشور تا شاخ افریقا، خطوط راه آهن متعدد برای وصل کردن چین به اروپا به صورت پیوسته، تاسیس بنادر دریایی و تاسیسات تجاری زمینی، خطوط لوله گاز و چندین طرح عظیم دیگر که در قالب این پروژه گنجانده شده است؛ بخشی از این پروژه را اعاده می کند.





"پروژه بزرگ قرن" با ابتکار چین در راه است و جاده جدید ابریشم که قرن ها می شود چهره ی گذشته خود را از یاد برده است؛ اکنون دوباره از همان نقطه ای که آغاز شده بود؛ قرار است با شکلی جدید و مدرن دوباره راه اندازی شود.
جاده ابریشم بیشتر از دو هزار سال پیش، توسط بازرگانان و امپراتوری وقت چین تاسیس شد و تا سال ۱۵۰۰ میلادی یکی از پر رونق ترین مسیرهای اقتصادی جهان به شمار می رفت که آسیا را به اروپا و شمال افریقا وصل می کرد. جاده ای ترانزیت که نزدیک به ۱۸۰۰ سال، نقش بارزی در تجارت جهانی ایفا نمود.
حالا چین دوباره وارد عمل شده است. این کشور اقتدار سیاسی و اقتصادی سده های گذشته خود را بازیافته و در این عرصه قصد دارد ابتکاراتی را جامه عمل بپوشاند که کمتر کشوری چنین ریسکی را قبول می کند. چین اما با رشد اقتصادی ۱۱.۷ درصدی در سطح جهان، تنها کشوری است که ظرف دست کم دو دهه گذشته، هیچ افتی در اقتصادش نداشته است. کشوری که هزار و چند صد میلیون نفر جمعیت دارد و نیروی کار فراوان و ارزان، کمک شایانی به پیشبرد اقتصاد انحصاری (کمونیستی) دولت این کشور کرده است.
پروژه اخیر قرن که صبح امروز اولین اجلاس خود را در چین پشت سر گذاشت؛ شامل برنامه های بزرگ اقتصادی می شود که احداث یک جاده چند هزار کیلومتری از کاشغر این کشور تا شاخ افریقا، خطوط راه آهن متعدد برای وصل کردن چین به اروپا به صورت پیوسته، تاسیس بنادر دریایی و تاسیسات تجاری زمینی، خطوط لوله گاز و چندین طرح عظیم دیگر که در قالب این پروژه گنجانده شده است؛ بخشی از این پروژه را اعاده می کند.
این طرح عظیم نزدیک به ۵۷ کشور جهان که نیمی از دنیا را تشکیل می دهند؛ به خود مشغول خواهد کرد و صدها میلیارد دالر هزینه در برخواهد داشت. ظاهرا در نشستی که در دو روز اخیر برگزار شد؛ اکثر کشورهای جهان با دیدی مثبت به آن نگریستند؛ صرفنظر از اما و اگرهایی که در ادامه این بحث به آن اشاره خواهد شد.
چین گفته است که برای آغاز کار، این کشور به عنوان مبتکر این طرح، ۱۰۰ میلیارد دالر را هزینه خواهد کرد و همکاری کشورهای منطقه و جهان را برای این برنامه خواهان است. "شی جین پینگ" رییس جمهور چین و همتای روس او "ولادیمیر پوتین" در این نشست در کنار هم قرار گرفته بودند و نزدیک به ۳۰ رییس جمهور دیگر و ۱۵۰۰ سرمایه گذار و روسای شرکت های بزرگ اقتصادی نیز در این اجلاس مهمانان ویژه این کشور بودند.

چین در حقیقت به دنبال چیست؟
شکی نیست که قطب اصلی اقصاد دنیا ظرف دست کم هفت دهه گذشته در اختیار امریکا بوده و این رکورد بزرگی برای یک کشور محسوب می گردد. در طول قرن بیستم و آغاز بیست و یک، این یک پدیده حایز اهمیت است که ایالات متحده با وجود تمام برنامه ریزی های جنگ طلبانه خود در سطح جهان، هنوز این جایگاه را حفظ کرده است.
چین هنوز فاصله زیادی تا رسیدن به اقتصاد امریکا دارد. کشوری که سامانه های اقتصادی بزرگی چون بانک بین المللی یو اس ای، صندوق بین المللی پول، شرکت های چند ملیتی و دهها جایگاه بارز دیگر را در جهان دارد و به نظر نمی رسد که این کشور سقوطی در رتبه جهانی خویش نشان داده باشد.
چین اما پس از جنگ جهانی دوم و ترمیم تجاوزهایی که از جاپان تحمل کرد؛ گام به گام به سمت یک اقتصاد پایدار در حرکت است. اقتصادی که بسیاری بر این باورند با توجه به انحصاری بودن آن، تلاش اصلی اش برای تثبیت جایگاه سیاسی خود در شورای امنیت و جهان است. این کشور بزرگترین ارتش دنیا را دارد که مردم آن بدون هیچ چشم داشتی و با تجارب تلخ سده های اخیر، فداکارانه در صف آن ایستاده اند و همچنین مردمی دارد که ۴۰ درصد از نیروی کار آن، به درآمد روزانه "یک دالر" قناعت می کنند.
از این دست؛ منتقدین برنامه های چین بر این باور پافشاری می کنند که این کشور به دنبال به چنته درآوردن اقتصاد کشورهای در حال توسعه و وارد شدن به معاملات بزرگ با اروپاست. تصمیمی که شاید دور از تصور نباشد، اگر فکر کنیم که این کشور قصد دارد سازمان های اقتصادی بزرگی را در یک گروه با رهبری خود در بیاورد که به نوعی با قدرت توسعه ای امریکا مقابله کند. قدرتی که فعلا بزرگترین موسسات مالی جهان را زیر سیاست اقتصادی خود اداره می کند.
شاید اولین ابتکار چین ایجاد "بانک سرمایه گذاری زیربنایی آسیا" یا به انگلیسی "Asian Infrastructure Investment Bank" بود که در سال ۲۰۱۵ تعداد کشورهایی که جزو هیات موسس این بانک بودند؛ تقریبا به ۶۰ کشور می رسید. کشورهایی که شامل استرالیا، کانادا، سوییس، بریتانیا، هلند، آلمان و فرانسه از مطرح ترین دولت های پیوسته در این سهم گیری جهانی هستند.
امریکا و جاپان اما از کشورهایی بودند که تاهنوز تمایلی به پیوستن به این طرح چینی از خود نشان نداده اند و این گمانه های مطرح شده را تقویت می بخشد.
چین در بیانیه ی پایانی که امروز سه شنبه (۲۶ ثور) توسط رییس جمهور این کشور خوانده شد تاکید نمود که "پروژه جاده جدید ابریشم" یک طرح اقتصادی برای همگرایی بیشتر دولت ها و کاهش تنش های سیاسی و مبارزه با مشکلات امنیتی و فقر است و در آن هیچ نوع مقصد سیاسی نهفته نیست. این پاسخی بود که چین به شایعات نزدیک به یقین برخی تحلیلگران داد.
در یک جمع بندی کلی از این بحث؛ این را می توان با جدیت متصور شد که چین به دنبال سهم بیشتری در معادلات بزرگ جهان است. از راه اقتصاد وارد میدان شده و تاثیر بسزای آن را نیز لمس نموده و حالا گام را فراتر گذاشته و قصد دارد در تصمیم گیری های اقتصادی و سیاسی دنیا، نقشش را افزایش دهد.
این کشور که تقریبا نشان داده اقتصاد را بیشتر از سایر جنبه های آن مورد توجه قرار می دهد؛ خطر توسعه طلبی امریکا را همیشه در ذهن خود دارد. چین اهل لشکرکشی به این سو آن سمت جهان نیست و پولش را هم برای رسیدن به بازارهای بزرگ جهانی به مصرف می رساند. برای افغانستان گوشی های تیلفون ۵ دالری تولید می کند و برای به دست گرفتن بازار امریکا، کامپیوترهای پیشرفته می سازد تا با برندهای بزرگ جهان رقابت کند. شرکت های چینی، برای هر بازاری نمونه منحصر به خودش را دارد.
اگر "پروژه بزرگ قرن" به باور چین؛ کلید بخورد و ظرف یک دهه گذشته بخشی از آن عملی شود؛ جایگاه چین بسیار بالاتر از آنچه تاکنون تبارز داده ارتقا خواهد یافت؛ نگرانی که رقیبان سیاسی این کشور را دچار ترس کرده است. این کشور در عمل ثابت کرده که نقشه های جاه طلبانه ای برای به کنترل درآوردن اقتصاد جهان را قادر به طراحی است. نقشه هایی که ظرفیت کافی را نیز برای عملی کردنش در اختیار دارد.
الیاس کاتب – خبرگزاری جمهور


کد مطلب: 94469

آدرس مطلب: https://www.jomhornews.com/fa/news/94469/

جمهور
  https://www.jomhornews.com