آیا مسابقه فوتبال افغانستان و پاکستان دوستانه است؟/ تحلیل

تیم ملی فوتبال افغانستان امروز به مصاف تیم ملی پاکستان می‌رود. قرار است این مسابقه در میدان ورزشی کابل راه اندازی شود. گفته می‌شود پس از 26 سال، این نخستین بار است که کابل میزبان مسابقه فوتبال میان افغانستان و پاکستان می‌باشد.
مسابقات ورزشی در دنیا معمولاً به نام «مسابقات دوستانه» شناخته می‌شوند. در این مسابقات، بازیکنان هر دو طرف کوشش می‌کنند، در عین رقابت با همدیگر، روحیه دوستی و برادری را نیز حفظ نموده و در ایده آل‌ترین حالت، زمینه گسترش روابط میان دولت‌های شان را نیز فراهم کنند. درست از همین جا است که بیش‌تر مردم، بازیکنان فوتبال را سفیران صلح می‌نامند.
از دیروز هنگامی که شنیدم تیم ملی پاکستان وارد افغانستان شده تا به مصاف تیم افغانستان برود، همواره پرسشی ذهنم را به خود مشغول داشته است مبنی بر این‌که آیا این مسابقه نیز دوستانه خواهد بود؟ آیا اساساً مسابقه دوستانه میان افغانستان و پاکستان امکان دارد؟
صادقانه باید اعتراف کنم: با وجود آن‌که سرمربیان تیم ملی فوتبال دوکشور در مصاحبه ‌ای مطبوعاتی که با رسانه‌ها داشتند از دوستانه بودن این بازی سخن گفتند، اما من نمی‌توانم باور کنم. دوستی یک حالت ذهنی است و انسان‌هایی می‌توانند بازی‌های دوستانه راه بیندازند که ذهناً خوشبین نسبت به همدیگر باشند و یکدیگر را قابل اعتماد و دوستی بدانند و نگاه مثبتِ به همدیگر داشته باشند. چنین انسان‌ها در کنار آن‌که اهل مسابقاتِ دوستانه نیز می‌باشند، اهل گفتگو و تفاهم نیز بوده و حضور شان در مسابقات ورزشی باعث گسترش روابط دوستانه‌ دولت‌های شان نیز خواهد شد. اما در افغانستان نگاه دوستانه‌ ای به پاکستان وجود ندارد و یک نوع جو همسایه‌ستیزی افراطی حاکم می‌باشد. بیایید اعتراف کنیم که مردم مان تحت تاثیر تبلیغات سازمان‌های دولتی، کشورهای همسایه را نه تنها دوست نمی ‌پندارند، بل عامل اصلی چنددهه جنگ و بدبختی دانسته و آن‌ها را قابل اعتماد نمی‌دانند.
در ایجاد این وضعیت اگر چه می‌توان از مداخلات کشورهای همسایه نیز به عنوان یک عامل نام برد، اما به نظر من مهم‌ترین عامل تبلیغات سازمان‌های دولتی افغانستان می‌باشد. دولت‌مردان افغانستان، در درازای تاریخ، برای آن‌که تنبلی‌ها، تقصیرها و بیکار‌گی‌های خودشان را توجیه کنند، از مداخلات کشورهای همسایه سخن گفته و مسئولیت بدبختی ‌های مان را به دوش دیگران انداخته اند.
تبلیغ روحیه نفرت و دشمنی با همسایه‌ها در میان مردم افغانستان باعث گردیده است که ما نسلِ عقده‌ مند و بدبین به بار بیاییم و اهل تعامل و گفتگو با همسایه‌ها نباشیم. نسلِ ما، نسل بدبین و بی ‌اعتماد است و این بدبینی و بی ‌اعتمادی شان باعث گردیده تا فرصت‌ها را از دست داده و نتوانند با دیگر ملت‌ها ارتباط برقرار کنند. این در حالی است که دنیای امروز دنیای روابط و ارتباطات می‌باشد.
بنابراین پیشنهاد من برای دولت افغانستان این است که اگر واقعاً به دنبال تأمین رابطه با همسایه‌ ها است باید در گام نخست از تبلیغات منفی علیه آنان دست بردارد و به خصوص از داعیه پشتونستان‌خواهی بپرهیزد.
دولت ما باید به جای ترویج نفرت، فرهنگ دوست داشتن را در میان مردم‌ مان تبلیغ کند. این کار از یک‌سو باعث اعتمادسازی میان کشورهای منطقه می‌گردد، از سوی دیگر زمینه را برای شکوفایی خود افغانستان نیز مساعد می‌سازد.
عبدالشهید ثاقب- خبرگزاری جمهور