هند و پاکستان در آستانه درگیری؛ تنش‌های دیپلماتیک و تهدیدات نظامی در پی حادثه پهلگام
پنجشنبه ۴ ثور ۱۴۰۴ ساعت ۲۰:۰۵
هند و پاکستان در پی حادثه اخیر در منطقه پهلگام، که هند آن را به پاکستان نسبت می‌دهد، وارد مرحله جدیدی از تنش‌های دیپلماتیک و نظامی شده‌اند. دو کشور با کاهش حضور دیپلماتیک، تعلیق معاهدات دوجانبه و تهدیدات متقابل، روابط خود را به پایین‌ترین سطح ممکن رسانده‌اند.
هند همچنین به اتباع پاکستانی 48 ساعت مهلت داده تا خاک این کشور را ترک کنند. در اقدامی جنجالی، هند تهدید کرده که جریان آب رودخانه سند به سوی پاکستان را مسدود خواهد کرد، اقدامی که پاکستان آن را "اقدام جنگی" توصیف کرده است.
پاکستان نیز در پاسخی متقابل، تعداد دیپلمات‌های هندی در کمیسیون عالی هند در اسلام‌آباد را به 30 نفر کاهش داده و به اتباع هندی دارای ویزای سارک دستور داده ظرف 48 ساعت این کشور را ترک کنند.
شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، اعلام کرد حریم هوایی این کشور به روی خطوط هوایی هند بسته شده و گذرگاه مرزی واگاه تعطیل خواهد شد. پاکستان همچنین تمامی ویزاهای صادره برای اتباع هندی را تعلیق کرده و از حق تعلیق موقت توافقنامه 1972 سیملا استفاده خواهد کرد.
اتهامات متقابل درباره حادثه پهلگام
حادثه پهلگام جرقه اصلی این بحران بوده است. حمله مسلحانه به گروهی از گردشگران در منطقه پهلگام از مربوطات جامو و کشمیر هند در روز سه‌شنبه، دوم ثور، که منجر به کشته شدن دست‌کم 26 نفر شد.
هند، پاکستان را مسئول این حمله می‌داند، اما اسحاق دار، وزیر خارجه پاکستان، اتهامات هند را "بی‌اساس" خوانده و آن را "عملیات پرچم دروغین" توصیف کرده است. دار خواستار ارائه مدارک معتبر شده و واکنش هند را "نابالغانه" نامیده است.
در همین حال، عدل رجا، تحلیلگر امنیتی پاکستانی مقیم لندن، در ادعایی جنجالی مدعی شد منابع اطلاعاتی ارشد پاکستان تأیید کرده‌اند که دستور حمله پهلگام از سوی جنرال عاصم منیر، فرمانده ارتش پاکستان، صادر شده است.
رجا با انتقاد از قدرت مطلق منیر، خواستار پاسخگویی وی شد و هشدار داد که ارتش‌های بزرگ نباید توسط افرادی با "مشکلات روانی" اداره شوند. این اظهارات با واکنش‌های تندی در پاکستان مواجه شده و برخی آن را تلاشی برای تضعیف ارتش این کشور می‌دانند.
تهدیدات نظامی و هشدارهای متقابل
وزارت دفاع پاکستان اعلام کرد، هند در حال برنامه‌ریزی برای حمله نظامی است و نیروهای پاکستانی آماده پاسخگویی هستند. این وزارتخانه هشدار داد: "سنگ پرتاب کنید، آجر دریافت خواهید کرد."
خواجه محمد آصف، وزیر دفاع پاکستان، نیز تهدید کرد که اگر امنیت شهروندان پاکستانی به خطر بیفتد، "کل هندوستان امن نخواهد بود." وی مدعی شد اطلاعات موثقی درباره برنامه‌ریزی هند برای حملات تروریستی در شهرهای پاکستان در دست دارد.
پاکستان همچنین هرگونه تلاش هند برای انحراف آب رودخانه‌های سند را "اقدام جنگی" خوانده و اعلام کرده با زور به آن پاسخ خواهد داد.
تبعات منطقه‌ای و نگرانی‌های جهانی
تشدید تنش‌ها بین این دو قدرت هسته‌ای، نگرانی‌های بین‌المللی را برانگیخته است. تعلیق توافقنامه سیملا، که پس از جنگ 1971 برای حفظ صلح امضا شد، و تهدید به مسدودسازی آب رودخانه سند، می‌تواند ثبات منطقه را به خطر بیندازد. بسته شدن حریم هوایی پاکستان و تعطیلی گذرگاه واگاه نیز تجارت و ارتباطات منطقه‌ای را مختل کرده است.
کارشناسان هشدار داده‌اند که تداوم این روند ممکن است به درگیری نظامی منجر شود، به‌ویژه با توجه به اظهارات تند مقامات و اتهامات متقابل درباره اقدامات تروریستی.
با کاهش حضور دیپلماتیک، تعلیق تجارت و تهدیدات نظامی، روابط هند و پاکستان در آستانه فروپاشی کامل قرار گرفته است. افشاگری درباره دخالت احتمالی ارتش پاکستان در حادثه پهلگام، پیچیدگی‌های این بحران را دوچندان کرده است. در حالی که هر دو کشور یکدیگر را به تحریک و اقدامات خصمانه متهم می‌کنند، احتمال حل دیپلماتیک این بحران، در حال حاضر کمرنگ به نظر می‌رسد.
خبرگزاری جمهور- امور بین الملل
کد مطلب: 181695
