چرا رولا غنی "بی بی گل" شد؟

اشرف‌غنی احمدزی، رییس حکومت وحدت ملی، در مراسم تحلیف رییس جمهوری و رییس اجرایی، نام همسر لبنانی‌الاصلش را از رولا غنی به "بی بی گل" تغییر داد و رولا را زیر برقع بی بی گل پنهان کرد. البته نام بی بی گل چند ماه قبل وارد کارزار انتخاباتی شده بود؛ یعنی تغییر نام رولا غنی به بی بی گل غنی جنبه تبلیغاتی و ابزاری داشته است.
تغییر نام رولاغنی به بی بی گل شاید در گامِ نخست اتفاق چندان قابل اهمیت به نظر نرسد، اما اگر اندکی دقت کنیم در حقیقت نشان‌دهنده ذهنیت رییس حکومت در برابر تفاوت‌های هویتی و فرهنگی است. رولا سعاده غنی، نامی بود که بار هویتی لبنانی – مسیحی – عربی داشت. رییس جمهوری با تغییر این نام به بی بی گل که نام شناخته‌شده و رایج در میان افغانستانی‌ها است و بار هویتی دینی دارد، نشان داد که او در برابر تفاوت‌های هویتی و فرهنگی حساس بوده و همان‌گونه‌ای که در کارزارهای انتخاباتی خود گفته بود، واقعاً در پی یک‌سازی و ادغام هویت‌های قومی و فرهنگی در فرهنگ بزرگ‌تری به نام «افغان» است.
اشرف‌غنی احمدزی باری در هنگام کارزارهای انتخاباتی‌اش گفته بود که باید از خرده‌فرهنگ‌ها به سوی هویت کلان ملی گذار کنیم. تغییر نام رولاغنی به بی بی گل توسط رییس حکومت، عمل‌گرایی او را نشان می‌دهد: او نه شبیه کرزی است که مصلحت‌گرا باشد و نه شبیه عبدالله است که در برابر تفاوت‌های فرهنگی بی‌تفاوت. بل او، اهداف بزرگی در سر دارد و قدرت و صلاحیت ریاست جمهوری را در اختیار.
تغییر رولاغنی به بی بی گل را جدی بگیرید. به باورمن، این تغییر، زنگِ خطر و هشدار قوی است برای تنوع قومی و فرهنگی در افغانستان. این نشان می‌دهد که رییس جمهوری افغانستان، کسی که به هویت همسر خود رحم نکرده و در نخستین روز ریاست جمهوری‌اش به هویت او دست‌برد زده است، به هویت‌های فرهنگی و قومی این سرزمین نیز رحم نخواهد کرد و محمدگل مهمند دیگری خواهد شد برای سرکوب هویت و تاریخ این سرزمین. من وقتی دیدم که اشرف غنی نام خانم‌اش بی بی گل خواند، فرهنگ‌کشی‌های محمدگل مهمند در پیش چشمم مجسم شد که چگونه نام‌های برخی مناطق را در شمال و غرب کشور به نام‌هایی دیگری تغییر داد و حتا به سنگ‌نبشته‌های اماکن تاریخی در بلخ نیز رحم نکرد.
نام «رولاغنی» امروزه در ذهن من تداعی‌گر همه حذف‌ها و تحمیل‌گری‌های فرهنگی است که به مدت چنددهه توسط تمامیت‌خواهان در این کشور اتفاق افتاد.
پیشنهاد می‌کنم تفاوت‌های هویتی را جدی بگیریم. بیایید این پروسه را از همین نام همسر اشرف‌غنی شروع کنیم. اشرف‌غنی خانم‌اش را بی بی گل نامیده است. رولاغنی نام چند دهه یک زن است و تفاوت فرهنگی و هویتی آن بانو را با ما و شما می‌نمایاند. رولا هم یک نام است و همسر مسیحی اشرف غنی حق دارد نام خود را داشته باشد. نباید بگذاریم ابزار سیاست‌های حذف‌گرایانه یک دولت‌مردِ بیمار شود. انتقاد ما در برابر این تغییر، می‌تواند زنگ خطری باشد برای آقای رییس جمهور. شما اگر ایستاده شوید ارگ نشین جدید، درک خواهد کرد که دست‌برد به هویت‌های فرهنگی کار آسان نیست، بل بازی با دم شیر است و هرلحظه می‌تواند احساسات مردم را برانگیخته و موجبات دردسر را برایش فراهم کند.
عبدالشهید ثاقب- خبرگزاری جمهور