ذبیح الله مجاهد؛ سخنگوی طالبان می‌گوید که مقام های طالبان درباره موضوعات مختلف با نماینده ترامپ صحبت کردند.
او گفت که طالبان از حکومت امریکا درخواست کردند که سفارت افغانستان در واشنگتن را به این گروه تحویل بدهد و سفارت امریکا در کابل نیز بازگشایی شود.
مجاهد گفت که حکومت امریکا در واکنش به رهایی جورج گلزمن، «گام هایی، از جمله لغو جوایز دستگیری بعضی از رهبران امارت اسلامی برداشته است.» او این تصمیم امریکا را گامی مثبت در بهبود روابط خواند.
این یکی از معدود واکنش‌های قندهار به سفر بحث برانگیز و پرحاشیه هیات امریکایی به کابل است؛ سفری که بزرگترین بهره‌گیری را از آن شبکه حقانی و مشخصاً سراج الدین حقانی؛ رهبر این شبکه به عمل آورد.
از همان آغاز این پرسش مطرح بود که واکنش قندهار به تعامل مستقیم امریکا با شبکه حقانی و مقامات حاکم بر کابل چیست. این پرسش معطوف به اختلافات داخلی طالبان و شبکه حقانی یا کابل و قندهار بود؛ اختلافاتی که گفته می‌شود طی هفته‌های اخیر، وارد فاز جدیدی شده و دوطرف برای تعیین برنده و بازنده این نبرد، وارد مرحله نهایی شده اند.
تا پیش از سفر هیات امریکایی به کابل و حذف نام سراج الدین حقانی از فهرست تروریست‌های تحت تعقیب امریکا به نظر می‌رسید که این، حلقه قندهار است که ابتکار عمل را در دست دارد و شبکه حقانی را منزوی کرده است.
اکنون اما بسیاری از ناظران معتقد اند که امریکا احساس خطر کرد و به طور مستقیم برای حمایت از شبکه حقانی در برابر اقتدارگرایی روزافزون ملا هبت الله آخوندزاده در قندهار وارد عمل شد و سفر خلیلزاد و نماینده ترامپ در امور گروگان‌ها به کابل در همین راستا انجام شد.
بنابراین، پرسش مورد اشاره یکبار دیگر مورد تاکید قرار می‌گیرد که در صورتی که امریکا برای نجات شبکه حقانی وارد عمل شده باشد، واکنش قندهار به این اقدام چیست، واشنگتن تا چه اندازه توانایی لازم برای بازگرداندن سراج الدین حقانی به بازی را دارد و در این میان، حلقه قندهار به رهبری ملا هبت الله آخوندزاده چگونه خواهد توانست قدرت تقویت شده شبکه حقانی با حمایت امریکا را درهم بشکند و سلطه خود را بر سراسر افغانستان تحمیل کند؟
پیش از پرداختن به این پرسش‌های این واقعیت را باید در نظر داشت که توضیحات ذبیح الله مجاهد در این زمینه، عمدتاً سیاسی، مصلحت آمیز و مبتنی بر ملاحظات دیپلماتیک است و هرگز نمی‌تواند نیات واقعی قندهار در واکنش به سفر هیات امریکایی به کابل و حواشی و رویدادهای پشت پرده مربوط به آن را بازتاب دهد.
در این زمینه شاید سخنرانی منصوب به ملا هبت الله آخوندزاده؛ رهبر طالبان که تقریباً یک روز پس از سفر هیات امریکایی به کابل ایراد شد بهتر از توضیحات مورد اشاره ذبیح الله مجاهد، واکنش قندهار به تنش‌های امریکا و شبکه حقانی را نشان دهد.
رهبر طالبان در آن سخنرانی با زبانی تند و گزنده اعلام کرد که رهایی زندانیان امریکایی در قبال رهایی زندانیان افغان انجام خواهد شد. او به طور مشخص به لزوم آزادی یک زندانی افغان از زندان مخوف گوانتانامو اشاره کرد و با لحنی پرسشی و آمرانه خطاب به امریکا گفت که باید زندانیان افغان را آزاد کنید، چرا آزاد نمی‌کنید؟
نکته دیگر اینکه رهبر طالبان هیچ واکنشی نسبت به حذف نام سراج الدین حقانی و دو رهبر دیگر شبکه حقانی از فهرست تروریست‌های تحت تعقیب امریکا نشان نداده است. این می‌تواند بدان معنا باشد که او نه تنها از اقدام دولت امریکا مبنی بر حذف یکی از مقامات ارشد رژیم طالبان از فهرست سیاه سپاسگزار نیست؛ بلکه آن را نشانه‌ای خطرناک از یک توطئه خارجی برای قدرت و حاکمیت مطلق خود بر افغانستان ارزیابی می‌کند.
با توجه به این واقعیت‌ها علیرغم ابراز خوش‌بینی ذبیح الله مجاهد؛ سخنگوی رهبر طالبان نسبت به پیامدهای سفر اخیر هیات امریکایی به کابل از جمله واگذاری سفارت افغانستان در واشنگتن به طالبان و بازگشایی سفارت امریکا در کابل، به نظر نمی‌رسد که تعامل مستقیم امریکا با شبکه حقانی مورد تایید و حمایت قندهار باشد و رهبر اقتدارگرای طالبان که تلاش زیادی برای منزوی کردن سراج الدین حقانی و سلب صلاحیت او انجام داده در برابر اراده امریکا برای بازگرداندن حقانی به صحنه، تمکین کند و به این ترتیب، عادی سازی رابطه با امریکا را به هر قیمتی بپذیرد.
بنابراین اگرچه امریکایی‌ها به طور مشخص برای منزوی کردن رهبر طالبان و بازگرداندن سراج الدین حقانی به قدرت تلاش می‌کنند؛ اما به نظر نمی‌رسد که نتیجه این تلاش درست همان چیزی باشد که واشنگتن اراده کرده است؛ بلکه حتی بالعکس، انتظار می‌رود که حضور یک بازیگر خارجی در اختلافات داخلی طالبان، خطر برخوردهای خونین و مرگبار میان دوطرف این تنش را دوچندان کند و بحران سیاسی جاری در حاکمیت این رژیم را در مسیری خطرناک و خشونت بار قرار دهد.
عبدالمتین فرهمند - جمهور
