نسخه طالبان افغان‌ برای بحران سیاسی پاکستان

وزارت خارجه طالبان از ادامه تنش میان حکومت پاکستان و مخالفان سیاسی این کشور، ابراز نگرانی کرد.

 

عبدالقهار بلخی؛ سخنگوی وزارت خارجه طالبان گفته که این گروه وضعیت جاری در پاکستان را از نزدیک دنبال می‌کند.

 

طالبان از حکومت پاکستان خواسته که با نارضایتی‌های معترضان، به‌گونه «معقول» و «واقع‌بینانه» برخورد کند.

 

پیشتر، محسن نقوی، وزیر داخله پاکستان ادعا کرد که در اعتراضات در اسلام‌آباد، شهروندان افغانستان دخیل بودند و تاکنون ۱۲۰ نفر از آن‌ها بازداشت شده‌اند. مقامات تحریک انصاف پاکستان این ادعا را تکذیب کرده‌اند.

 

صرف نظر از اینکه ادعای دولتمردان پاکستان درباره دستگیری ده‌ها نفر از افغان‌های مقیم این کشور به دلیل شرکت در اعتراضات ضد دولتی تحریک انصاف، واقعیت دارد یا نه، بیانیه وزارت خارجه طالبان در قبال اعتراضات پاکستان بسیار تامل برانگیز است.

 

این بیانیه نشان می‌دهد که طالبان علیرغم اعلام سیاست خارجی «اقتصادمحور» و «بی‌طرفی» در قبال مناقشات منطقه‌ای و بین‌المللی، درباره تحولات سیاسی و تنش‌های داخلی در پاکستان مواضع مشخصی دارند و آن را بی پروا ابراز می‌کنند.

 

به عبارت دیگر، طالبان با وجود اینکه می‌دانند که موضع‌گیری آنها در قبال اعتراضات تحریک انصاف به رهبری عمران خان نسبت به دولت حاکم پاکستان ممکن است از سوی مقامات اسلام آباد حمل بر مداخله این رژیم در امور داخلی آن کشور شود، در این زمینه بیانیه رسمی صادر کرده و در آن دولت حاکم پاکستان را به خویشتن داری، مذاکره و برخورد واقع بینانه با مطالبات معترضان فراخوانده است.

 

این نشان می‌دهد که طالبان به طور ضمنی از اعتراضات ضد دولتی تحریک انصاف حمایت می‌کنند.

 

این حمایت می‌تواند دو معنای مهم داشته باشد: یکی اینکه تحریک انصاف به رهبری عمران خان از جدی‌ترین حامیان طالبان هم در زمان فعالیت مسلحانه و اقدامات تروریستی آنها بود و هم پس از آن با به قدرت رسیدن طالبان این رویداد را جشن گرفت و با میزبانی از مقامات مختلف طالبان در اسلام آباد برای تحکیم روابط به آنها گام برداشت و کارزاری منطقه‌ای و جهانی را برای شناسایی رسمی این رژیم راه اندازی کرد.

 

عمران خان در حمایت از طالبان به اندازه‌ای مشتاق بود که حتی سیاست‌های زن ستیزانه و ضد حقوق بشری این گروه را نیز موجه می‌دانست و معتقد بود که این سیاست‌ها از جمله ممنوعیت تحصیل دختران، بخشی از فرهنگ و سنت‌های افغانستان است و جامعه جهانی باید به آن احترام بگذارد.

 

رئیس تحریک انصاف همچنین «جهاد» طالبان در افغانستان را واجب می‌دانست و باری از اسامه بن لادن؛ بنیانگذار شبکه تروریستی القاعده به عنوان «شهید» یاد کرد.

 

با سرنگونی دولت عمران خان، طالبان افغان‌ یک متحد منطقه‌ای مهم خود را از دست دادند و این امر زمینه‌ساز تشدید تنش در روابط میان دوطرف شد؛ تنش‌هایی که اکنون در بالاترین سطح خود قرار دارد.

 

در این میان، دولت حاکم پاکستان همچنان عمران خان و رهبران ارشد تحریک انصاف به رهبری او را به دلیل روابط تنگاتنگ و پیچیده‌شان با طالبان و گروه‌های متحد آنان به حمایت از تروریزم و به خطر انداختن امنیت ملی پاکستان متهم می‌کنند.

 

در همین راستا اخیرا علی امین گنداپور؛ وزیر اول ایالت خیبرپختون‌خواه پاکستان که از اعضای تحریک انصاف است به بهانه شرکت در تظاهرات ضد دولتی بازداشت شد. او همان کسی است که پیشتر از گفتگوهای مستقیم با طالبان حمایت کرده بود و علیرغم هشدار خواجه آصف؛ وزیر دفاع پاکستان، ممنوعیت وضع شده از سوی اسلام آباد را نادیده گرفت و با مقامات طالبان دیدار کرد.

 

با توجه به این رویدادها طالبان افغان و حاکمیت آنها بر افغانستان همچنان یکی از موضوعات مناقشه برانگیز در تنش‌های سیاسی داخلی در پاکستان محسوب می‌شود.

 

از جانب دیگر، طالبان افغان نیز علیرغم تاکید بر استقلال افغانستان و عدم پذیرش هژمون و سلطه اسلام آباد بر کابل بی محابا در تنش‌های داخلی پاکستان دخالت می‌کنند و با ابراز مواضع و صدور بیانیه‌های مداخله جویانه در تلاش هستند تا از متحدان محلی و حامیان پاکستانی خود در تقابل با دولت حاکم اسلام آباد حمایت کنند.

 

بیانیه وزارت خارجه طالبان مبنی بر لزوم گفتگوی دولت اسلام آباد با مخالفان خود و پرهیز از سرکوب اعتراضات ضد دولتی اما در شرایطی صادر می‌شود که خود این گروه مخالفان خود را به شدت سرکوب می‌کند، منتقدان طالبان همه روزه بدون دسترسی به قانون، عدالت و سازوکارهای قضایی عادلانه به طور خودسرانه بازداشت می‌شوند و در زندان‌های طالبان مورد شکنجه قرار می‌گیرند. در طول حاکمیت سه ساله طالبان بر افغانستان گزارش‌هایی تکان دهنده‌ای درباره بازداشت، شکنجه و حتی کشتار صدها کارمند دولتی، اعضای پیشین نیروهای مسلح و منتقدان طالبان منتشر شده است. 

 

طالبان همچنین هرگونه گفتگوی معنی‌دار سیاسی با مخالفان خود را مردود می‌دانند و از هر ابتکاری برای راه‌اندازی گفتگوهای ملی صلح به منظور تشکیل دولت فراگیر و مشارکت عادلانه همه اقوام و اقلیت‌های کشور در قدرت جلوگیری می‌کنند و در حالی که با استفاده از زور به قدرت رسیده اند و حاکمیت را از امریکا تحویل گرفته‌اند رژیم خود را مشروع و نماینده همه مردم افغانستان می‌دانند.

 

به این ترتیب، بیانیه بحث برانگیز وزارت خارجه طالبان درباره اعتراضات ضد دولتی تحریک انصاف در پاکستان نه تنها مداخله آشکار در امور داخلی کشور همسایه محسوب می‌شود؛ بلکه با اعمال و اقدامات خود این رژیم نیز در تناقض قرار دارد و از نفاق و دوگانگی غیر قابل توجیه سیاست داخلی و سیاست خارجی این رژیم پرده برمی‌دارد.

 

نرگس اعتماد - جمهور