امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان که برای شرکت در پنجاهمین نشست سازمان همکاری اسلامی به کامرون رفته اجازه حضور در عکس یادگاری مقامات را به دست نیاورد.
پنجاهمین نشست شورای وزیران امور خارجه سازمان همکاری اسلامی در یائونده، پایتخت کامرون روز پنجشنبه آغاز به کار کرد.
علاوه بر این از پرچم سه رنگ دوره جمهوریت به عنوان نشان دادن عضویت افغانستان در سازمان همکاری اسلامی در نشست یادشده استفاده شد.
در سال ۱۴۰۰ نیز امیرخان متقی اجازه نیافت در کنار وزیران خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در اسلامآباد، قرار بگیرد.
در این شکی نیست که نفس دعوت از امیرخان متقی به عنوان سرپرست یک رژیم نامشروع در یک نشست رسمی در سطح بینالمللی، نوعی امتیاز دادن به این رژیم محسوب میشود.
طالبان نیز با استفاده از این فرصتها تلاش های خود برای کسب مشروعیت و جایگاه سیاسی در مناسبات جهانی را تشدید میکنند؛ همانگونه که در سخنرانی امیرخان متقی؛ سرپرست وزارت خارجه رژیم طالبان در نشست اخیر وزرای امور خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در کامرون نیز قابل مشاهده بود.
به این ترتیب به همان میزان که طالبان از این فرصت برای تبلیغ سیاسی رژیم خود و تشدید تلاشها برای کسب مشروعیت جهانی استفاده میکنند، دعوت از نمایندگان آنها در این گونه نشستها بیانگر آن است که جهان، منطقه و کشورهای اسلامی مجبور اند با این رژیم تعامل کنند و برای انتقال نگرانیها و باز گذاشتن کانالهای گفتگو برای ایجاد تغییرات، دعوت از نمایندگان آنها در نشستهای بینالمللی را یکی از راهکارها میدانند.
با وجود استفاده تبلیغاتی طالبان از این رویدادها و تظاهر به اینکه آنها علی رغم اینکه از سوی هیچ یک از کشورهای جهان به رسمیت شناخته نشدهاند همچنان به عنوان نماینده «رسمی و واقعی» مردم افغانستان در مجامع بینالمللی حضور دارند و به تعبیر امیرخان متقی «شناسایی رسمی شاخ و دم ندارد»! اما اجازه نیافتن مقامات بلندپایه طالبان برای شرکت در عکس یادگاری دسته جمعی و حذف پرچم این رژیم از این نشستها حامل یک پیام تحقیرآمیز است و آن اینکه دعوت از آنها در نشستهای جهانی هرگز به معنای مشروعیت بخشیدن به این رژیم نیست.
این اقدامات اگرچه شاید از نظر طالبان کوچک، کم اهمیت، نمادین و فاقد پیامدهای واقعی ارزیابی می شود؛ اما مخالفان طالبان میگویند که ناتوانی آنها در کسب مشروعیت بینالمللی ۳ سال پس از بازگشت دوبارهشان به قدرت یک ناکامی بزرگ، حقارت بار و شرم آور است.
آنها برای نشان دادن اهمیت این اقدامات به ظاهر نمادین به این نکته اشاره میکنند که در عکسهای دسته جمعی مربوط به نشستهای رسمی نمایندگان کشورها حتی قرار گرفتن مقامات هر کشور در جایگاههای مخصوص خود نیز مورد تفسیر و تحلیل قرار میگیرد و اهمیت سیاسی و قدرت اثرگذاری آنها بر معادلات و مناسبات بینالمللی را بازتاب میدهد؛ بنابراین زمانی که وزیر خارجه یک رژیم در یک نشست دعوت میشود؛ اما حق ندارد که از پرچم رسمی آن استفاده کند و یا در عکس دسته جمعی مقامات حضور داشته باشد، این دعوت نه تنها یک امتیاز سیاسی به نفع آن رژیم محسوب نمیشود؛ بلکه حامل یک پیام تحقیرآمیز است و بر نامشروع بودن آن رژیم تاکید میکند.
بنابراین، امیرخان متقی به عنوان وزیر خارجه رژیم طالبان در نشست وزرای امور خارجه کشورهای عضو همکاری اسلامی در کامرون دعوت شد، حضور یافت، سخنرانی کرد و به زعم خود تبلیغات طالبان را به گوش کشورهای اسلامی رساند و این تبلیغات در رسانههای منطقه نیز بازتاب یافت؛ اما او به عنوان رئیس دستگاه دیپلماسی این رژیم همچنان ناکام بزرگ تلاشهای مذبوحانه این گروه برای کسب جایگاه مشروع در رویدادهای جهانی محسوب میشود و غیبت شرم آور و تحقیرآمیز او در عکس دسته جمعی مقامات شرکت کننده در نشست کامرون به علاوه نمایش پرچم سه رنگ دوره جمهوریت در این نشست در این واقعیت تاکید نهاد.
علاوه بر این در دیدارهای دوجانبه امیرخان متقی با مقامات سازمان همکاری اسلامی و وزرای خارجه شرکت کننده در نشست کامرون نیز پیش از آنکه آنها بر تعامل با این رژیم تاکید کنند خواستار تغییر سیاستهای ضد انسانی آنان به ویژه در حوزه تحصیل دختران و کار زنان شدند؛ موارد و ملاحظاتی که نشان میدهد این رژیم هرگز از سوی کشورهای اسلامی تایید نشده و سیاستهای آن از دید همه کشورهای مسلمان مردود، نامشروع و ناموجه است.
با توجه به این رویداد، واضح است که طالبان همچنان یک رژیم نامشروع، منزوی و منفور باقی مانده است و آنچه به عنوان تعامل با این رژیم از سوی کشورها و سازمانهای مختلف منطقهای و بینالمللی دنبال میشود یکی از راهکارهای در دسترس برای تاثیرگذاری برای تغییر و تلاش برای مسئولیت پذیر کردن آن در قبال وضعیت فاجعه بار جاری و چشم انداز خطرناک آینده است نه لزوماً
اعطای امتیاز به این رژیم یا برداشتن گامهای بیپروا برای مشروعیت بخشیدن به آن.
در این میان البته بدیهی است که اقدامات غیرمسولانه و منفعت طلبانه شماری از ژیمهای غیر دموکراتیک و دیکتاتوری در منطقه مانند چین، امارات متحده عربی و ازبکستان برای پذیرش سفرای رسمی رژیم طالبان بدون توجه به فقدان مشروعیت بینالمللی آنها هرگز از سوی مردم افغانستان و جامعه جهانی تایید نخواهد شد و در آینده با تغییر وضعیت سیاسی افغانستان، رژیمهایی که برای مشروعیت بخشیدن به این رژیم تلاش کرده اند مسئول شناخته خواهند شد و هزینههای این رفتار غیرمسئولانه را در روابط خود با دولت مبتنی بر اراده آزاد مردم افغانستان در آینده پرداخت خواهند کرد.
محمدرضا امینی - جمهور