گروهی از سیاست‌گذاران سابق امریکا در یک تحقیق، تهدیدات علیه این کشور از افغانستان و پاکستان را بررسی کرده و از واشنگتن خواسته‌اند که این تهدیدات را با اقدامات نظامی مهار کند. آنان گفته‌اند که وقوع یک ۱۱ سپتامبر دیگر در حال نزدیک شدن است.
آنها در عین حال تاکید کرده اند که خواستار بازگشت امریکا به جنگ طولانی افغانستان نیستند.
اما این تحقیق گفته است که بعد از تمرکز زیاد بر مبارزه علیه تروریزم در پی حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱، به نظر می‌رسد این روند به سمت معکوس در حرکت است، چنانچه امریکا بیشتر بر موضوعاتی چون رقابت با چین، تهاجم روسیه به اوکراین و جنگ اسرائیل و حماس متمرکز است.
این تحقیق، نتیجه گرفته که «پایان غم‌انگیز ماموریت امریکا در افغانستان این مساله را تبدیل به یک موضوع سمی کرده، و تمایلات به دور نگهداشتن منطقه از آجندای سیاسی و انظار عمومی را تقویت کرده است.»
اما این تحقیق بیانگر این است که تحرکات افراطی «به شیوه‌ای قدرت می‌گیرد که منافع ایالات متحده و متحدانش را تهدید می‌کند» و افراط گرایان «سلسله‌ای از فرصت‌های تازه برای تجدید سازمان، توطئه و همکاری» در افغانستان یافته اند.
این نخستین بار نیست که درباره یکی از پیامدهای خروج آشفته و شرم آور امریکا و متحدانش از افغانستان و پایان غیرمسئولانه جنگ پرهزینه و بسیار طولانی آنها در افغانستان، هشدار داده و تصریح می شود که خطر احیای تروریزم و تکرار حملاتی شبیه ۱۱ سپتامبر، کاملا جدی است.
به عقیده شماری از آگاهان، انتظار نمی رود که این هشدار تازه از سوی دولتمردان کنونی و حتی آینده امریکا مورد توجه جدی قرار بگیرد و بر تغییر راهبردهای آنها در قبال مساله افغانستان، تاثیر بگذارد؛ زیرا همان گونه که در این تحقیق نیز مورد تاکید قرار گرفته، رهبران سیاسی و درجه داران نظامی و حتی مالیات دهندگان امریکایی دیگر رغبتی به بازگشت به جنگی بازگردند که شکست خورده یا علیرغم صرف هزینه های سنگین و زمانی طولانی، به نتیجه نرسیده و به بهانه مبارزه با تروریزم، بار دیگر وارد باتلاقی شوند که قبلا آن را تجربه کرده و برای خروج از آن، هزینه های هنگفت و پیامدهای شرم آوری را متحمل شده اند.
با این حال، این تحقیق هشدار می دهد که این امر به تروریست ها فرصت احیای مجدد و تجدید سازمان می دهد تا یک سناریوی تازه شبیه یا نزدیک به حملات مرگبار ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ را سازماندهی و اجرا کنند.
سیاستمداران سابق امریکایی احتمالا نگران این واقعیت هستند که دلزدگی امریکایی ها از جنگ، بدون شکست بازگشت ناپذیر جبهه مقابل شان، نه تنها این جبهه را تضعیف نمی کند؛ بلکه اراده آن برای تقویت خود و آمادگی برای تحمیل ضربات سهمگین تر بر دشمن دیرینه خویش یعنی امریکا را دوچندان خواهد کرد.
در این میان البته مسایل و ابهامات زیادی در زمینه زد و بندهای پیدا و پنهان امریکا با تروریست ها وجود دارد. اما و اگرهای فراوانی درباره مبارزه واقعی امریکا با تروریزم مطرح می شود؛ زیرا یکی از برداشت ها این است که تروریزم برساخته امریکا برای تعمیم هژمونی خود بر ملت های اسلامی و از آنسو، بدنام و تضعیف کردن اسلام سیاسی ضد امریکایی در جهان اسلام است.
سازوکارهای مشابه تولد طالبان و القاعده و داعش و جنبش های رادیکال محلی در خاورمیانه و افریقا و کشورهای منطقه هم نشان می دهد که تروریزم نه یک پدید تهدیدآمیز علیه منافع راهبردی ایالات متحده و تمدن غربی؛ بلکه پیاده نظام آن و در خدمت هژمونی استعمار نو برای تسلط بر سرنوشت ملت های هدف است.
توافقنامه دوحه نیز در همین چارچوب قابل ارزیابی است و ارسال بسته های پول نقد به دولت طالبان از سوی امریکا هم در دایره همین ایده، تفسیر می شود.
شماری از صاحب نظران حتی از این هم فراتر می روند و معتقد اند که ۱۱ سپتامبر یک دروغ بزرگ بود که امریکا با استفاده از فیلم های ژانر وحشت و آخرالزمانی هالیوود صحنه سازی کرد تا با تخریب برج های دوگانه مرکز تجارت جهانی، دور تازه حیات استعماری خود را با تعمیم هژمونی اش بر کشورهای اسلامی به نام مبارزه با تروریزم، کلید بزند.
با اینهمه، اندیشکده های امریکایی نگران این خطر هستند که تروریزم برساخته امریکا به سلاحی علیه خود امریکا تبدیل شود. آنها معتقد اند که سلاح مخوف و مرگبار تروریزم، نیازمند مدیریت مستقیم امریکا است و زمانی که امریکا افغانستان را ترک کرده و آن را به طالبان واگذاشته، امکان مدیریت تروریست های دست آموز امریکا نیز دشوار شده است؛ بنابراین، ممکن است کشورهای متخاصم از این فرصت استفاده کنند و این حربه ساخت امریکا را مصادره و آن را علیه منافع حیاتی ایالات متحده به کار بگیرند.
محمدرضا امینی - جمهور
