طالبان؛ پهپادهای امریکایی و مرزبانان ایرانی

همزمان با پرواز پهپادهای امریکایی بر فراز آسمان افغانستان، روز گذشته شش نفر از سربازان هنگ مرزی ایران توسط طالبان بازداشت و خلع سلاح شدند.

این دو حادثه هیچ ارتباطی باهم ندارند؛ دو مقوله مجزا از هم هستند. اولی یعنی پرواز پهپادهای امریکایی که در ادبیات امروز افغان ها بعنوان طیاره های بی سرنشین ناشناس یاد می شود، در واقع هواپیماهایی شناسایی و عملیاتی امریکا هستند که بر آسمان افغانستان کنترل دارند و بعضا اقدام به بمباران می نمایند که توسط طالبان، رسانه ای نشده و طالب ها راجع به آن عملیات ها مطلقا سکوت می کنند. یکی از این عملیات ها مدتی قبل در ولایت زابل انجام شده که منجر به قتل تعدادی عناصر طالب شده است.

گزارش های موثقی وجود دارد که ملا هبت الله رهبر طالبان نیز از ترس این طیاره های امریکایی مدام در حال تغییر مکان بوده و بعضا در قول اردوی قندهار یا در برخی خانه های دورافتاده در روستاهای زابل، قندهار، ارزگان و هلمند در حالتی ناشناس و کاملا محرمانه زندگی می کند.

بی گمان آسمان افغانستان تاهنوز در دست و در انحصار امریکاست و طالبان هیچ تسلطی بر آسمان افغانستان ندارند.
مورد دوم یعنی اسارت کوتاه مدت سربازان ایرانی هرچند ممکن است با تعابیری همچون سوءتفاهم و اشتباه و... ماستمالی شود اما واقعیت امر، این نه اولین مورد است و نه مسئله کوچکی است که باید از کنار آن گذشت.

انتشار تصاویری از سربازان ایرانی اسیر در دست طالبان، خصوصا تصویری که در آن، سربازان ایرانی در خودرو نشانده شده و عسکر مسلح طالب، با دستار سیاه و کفش پاشنه خوابیده بر این سربازان تسلط پیدا کرده اند، جالب توجه و قابل تأمل و تعمّق است.

این حادثه در حالی صورت گرفته که اخیراً ایران قدرتنمایی قابل قدری در خاورمیانه نمود و با اقتدار بالا تمام توان و هژمونی غرب و اسرائیل را به چالش کشید.

با آنکه روزها از حمله ایران به اسرائیل سپری شده اما تاهنوز هم از این قدرت و شجاعت ایران یاد می شود. اینکه حالا در مرز با طالبان، چرا چنین حوادثی پیش می آید و چرا آن بازدارندگی بزرگی که ایران در قبال امریکا و اسرائیل و اعراب و... ایجاد کرده، در مجاورت با طالبان، چلش و خریدار ندارد، معنایش اینست که جایی از کار می لنگد.

اطلاعیه مرزبانی ایران مبنی بر اینکه کارکنان مرزبانی با کمال احترام! و در صحت کامل به ایران بازگردانده شدند و خبر کانال های طالبانی همچون "هیواد تایمز" که گفته اند طالبان مرزبانان ایرانی را با گل و شیرینی! بدرقه کرده و هر شش نیروی مرزبانی بسلامت وارد ایران شدند، توجیهاتی از جنس مضحکه است.

واقعیت کلام، این است که طالبان از این اقدام شان به شدت مسرور و مغرور هستند. فصل توجیهات، سوء تفاهم و رصد و پایش و بی اطلاعی و ناآشنایی بعد از سه سال، تمام شده است. طالبان بارها در مرز نیمروز و حالا در مرز فراه و باری در مرز دوغارون دست به اقدامات تحریک آمیز زده اند. این فعالیت ها امروز و فردا به شکل وسیعتری در قالب جیش العدل و حملات تروریستی در زاهدان و بلوچستان و کرمان و... خودش را نشان خواهد داد.

غالبا هم در این ماجراجویی ها ایران، کوتاه آمده است؛ چون مایل نیست ایجاد تنش شود. ایران طالبان را هم سطح و هم کفو خود نمی داند. اینکه قدرت ایران و طالبان را مقایسه کنیم از اساس، اشتباه است. ایران با امریکا و ناتو و دنیایی از قدرتهای خصم پنجه می اندازد؛ اما طالبان بعنوان یک گروه تروریستیِ ضد مردمی شدیداً آسیب پذیر هستند و منابع و منافذ آسیب پذبری شان زیاد و متعدد است. اینکه ادعا کنند ما امریکا را شکست داده ایم، خودفریبی است؛ امریکا افغانستان را تحویل طالبان داد.

اما طالبان چطور اینگونه به تعبیر ایرانی ها برای ایرانی ها شاخ و شانه می کَشند، در عواملی نهفته است که متوجه دیپلماسی و نوع نگاه و تعاملی است که با این گروه صورت می گیرد.

گروه طالبان (بعنوان یک گروه) می خواهند بزرگ شوند. آنها این بزرگی را در پنجه در انداختن با بزرگان جستجو می کنند. این تیر زدن های مرزی و اسیر گرفتن، برای طالبان به شدت سودآور و تبلیغ کننده است. اما واقعیت این است که این حوادث هرچه بیشتر تکرار شود توجیه گری ها اثر خود را از دست خواهند داد.

جان سخن اینست که امریکا حالا فعالیت میدانی خود را در آسمان افغانستان افزایش داده و طالبان در برابر آنها نه کاری می کنند و نه کاری می توانند. آسیب پذیری طالبان از ناحیه امریکا به شدت بالاست. مانور هوایی پهپادهای امریکایی در آسمان پروان و کاپیسا و قندهار و زابل و غزنی و... برای مردم افغانستان، آفتابی شده است. این پهپادها آنطور که گفته می شود، ناشناس نیستند؛ پاکستانی نیستند، صاف و سُچه امریکایی هستند و گاهی ضربه هم می زنند.

طالب ها بهتر است به جای حرکت های نمایشی، فکری به حال بالای سر خودشان هم بکنند.
درست است که ایرانی ها با عده ای نادان، مواجه هستند، درست است که پنجه انداختن با نادان به نفع ایران نیست اما بهتر است تطهیرگران رسانه ای را تشویق به سکوت نمایند که اگر فردا دامنه این حرکات نمایشی طالبان گسترده شده و منتهی به حملات خرابکارانه گروهک هایی نظیر جیش العدل و ... شد؛ راهی برای توجیه گری های امروزشان داشته باشند.
  
محمد جورکشانی- خبرگزاری جمهور