حمله شیراز؛ سایه تروریزم تکفیری بر امنیت منطقه
کاظم موسوی؛ رئیس کل دادگستری ولایت فارس ایران اعلام کرد که ۱۰ مظنون در ارتباط با حمله شیراز بازداشت شده‌اند و تمامی بازداشت‌شدگان «اتباع خارجی» هستند.
در این حمله دو نفر شهید شده و ۷ نفر دیگر مجروح هستند.
تاکنون هیچ گروهی مسئولیت این حمله را بر عهده نگرفته؛ اما محمدهادی ایمانیه؛ والی فارس «داعش را مسئول دانست». او گفت که مهاجمان به دنبال «انتقام اعدام دو تروریست» بودند که به خاطر انجام حمله مشابه در سال گذشته محکوم شده بودند.
رئیس کل دادگستری فارس هم درباره هویت مهاجم دستگیرشده گفت: «این فرد در تحقیقات اولیه خود را رحمت‌الله نوروزف معرفی کرده و تبعه تاجیکستان است».
حدود دو سال گذشته، دست‌کم در چهار مورد، مهاجمان تبعه تاجیکستان بوده‌اند: حمله سال گذشته به زیارت شاهچراغ؛ حمله به نماز جمعه گلبدین حکمتیار؛ حمله به هوتل محل اقامت شهروندان چین در کابل؛ حمله به ورودی فرودگاه نظامی کابل.
سال‌ها قبل مقام‌های تاجیکستان اعلام کردند که حدود دو هزار شهروند تاجیک به داعش پیوسته‌اند.
افزون بر این، در سال های اخیر، داعش و نیروی قدرتمند تبلیغاتی آن به طور ویژه بر شمال افغانستان تمرکز کرده و نگرانی های گسترده ای درباره رشد اندیشه های افراط گرایانه در میان جوانان تاجیک و ازبک در این منطقه به وجود آمده است. به نظر می رسد که هدف اصلی این تمرکز اختصاصی و فشرده، زمینه سازی ذهنی و ایجاد آمادگی های فکری و کار فرهنگی برای توسعه تروریزم و افراط گرایی به کشورهای آسیای مرکزی و به طور خاص، تاجیکستان است.
علیرغم کارزارهای گسترده ای که دولت تاجیکستان برای مقابله با افراط گرایی، جلوگیری از نفوذ داعش و توسعه و مهار تولید گرایش های رادیکال و تندروانه در میان جوانان راه اندازی کرده، به نظر می رسد که داعش به موفقیت های چشمگیری در جذب جوانان تاجیک به دست آورده و اکنون این موفقیت ها به اندازه ای گسترش یافته که حتی با استفاده از آن به سادگی می تواند از این ظرفیت عظیم برای راه اندازی موج ناامنی و خشونت در کشورهای منطقه به ویژه افغانستان و ایران، سود ببرد.
به این ترتیب، آنچه بار دیگر در زیارتگاه مقدس شاهچراغ شیراز اتفاق افتاد، تنها نشانگر نفوذ نگران کننده نیروی منطقه ای داعش به درون ایران نیست؛ بلکه تاییدی دیگر بر این واقعیت است که سایه تروریزم تکفیری بر امنیت سراسر منطقه، سنگینی می کند و مبارزه و مقابله با آن، کار یک کشور نیست؛ بلکه نیازمند عزم و اراده و هم افزایی قدرت و قابلیت تمام کشورهای منطقه است.
تاجیکستان در این میان باید به طور جدی تری با افراط گرایی مبارزه کند و بسترهای رشد تروریزم در اندیشکده ها، آموزشگاه، مدارس، مکاتب و دانشگاه ها و لایه های گوناگون جامعه را برچیند و با گرایش قابل توجه جوانان تاجیک به سمت افراط گرایی رادیکال و تروریزم خشونت بار، مقابله کند.
کشورهای دیگری مانند ایران نیز با استفاده از تجارب مهم خود در مقابله سخت افزاری با داعش در سوریه و عراق و مهار روند رو به رشد رویکردهای رادیکال و افراطی به اسلام باید به سایر کشورهای منطقه در این مهم، کمک کنند و از همه مهم تر اینکه در محور یک طرح عملی برای ایجاد ائتلافی قدرتمند و متحد از کشورهای منطقه قرار بگیرند تا با تروریزم و افراط گرایی مبارزه کنند.
در این میان، روسیه نیز هم به دلیل روابط راهبردی اش با ایران و کشورهای آسیای مرکزی، و هم به جهت اینکه یکی از اهداف توسعه تروریزم و گسترش گرایش داعش در آسیای میانه محسوب می شود و پیش از این در سوریه نیز با جریان امریکایی تروریزم تکفیری جنگیده، باید به این ائتلاف بپیوندد و به تعهدات امنیتی و راهبردی اش به کشورهای قربانی تروریزمِ در حال قدرتمندتر شدن تکفیری، عمل کند.
انتظار می رود که بیانیه سفارت روسیه در تهران در واکنش به حمله شیراز، سرآغاز یک همکاری منطقه ای کارآمد برای مقابله با داعش و سایر اشکال تروریزم با حضور مؤثر مسکو قرار بگیرد.
نکته دیگر این است که حتی پاکستان نیز که تولیدکننده تروریزم محسوب می شود و یکی از خاستگاه های اصلی تروریزم تکفیری در منطقه به شمار می آید، اکنون مدعی است که قربانی تروریزم شده و دو هفته پیش، یکی از خونین ترین حملات منصوب به داعش در این کشور، جان بیش از ۶۰ روحانی تندرو را گرفت؛ بنابراین، اسلام آباد اگر در صدد توقف موج خشونت های تروریستی است لازم است که به این محور امنیتی منطقه ای بپیوندد.
در این میان، افغانستان تحت سلطه طالبان باید یکی از عوامل عمده توسعه تروریزم تکفیری در منطقه دیده شود؛ زیرا پس از به قدرت رسیدن طالبان، تروریست ها به وضوح، گستاخ تر و تهاجمی تر شده اند و عملیات های منطقه ای آنها در کشورهایی مانند ایران و پاکستان و... به طرز ملموسی افزایش یافته است.
بنابراین، تطهیر طالبان و جدا کردن آنها از بدنه اصلی تروریزم تکفیری، یک اشتباه راهبردی است که هزینه های آن را ملت های قربانی تروریزم در منطقه خواهند پرداخت.
محمدرضا امینی - جمهور
