وضع محدودیت بر آیین های عاشورایی، نه نخستین گام برای ممنوع کردن برپایی مناسک مذهبی شیعیان است و نه آخرین آن خواهد بود. برنامه طالبان برچیدن بساط تشیع است.

طالبان در اقدامی غیرمنتظره از شیعیان در کابل خواسته اند‌ که تعداد مساجد و تکایایی که در آنها مراسم‌ عزاداری محرم را برگزار می‌کنند، کاهش دهند. از برخی ولایت‌های دیگر نیز گزارش های مشابهی منتشر شده است.
 
در روزهای اخیر هیاتی از نمایندگان وزارت‌ اطلاعات و فرهنگ، فرماندهی پولیس کابل، استخبارات، امر به‌ معروف و ارشاد حج و اوقاف حکومت طالبان به محلات شیعه‌نشین رفته و گفته‌ در شمار زیادی از مساجد و تکایا مراسم عزاداری محرم برگزار نشود.
 
این هیات طالبان روز جمعه هم به «چنداول» از مناطق قدیمی شیعیان کابل در ناحیه اول گفته‌اند که از میان حدود ۳۰ مسجد و تکیه‌خانه در این منطقه، فقط در ۶ باب مسجد و تکیه‌خانه می‌توانند مراسم محرم را برگزار کنند.
 
مسئولان طالبان دلیل محدودیت‌ها در ماه محرم را «تامین امنیت» دانسته و گفته‌اند «نمی‌توانند» امنیت همه مساجد و تکایا را تامین کنند.
 
در تقویم اعلام شده از سوی رژیم طالبان تعطیلی روز عاشورا نیز حذف شده‌ است.
 
با وجود اینکه طالبان در پی واکنش های گسترده اجتماعی و رسانه ای در برابر اعمال محدودیت حرمت شکنانه نسبت به مراسم سوگواری ایام عاشورای حسینی، مدعی شده اند که آزادی اهل تشیع در برپایی این مراسم کماکان پا برجاست؛ اما گزارش ها حاکی است که این یک ادعای دروغین است و محدودیت ها نه تنها برداشته نشده؛ بلکه گسترش یافته و طالبان حتی مانع از نصب پرچم و برافراشتن دروازه های مخصوص این مناسبت در معابر شهری و خیابان ها شده اند.
 
نکته قابل تامل این است که طالبان در توجیه این اقدامات خود گفته اند که به دلیل نگرانی های امنیتی و اقدامات احتیاطی دست به این کار زده اند، این در حالی است که این توجیه، بزرگترین ادعای خود آنها یعنی تامین امنیت، پایان دادن به جنگ و خشونت و ناامنی های چند ده ساله و استقرار نظم و ثبات را نقض می کند. بنابراین، یا ادعای تامین امنیت، دروغ بوده و یا بهانه ای که برای برچیدن مراسم و مناسک عاشورای حسینی می آورند.
 
طالبان همچنین در حالی خطرات امنیتی را برای محدود کردن مراسم عزاداری ایام محرم، مطرح می کنند که سال گذشته، به طور کامل امنیت این مراسم، تامین بود و هیچ‌گونه حادثه امنیتی در کشور رخ نداد.
 
افزون بر این، طالبان پیوسته ادعا کرده اند که هیچ گروه تروریستی در کشور فعال نیست. اگر این ادعا درست است، پس دلیل محدود کردن مراسم عاشورای حسینی چیست؟ آیا جز این است که ناامنی و خطر حملات تروریستی، بهانه است و هدف اصلی، حذف کامل فرهنگ عاشورایی و در نهایت، مشروعیت زدایی از آیین های مذهبی شیعیان در افغانستان می باشد؟
 
آیا این پروژه در راستای همان موضع گیری معروف ملا هبت الله قرار ندارد که گفته بود در افغانستان تنها یک مذهب اسلامی وجود دارد و آن حنفیت است؟!
 
آیا اساسا طالبان، شیعیان را مسلمان می دانند؟ این پرسش از آن جهت مطرح می شود که در مذاکرات قطر، یکی از مواردی که در همان ابتدا جنجالی شد، موضع طالبان درباره «اقلیت دینی» خواندن شیعیان بود.
 
پیش از این، در دوره اول حاکمیت رژيم طالبان نیز آنها آشکارا با شیعیان دشمنی می ورزیدند و باورها و آیین های مذهبی آنان را به عنوان بخشی از سنت های دیرپای اسلامی به رسمیت نمی شناختند.
 
در چنین شرایطی، وضع محدودیت بر آیین های عاشورایی، نه نخستین گام برای ممنوع کردن برپایی مناسک مذهبی شیعیان است و نه آخرین آن خواهد بود. برنامه طالبان برچیدن بساط تشیع است؛ زیرا بربنیاد تفسیرهای افراطی، التقاطی و انحصارگرایانه آنها از دین، تنها مذهب حق، همان است که رهبران آنان به آن باور دارند و شیعیان یا باید به مذهب طالبان بگروند و یا حذف شوند.
 
وضع محدودیت های گسترده بر زیارتگاه سخی در مزار شریف، جلوگیری از برافراشتن پرچم مقدس سخی در ایام نوروز، ممانعت از ورود زنان به آن زیارتگاه و امسال نیز جلوگیری از برپایی خیابانی مراسم عید غدیر خم و نیز ایجاد محدودیت های گسترده بر آیین های عزاداری و برچیدن پرچم ها از سطح شهر، گام های حساب شده طالبان برای حذف کامل شیعیان است.
 
این در حالی است که از نظر امنیتی، شیعیان هرگز تهدیدی جدی برای طالبان به حساب نمی آیند و در حال حاضر، هیچ گروه شیعی علیه طالبان نمی جنگد؛ بنابراین، محدودیت های اعمال شده، در راستای تفسیر ایدئولوژیک آنان از دین قرار دارد و بخشی از یک پروژه خطرناک در بلندمدت است که در نهایت به حذف همیشگی شیعیان خواهد انجامید.
 
محمدرضا امینی - جمهور