آصف درانی؛ نماینده ویژه پاکستان برای افغانستان از اقدامات طالبان در برابر «تروریزم فرامرزی» از جمله جابه جایی اعضای طالبان پاکستانی به سایر مناطق کشور «استقبال» کرده است.

 

او گفته که طالبان «به طور مؤثری» در برابر گروه‌های تروریستی که باعث نگرانی کشورهای منطقه است، عمل می‌کنند؛ اما افزوده که قضاوت درباره نتایج آن زود است.

 

درانی درباره جابه‌جایی اعضای «تحریک طالبان پاکستان» به سایر مناطق از جمله شمال کشور گفته است: «این گامی است که حکومت افغان (طالبان) برداشته، باید منتظر بمانیم و نتایج را ببینیم.»

 

او افزوده است: «اما اگر این جابه‌جایی تحریک طالبان پاکستان واقعاً اتفاق بیفتد و منجر به صلح در سراسر مرزهای ما شود، تحول مهمی خواهد بود و ما از آن استقبال می‌کنیم.»

 

آقای درانی گفته اما «پاکستان از گزینه گفتگو [با طالبان پاکستانی] خسته شده و تنها راه، تسلیمی و پاسخگویی در برابر قانون است».

 

به این ترتیب، طالبان افغان در شرایطی که تمامی تلاش های مذبوحانه سراج حقانی برای مصالحه میان طالبان پاکستانی و رژيم اسلام آباد، شکست خورده و اسلام آباد به چیزی کمتر از تلاشی و نابودی این گروه، راضی نمی شود، وظیفه خود می دانند تا تروریست های پاکستانی را نجات دهند و تنها راه نجات از نظر آنها، دور کردن طالبان پاکستانی از مناطق مرزی و گسیل آنها به مناطق مرکزی و شمالی افغانستان است.

 

این اقدام به جز کمک به نجات طالبان پاکستانی، کارکردهای مهم دیگر نیز برای خود طالبان افغان دارد و آن کمک به پروژه تغییرات ساختار جمعیتی مناطق یادشده، تسهیل انتقال خانواده های پشتون به مناطق غیرپشتون نشین و مهم تر از همه، کمک طالبان پاکستانی به طالبان افغان برای تامین امنیت و مقابله با گروه های ضد طالبانی است.

 

افزون بر این که گفته می شود که برنامه انتقال خانواده ها و شبه نظامیان پشتون و طالبان پاکستانی به مناطق شمالی کشور شروع شده، گزارش ها از مناطق مرکزی هم حاکی است که در برخی مناطق، پروژه های عظیم ساخت و ساز از سوی طالبان، روی دست گرفته شده که هدف از آن، انتقال و استقرار هزاران خانواده پشتون در مناطق شیعه نشین است. این پروژه ها چندین بار با اعتراض ساکنان محلی رو به رو شده و به نگرانی های گسترده در مناطق مرکزی دامن زده؛ اما رژيم طالبان، بی اعتنا به این اعتراض ها و نگرانی ها همچنان به کار خود برای خانه سازی ادامه می دهد.

 

با توجه به کارکردهای مورد اشاره و البته پروژه های مخوف تر دیگر مانند توسعه تروریزم به شمال و از آن طریق صدور تروریزم به کشورهای آسیای مرکزی، روسیه و... برنامه توطئه آمیز مشترک طالبان و پاکستان برای انتقال طالبان پاکستانی و خانواده های پشتون به شمال و مرکز افغانستان، ابعاد بسیار پیچیده ای دارد و حتی این امکان وجود دارد که این برنامه، زیر نظر امریکا صورت بگیرد و چشم انداز مورد انتظار آن برای توسعه بی ثباتی به کشورهای پیرامون افغانستان، بخشی از راهبرد امنیتی واشنگتن در شرایط پساخروج باشد.

 

با اینهمه و علیرغم استقبال صریح پاکستان از انتقال تروریست های پاکستانی به مناطق شمالی و مرکزی افغانستان توسط طالبان افغان، این پروژه به طور کامل، خالی از خطر هم نیست؛ زیرا همانگونه که در واکنش های گسترده اولیه نیز بازتاب یافت، این تصمیم با واکنش منفی جوامع محلی رو به رو می شود و اقوامی که تصور می کنند قربانی این توطئه عظیم و هولناک شده اند برای متوقف کردن و مقابله با آن از تمام ظرفیت و قدرت خود استفاده خواهند کرد و این امر، ممکن است در میان مدت به بروز جنگ های قومی در کشور منجر شود.

 

در این میان، شاید طالبان افغان تصور کنند که به کمک امریکا و پاکستان و تروریست های فراملیتی همدست شان قادر اند با هر چالشی مقابله کرده و هر حرکتی را به سختی سرکوب کنند؛ اما تاریخ نشان داده است که تلاش یکجانبه برای تغییر هویت قومی، بافت جمعیتی و تحمیل هویت های جعلی بر ساکنان بومی مناطق کشور، علیرغم موفقیت های اولیه، در نهایت شکست می خورد و به شکاف، تنش، تضاد، تقابل و تنفر متقابل دامن می زند و به طور بالقوه به بازتولید بی ثباتی و بحران می انجامد.

 

عبدالمتین فرهمند - جمهور