چین چرا طالبان را تطهیر می‌کند؟

وزارت خارجه چین، روز دوشنبه، ۵ سرطان، در واکنش به انتقادهای بین‌المللی از طالبان در نشست اخیر شورای امنیت گفت که سیاست‌های طالبان برای «رشد اقتصادی و رفاه مردم افغانستان نتایج مؤثر داشته است.»
 
در عین حال، چین از طالبان خواسته که به درخواست کشورهای جهان پاسخ مثبت دهد.
 
مائو نینگ؛ سخنگوی وزارت خارجه چین، به طور غیرمستقیم انتقادها از سیاست‌های طالبان را رد کرد و گفت که «حکومت موقت افغانستان از زمان تشکیل، پایبند به توسعه مستقل افغانستان است.»
 
او ابراز امیدواری کرد که طالبان «گام‌های مستحکمی در مسیر خدمت به منافع مردم افغانستان و برآورده کردن توقعات بین‌المللی بردارد.»
 
از سوی دیگر، مائو نینگ از کارنامه حکومت طالبان دفاع کرد و گفت: «[طالبان] یک سلسله تدابیر برای رشد اقتصادی، نابودن کردن فساد اداری، کشت مواد مخدر و بهبود رفاه مردم و نظم عمومی روی دست گرفته که نتایج موثری داشته است.»
 
این نخستین بار نیست که دولت پکن در برابر اراده جهانی برای انتقاد از طالبان، مقاومت می کند و در تلاش است تا با تطهیر طالبان به طور یکجانبه به آن مشروعیت و اعتبار ببخشد و به نیابت از نمایندگان غایب این گروه در سازمان ها و مجامع بین المللی، به طیف وسیع انتقادها، ارزیابی ها و گزارش های منفی درباره کارنامه این رژيم پاسخ دهد.
 
اینکه چین از طالبان، حمایت می کند و برای مشروعیت بخشیدن به یک رژيم بدنام، ضد انسانی، فاشیستی، وابسته به پاکستان و انحصارا در اختیار یک قوم خاص، تقلا دارد، هرگز نکته تعجب آوری نیست؛ زیرا حتی اگر پای منافع، زد و بندها و معاملات استعماری و سودآور بزرگ هم در میان نباشد، رژيم طالبان با دولت کمونیستی حاکم بر چین، ویژگی ها و شاخصه های مشترک زیادی دارد و این امر، این رژيم و کارکرد آن را برای سران پکن، قابل دفاع می سازد.
 
به عنوان نمونه، طالبان به طور بی رحمانه ای منتقدان و مخالفان خود را سرکوب می کنند، اقلیت های قومی و مذهبی را از کلیه حقوق انسانی خویش محروم کرده و در انزوا قرار داده اند، یک رژيم ایدئولوژيک، پشتونوالی و برخاسته از اسلام مدرسه ای پاکستان، تاسیس کرده اند که به سبک نظام تک حزبی و کمونیستی مسلط بر چین، هیچ روایت دیگری را برنمی تابد و به هرگونه اعتراض به مثابه کودتا نگاه می کند و آن را به صورت وحشیانه‌ ای سرکوب می کند.
 
در رژيم طالبان هم آزادی و حقوق بشر، هیچ معنا و مبنایی ندارد و ارزش های لیبرالی محسوب می شوند که با اسلام برپایه خوانش ایدئولوژی حاکم در تعارض آشکار قرار دارد و باید از میان برداشته شود؛ چیزی که در چین، حزب کمونیست نیز به آن باور دارد و برای درهم شکستن آن رویکردی مشابه طالبان را در پیش می گیرد و ابزارهای قدرت و سرکوب به سادگی برای تحمیل و تقویت ایدئولوژی حاکم و تضعیف و تخریب ایده های رقیب و مخالف به کار بسته می شوند.
 
با اینهمه، به جز آزادی و حقوق بشر و دموکراسی که از منظر همه رژيم های اقتدارگرا، توتالیتر، تک حزبی و ایدئولوژیک، نفی و رد می شوند، طالبان و چین، پیوندهای مشابه و مشترک دیگری نیز دارند.
 
در نخستین روزهای بازگشت دوباره به قدرت، سران رژیم طالبان آشکارا اعلام کردند که از چین برای توسعه و رفاه اقتصادی، کمک می خواهند. این نشان می داد که آنها حتی پیش از رسیدن به قدرت نیز با چینی ها در ارتباط بوده و برای بازگشت به قدرت به دستورالعمل ها و کمک های سران حزب کمونیست چین، وابسته بوده اند.
 
چین در عین حال، شریک استراتژيک رژيم اسلام آباد است که طالبان را به وجود آورده و آنها را بر افغانستان مسلط کرده است. از این طریق نیز کار پکن برای نفوذ بر طالبان، بسیار ساده است.
 
افزون بر این، چین در قبال دفاع از رژیم طالبان و ارائه بسته های بی ارزش کمکی – حتی کمک های نظامی و استخباراتی – معادن افغانستان را به تاراج می برد و در حال عقد قراردادهای بزرگ با سران طالبان برای این منظور است. در این زمینه، چین حتی با متحدان سیاسی دیگر خود در منطقه مانند ایران، روسیه و... نیز در رقابت قرار دارد و در تلاش است تا همین اکنون با استفاده از غیبت غرب، سلطه خود بر معادن غنی و دست نخورده افغانستان را تثبیت کند و چتر استعمار اقتصادی اش را گسترش دهد.
 
بنابراین، بدیهی است که چین از رژيم طالبان، دفاع می کند و به طور معناداری، سیاست های اقتصادی این رژيم در حوزه «رفاه عمومی»، «مبارزه» با مواد مخدر و برچیدن فساد را می ستاید تا در قبال آن بتواند معادن کشور را تاراج کند؛ کاری که در دیگر کشورهای بحران زده و فقیر مانند کشورهای افریقایی و امریکای لاتین نیز انجام می دهد.
 
عبدالمتین فرهمند - جمهور