نیروهای ارتش پیشین افغانستان در کجا می‌جنگند؟

فرمانده پیشین عملیات ویژه ارتش دولت پیشین می‌گوید کماندوهای آموزش‌دیده افغان برای جنگ در اوکراین و مناطق جنگی دیگر با «پیشنهادهای مالی» جذاب جذب می‌شوند.
 
جنرال فرید احمدی گفته که واسطه‌ها پیشنهاد‌های مالی جذاب، ویزا و اقامت را به نیروهای پیشین که مایل به جنگ برای روس‌ها در اوکراین و برای ایران در سوریه هستند، ارائه می‌دهند.
 
او افزوده: «با تاسف که این گزارش‌ها حقیقت دارد و کماندوهای ارتش پیشین افغانستان در مناطق جهان – حداقل در۶ منطقه که منازعات مسلحانه جریان دارد، حضور دارند و در برخی جاها در هر دو سوی [جبهه] حضور دارند.»
 
او گفت که بیش از ۳۰ هزار نفر از نیروهای نخبه و با مهارت‌‌های خاص نیروهای امنیتی پیشین افغانستان وجود داشتند.
 
نشریه فارین پالیسی هم اخیرا به نقل از چند منبع نظامیان پیشین افغانستان گزارش داد که کماندوهای ارشد ارتش پیشین گفته‌اند که به آنها برای پیوستن به جنگ اوکراین پیشنهادهایی شده‌است.
 
این اظهارات در حالی مطرح می شود که پیش از این نیز گمانه زنی های زیادی درباره سرنوشت ده ها هزار نیروی آموزش دیده امنیتی وابسته به ارتش، پولیس و امنیت ملی دولت پیشین مطرح شده است.
 
بسیاری از این افراد در شرایط دشوار در داخل کشور مانده اند و با انواع فشارها، تهدیدات و تنگناهای جانی، امنیتی، مالی و شغلی دست و پنجه نرم می کنند. برخی از این نیروها توسط طالبان کشته شده اند. این چیزی است که یکی از بزرگترین موارد مطرح در پرونده حقوق بشری طالبان به حساب می آید.
 
گروهی دیگر از نظامیان پیشین به جبهه مقاومت ملی پیوسته و علیه طالبان می جنگند.
 
در این میان، گزارش های نگران کننده ای نیز درباره احتمال جذب نیروهای باقیمانده از سوی گروه های تروریستی و تبهکار مانند داعش وجود دارد. این نگرانی از آن حیث جدی است که از یکسو گفته می شود داعش از نظر مالی، پیشنهادهای وسوسه انگیزی به این نیروها می دهد و از جانب دیگر، سازمان های استخباراتی خارجی از جمله امریکا نیز قویا کار می کنند تا داعش در افغانستان تقویت شود که یکی از زمینه های تقویت آن در غیاب نیروهای نظامی خارجی، استفاده از ظرفیت های ارزشمند نیروهای آموزش دیده امریکا یعنی نظامیان پیشین افغان است.
 
با اینهمه، جمعیتی قابل توجه از نظامیان پیشین در جریان عملیات انتقال، موفق شده اند به امریکا و اروپا منتقل شوند. این اقدام بی تردید، کاملا سازمان یافته و هدفمند بوده است؛ درست همانگونه که خروج نظامیان غربی از افغانستان به منظور شعله ور کردن جنگ اوکراین و شاید در آینده، تایوان صورت گرفت.
 
بنابراین، یکی از نگرانی های بزرگ این است که ممکن است امریکا و سایر قدرت های عضو ناتو از نیروهای امنیتی پیشین افغانستان برای جنگ در اوکراین استفاده کنند.
 
نکته قابل تامل این است که شماری ملاحظه از کسانی که از افغانستان به واسطه نیروهای امریکایی منتقل شدند، به بهانه بررسی پرونده های شان به اوکراین انتقال یافتند.
 
در ماه های نخست جنگ اوکراین همچنین برخی رسانه های غربی، عکس های یک نظامی افغان را منتشر کردند که فرماندهی گروهی از نظامیان اوکراینی برای نبرد با روسیه را برعهده داشت. در گزارش مربوط به این فرد، ادعا شده بود که او «داوطلبانه» به «کمک» اوکراین رفته؛ اما در حالی که هیچ انگیزه ایدئولوژیک و ارزشی برای جنگیدن علیه روسیه در اوکراین برای یک فرمانده مسلمان افغان وجود ندارد، این ادعا مضحک و بی بنیاد به نظر می رسد.
 
بنابراین تنها یک دلیل می تواند وجود داشته باشد و آن طرح پیچیده امریکا و ناتو برای استفاده از نیروهای آموزش دیده افغان در جنگ اوکراین علیه روسیه است و شاید مهم ترین هدف «عملیات انتقال» امریکا نیز همین بوده باشد.
 
اخیرا همچنین اعلام شد که امریکا قصد دارد هواپیماهای جنگی و هلیکوپترهای نظامی ارتش پیشین افغانستان را از تاجیکستان و ازبکستان به اوکراین منتقل کند و در اختیار دولت کی‌یف قرار دهد.
 
بنابراین، آیا محتمل نیست که هزاران نظامی بی سرنوشت ارتش متلاشی شده افغانستان نیز توسط ناتو به اوکراین گسیل یافته باشند تا علیه روسیه بجنگند؟
 
البته حتی اگر پاسخ این پرسش مثبت باشد، مانع از طرح همین ابهام درباره روسیه نمی شود؛ کشوری که در جبهه مقابل امریکا و غرب در جنگ اوکراین قرار دارد. روسیه هم به سادگی می تواند از طریق متحدان منطقه ای خود در اطراف افغانستان و یا به طور مستقیم، نظامیان بی سرنوشت افغان را به استخدام خود درآورد و در قبال مشوق های وسوسه انگیز مالی و... به جبهه اوکراین منتقل کند.
 
افزون بر این، فرمانده پیشین نیروهای ویژه ارتش قبلی ادعا می کند که نیروهای افغان در شش جبهه مختلف در سراسر جهان می جنگند و گاه در برابر همدیگر در هر دو سوی جنگ حضور دارند. بنابراین، آذربایجان و ارمنستان، سوریه، عراق، اوکراین و روسیه و شاید حتی لیبیا از عمده ترین مناطق درگیر نبرد باشند که احتمال می رود نظامیان پیشین افغان به دستور امریکا و یا در برابر دریافت امتیازات اقتصادی، سفر، سکونت و... از سوی دیگر قدرت های منطقه ای و بین المللی در آنجا حضور داشته باشند.
 
عبدالمتین فرهمند - جمهور