بازرس ویژه امریکا برای بازسازی افغانستان(سیگار) در گزارش تازه خود گفته است یافتههای ابتدایی این نهاد نشان میدهد که برخلاف گزارشهای منتشرشده، اشرف غنی هنگام خروج از کابل میلیونها دالر را با خود «نبرده» است.
«سیگار» در گزارش ابتدایی بررسیهای خود نوشته است که مقداری پول از «ارگ گرفته شده و در هلیکوپترها بارگیری شده»؛ ولی نظر به شواهد «اشرف غنی و اطرافیانش احتمالا با کمتر از یک میلیون، یا حتی مبلغی حدود ۵۰۰ هزار دالر از افغانستان خارج شدند.»
این نهاد افزوده که این گزارش ابتدایی است و برای نهایی کردن آن هنوز هم منتظر پاسخ سؤالهای خود از آقای غنی است.
در گزارش سیگار آمده است که ادعا میشود دهها میلیون دالر از پول عملیاتی در اداره امنیت ملی از سوی مقامهای بلندپایه دولت پیشین دزدیده شده است.
سیگار نوشته است: «اگر ۱۶۹ میلیون دالر را به شکل اسکناس صد دالری نقد روی هم بگذاریم ستونی به طول بیشتر از دو متر، عرض حدود یک متر و ارتفاع حدود یک متر را تشکیل میدهد، وزنش حدود دو تن میشود و ستونی با چنین حجم را نمیشود پنهان کرد.»
روز دوم سقوط کابل به دست طالبان، ویدئوهای از بکس های خالی در ارگ منتشر شد. طالبان ادعا کردند که پول این بکس های دزدی شده است.
گزارش سیگار هیچ حقیقتی را آشکار نمی کند؛ بلکه چه بسا احتمالا در پی پنهان کردن بخش یا همه حقیقت در این زمینه است.
نکته اول این است که این گزارش در حالی که به اذعان سیگار، هنوز پاسخ های غنی به پرسش های موجود درباره سرنوشت پول های سرقت شده را دریافت نکرده، اصولا نباید به صورت ابتدایی نتیجه می کرد و منتشر می شد.
سیگار در این زمینه، حتی اگر هیچ تعمدی در تبرئه غنی نداشته باشد، مرتکب اقدامی غیرحرفه ای شده، عجولانه عمل کرده و ظاهرا قصد داشته، پیش از انتشار گزارش نهایی، رسانه ها و افکار عمومی را برای پذیرش نتیجه ای مشابه در گزارش نهایی آماده کند.
این در حالی است که در همین گزارش درباره سرنوشت ده ها میلیون دالر مربوط به ریاست امنیت ملی، ابهام وجود دارد؛ اما سیگار با ترفند و تردستی آن را به دلیل نظارت مستقیم «سیا» بر کارکرد ریاست امنیت ملی افغانستان، خارج از حیطه کاری خود معرفی کرده است تا حقیقت های تکان دهنده ای که درباره سرنوشت ده ها میلیون دالر همچنان برای همیشه پنهان و دور از دسترس باقی بماند.
از سوی دیگٰر، سیگار درباره ۱۶۹ میلیون دالری که ادعا می شود اشرف غنی و اطرافیان او از ارگ دزدیده و به خارج منتقل کرده اند، استدلال کرده که حجم و ابعاد این پول به صورتی نبوده که قابل پنهان کردن باشد.
این در حالی است که غنی و اطرافیانش توسط چهار هلیکوپتر از کشور گریختند و جا به جایی این مقدار پول در چهار هلیکوپتر کار چندان دشواری نیست.
از سوی دیگر، هیچ نشانه ای وجود ندارد که اطرافیان محدود آقای غنی تلاش کرده باشند این پول را از ۵۴ نفری که با آنها از کشور گریختند «پنهان» نگه دارند. شاید همه آنها طبیعتا از مهره های معتمد و بسیار نزدیک به غنی و بخشی از شبکه سرقت بوده اند. شاید برخی بازیگران غیرقابل اعتمادتر این سناریو با تزریق پول، تطمیع شده باشند تا همیشه در این زمینه سکوت کنند.
آیا «سیگار» همه این موارد و ابهامات را بررسی کرده و سپس نتیجه گرفته که غنی پول را با خود «نبرده» است؟
موضوع دیگر اینکه دهان های باز بکس های خالی در ارگ از چه سخن می گویند؟ آیا این خود تاییدی صریح بر این واقعیت نیست که پول ها دزدیده شده و غنی و تیم فاسد او در این سرقت بزرگ، سهم و نقش داشته اند؟
با توجه به این مسایل، سیگار به جای آنکه متهم یا متهمان این پرونده بزرگ را مشخص کند، اکنون خود بر شمار متهمان اضافه می شود؛ زیرا به نظر می رسد که اراده ای قوی برای تطهیر این سرقت به سبک سیگار وجود دارد و این، ناامیدکننده است؛ اگرچه برخلاف سیاست اصولی امریکا در این زمینه نیست؛ چرا که امریکا از همان آغاز تا امروز، تبرئه و تطهیر غنی را در دستور خود قرار داده و بر سرقت و خیانت و تبانی و ناتوانی او و اطرافیان فاسد و فاشیست اش در همه ابعاد، چشم پوشیده است.
عبدالمتین فرهمند - جمهور