جنگ پنهان طالبان در سفارت‌های افغانستان

مجله فارن پالیسی به نقل از دیپلمات‌های افغان گزارش داده که طالبان فشارها از طریق تهدید، خشونت و تعیین افراد خود برای کنترل نمایندگی‌های سیاسی و کنسولی افغانستان در خارج را تشدید کرده است.

این مجله افزوده که به همین دلیل برخی کشورهای اروپایی تدابیر امنیتی برای سفارت‌های افغانستان را بیشتر کرده اند.

بر بنیاد این گزارش، با اینکه هیچ کشوری طالبان را به رسمیت نمی‌شناسد؛ اما وزارت خارجه این گروه با تعیین کارمندان و سرپرست‌های نزدیک به خود می‌خواهد فشارها بر سفیران و دیپلمات‌های منتقد این گروه را در خارج افزایش دهد.

برخی از دیپلمات‌های افغانستان به فارن پالیسی گفته اند که از ترس خشونت افراد وفادار به طالبان، انتقادات خود از این گروه را در شبکه‌های اجتماعی کاهش داده اند.
 
طالبان در عین حال که منتظر اند دیپلمات‌های افغانستان به خاطر نبود منابع مالی سفارت‌ها را ترک کنند، افراد وفادار به خود را در این سفارت‌ها تعیین کرده و آنها دست به خشونت می‌زنند.
 
گزارش فارین پالیسی نشان می‌دهد که جنگ پنهان طالبان در سفارتخانه های افغانستان در خارج از کشور آغاز شده و در این میان هزینه اصلی این جنگ پنهان را دیپلمات هایی می پردازند که قربانی خیانت ملی اشرف غنی شدند؛ اما همچنان پرچم نظام جمهوری را بالا نگه داشته و خود را نماینده نظام سرنگون شده پیشین می دانند.
 
این در حالی است که تاکنون هیچ کشوری - حتی پاکستان - که حامی راهبردی طالبان به حساب می‌آید حکومت جدید آن گروه را به رسمیت نشناخته و بر این اساس از نظر قانونی و حقوق دیپلماتیک، نمایندگی‌های سیاسی دولت پیشین نباید در اختیار آن گروه قرار بگیرد و یا دولتمردان کنونی کابل، افراد وابسته به خود را به جای دیپلمات‌های کنونی منصوب کنند.
 
اما این روند به سرعت از سوی طالبان در جریان است و تنها عناصر و افرادی می‌توانند به کار خود در سفارتخانه های افغانستان در کشورهای خارجی ادامه دهند که با رژیم جدید، اعلام وفاداری کرده و از دستورات سران طالبان پیروی می کنند.
 
این امر، وضعیت را برای دیپلمات‌هایی که همچنان به عنوان نمایندگان مشروع افغانستان در کشورهای جهان، ایفای نقش می‌کنند و با توجه به موضع رسمی کشورهای میزبان در قبال دولت طالبان نمی خواهند از یک دولت غیرمشروع و غیررسمی، نمایندگی کنند، تحت فشارهای شدید قرار دارند، حتی تهدید می‌شوند، به اعضای خانواده های شان  حمله می شود، حقوق و امتیازات شان قطع می گردد و پیوسته آماج حمله ها و هجمه های گوناگون قرار می گیرند تا یا استعفا دهند و یا به نفع عناصر طالبان از رویکرد کنونی شان عقب بنشینند.
 
این نوعی تلاش برای کودتا و اشغال غیر‌قانونی سفارتخانه های افغانستان در کشورهای خارجی از سوی طالبان به حساب می‌آید و دولت‌های میزبان، پولیس دیپلماتیک، جامعه بین المللی، سازمان ملل متحد و سایر مراجع حقوقی و قضایی جهان مسئولیت دارند تا مصونیت کامل دیپلمات‌های افغانستان را در برابر امواج شدید فشارها، تهدیدها و اقدام به کودتا و اشغال طالبان علیه این مراکز، تامین و تضمین کنند؛ کاری که اخیراً دولت ایتالیا انجام داد و در نهایت، عنصر تحریک شده از سوی طالبان را که با حمله به سفیر رسمی افغانستان در رم قصد داشت کنترل سفارت را در اختیار بگیرد مهار کرد.
 
در این میان، کشورهایی که هنوز طالبان را به طور رسمی به رسمیت نشناخته اند؛ اما تعاملات واقعی و پشت پرده با آن گروه را در ابعاد مختلف آغاز کرده و به طالبان اجازه می‌دهند تا عناصر خود را در سفارتخانه ها، کنسولگری ها و سایر نمایندگی های دیپلماتیک افغانستان جابه جا کنند و دیپلمات های رسمی و مشروع افغانستان را یا منزوی کرده و به حاشیه برانند و یا به طور کامل مجبور به استعفا و یا اخراج کنند، مرتکب نقض معاهدات دیپلماتیک می‌شوند و باید در قبال رفتارهای خود پاسخگو باشند.
 
با این وجود، این معضل به زودی پایان نمی یابد؛ مگر آنکه جامعه بین المللی موضع خود در قبال دولت جدید طالبان را به طور کامل و نهایی مشخص کند و نمایندگی‌های سیاسی افغانستان در خارج از کشور نیز یا به طور مستقیم و رسمی به طالبان واگذار شوند و یا عناصر وابسته با آن گروه دست از تهدید، ارعاب، اشغال و کودتا در این مراکز بردارند و امنیت و مصونیت این مراکز سیاسی و دیپلماتیک از سوی پولیس بین الملل و پولیس دیپلماتیک کشورهای میزبان تامین و تضمین شود.
 
مسأله تامین هزینه های مالی سفارتخانه های افغانستان در خارج از کشور نیز موضوع دیگری است که روند کار عادی دیپلمات ها را با مشکل روبرو ساخته و ارائه خدمات قابل انتظار این مراکز به شهروندان افغان در کشورهای میزبان را مختل کرده است.
 
به نظر می‌رسد که طالبان و طرفداران آنها نیز از این وضعیت به نفع خود استفاده می کنند و با دامن زدن به اختلافات داخلی، فساد، سرقت، دستبرد به ذخایر ارزی سفارتخانه ها از سوی مقام‌های ارشد آن و نیز ایجاد دوگانگی، نفاق و حتی خشونت میان کارمندان و مقامات آن در صدد هستند تا کار آن را با بحران روبرو کرده و به این ترتیب هدف خود یعنی کنترل نهایی سفارتخانه ها و کنسولگری های کشور را بر آنان تحمیل کنند.
 
بنابراین انتظار می رود که جامعه جهانی و سازمان ملل متحد خود تامین هزینه مراکز سیاسی افغانستان را بر عهده بگیرد و یا کشورهای میزبان، بخشی از هزینه‌ها را به عنوان کمک به افغانستان متقبل شوند تا دست کم طالبان نتوانند با اعمال فشار مالی بر سفارتخانه ها و کنسولگری های کشور، دیپلمات ها را مجبور به استعفا کرده و افراد وابسته به خود را در آن جا به جا کنند.
 
نکته دیگری که باید مورد توجه قرار بگیرد و برای کمک به دیپلمات های بی سرنوشت افغانستان در سفارتخانه های کشور در پایتخت های خارجی به آن رسیدگی شود جلوگیری از تلاش خائنانه مقامات رژیم سرنگون شده اشرف غنی برای مجبور به استعفا کردن دیپلمات ها و واگذاری مدیریت سفارتخانه‌ها به طالبان است. چندی پیش متنی در صفحه فیسبوک اشرف غنی؛ رئیس جمهوری فراری و خاین ملی منتشر شد که در آن تصریح شده بود که سفیران دولت سابق دیگر مشروعیت ندارند و کنترل سفارتخانه‌ها باید به طالبان واگذار گردد. در آن زمان از جمله بر لزوم واگذاری کرسی نمایندگی دایمی افغانستان در سازمان ملل متحد به نماینده طالبان تاکید شده بود؛ اگرچه در پی واکنش های گسترده و منفی مردم به آن متن، رییس ‌جمهوری فراری به دروغ مدعی شد که فیسبوک‌اش هک شده و آن متن متعلق به او نبوده است. با این حال، هیچکس آن توجیه ریاکارانه و دروغین را نپذیرفت و در حال حاضر نیز گفته می شود که فشارها از سوی اشرف غنی و مهره های قومی وابسته به او بر نمایندگی‌های سیاسی افغانستان در خارج از کشور جریان دارد تا کنترل این مراکز به طالبان واگذار شود. با این حساب، جامعه جهانی، کشورهای میزبان، سازمان های بین المللی و مراجع حقوقی و قضایی باید اجازه ندهند تا حقوق و مصونیت ها و مسئولیت های دیپلمات های افغانستان در کشورهای دیگر از جانب عناصر فراری، خائن و متواری، نقض و نادیده گرفته شود و به این ترتیب، یک کارزار غیرمشروع با تبانی پنهانی طالبان و عناصر فاشیست دولت پیشین، علیه دیپلمات‌های کشور همچنان جریان داشته باشد.
 
محمدرضا امینی - جمهور