۱

آیا طالبان تغییر کرده اند؟

چهارشنبه ۲۷ اسد ۱۴۰۰ ساعت ۱۹:۱۱
بسیاری از مردم از تغییراتی که در رفتار طالبان می‌بینند خوشحال و شگفت زده اند؛ اما در عین حال این حس غریب نیز وجود دارد که ممکن است آنچه امروز از سوی طالبان به نمایش گذاشته می شود، نوعی شگرد هوشمندانه برای کسب اعتماد عمومی و تحکیم پایه ‌های قدرت خود باشد.
آیا طالبان تغییر کرده اند؟
سخنگویان و مقامات طالبان پیوسته تاکید می ‌کنند که آنها نسبت به ۲۰ سال گذشته تغییرات عمده‌ ای کردند. آنها به مردم و سایر اقشار و طیف ها به طور مرتب اطمینان می دهند که هیچ تهدیدی علیه آنان وجود ندارد و هیچ خطری از سوی طالبان زندگی شان را تهدید نمی کند.
 
رفتار جنگجویان طالبان در شهرهایی که تصرف کرده اند نیز نشان می دهد که آنها هرگز آن گونه که انتظار می رفت با مردم و شهروندان برخورد نکرده اند.
 
آزادی هایی که به مردم داده شده دست‌کم تاکنون در مقایسه با آنچه در دوران استقرار امارت اسلامی طالبان در ۲۰ سال پیش از امروز جریان داشت زمین تا آسمان متفاوت است.
 
این رویدادها بسیاری از مردم را خوشحال و شگفت زده کرده است.
 
اما در عین حال این حس غریب نیز وجود دارد که ممکن است آنچه امروز از سوی طالبان به نمایش گذاشته می شود، نوعی شگرد هوشمندانه برای کسب اعتماد عمومی و تحکیم پایه ‌های قدرت خود باشد.
 
شماری دیگر نیز اعتقاد دارند که طالبان در ابتدای راه اند و هنوز بسیار زود است که درباره احتمال تغییر رویکردهای آن گروه قضاوت کرد.
 
به باور آنان نیز طالبان به مثابه نیروی فاتح که تازه به قدرت رسیده و به طور سریع همه شهرهای کشور را ظرف یک هفته به تصرف خود درآورده نمی ‌تواند به همان سرعت سیاست های اصولی و باورهای بنیادین خود به مثابه یک جریان قومی و ایدئولوژیک را اعمال کند.
 
افزون بر این، جلب اعتماد عمومی در داخل کشور، فرونشاندن تهدیدهای احتمالی و مهمتر از همه کسب مشروعیت سیاسی در عرصه بین المللی و اعطای این اطمینان به کشورها و سازمان های جهانی که طالبان آماده اعمال تغییرات اساسی در رویکردها و کارکردهای خویش هستند تا بتوانند در سایه جلب اعتماد فراگیر داخلی و خارجی به قدرت خود رسمیت و مشروعیت ببخشند و به این ترتیب به مثابه یک جریان معتبر و مشروع، بنیان های اقتدار سیاسی خویش را تحکیم کرده و توسعه دهند.
 
با این حال و صرف نظر از درستی یا نادرستی این برداشت ها آنچه اکنون وجود دارد این است که طالبان به واقع تغییر کرده اند و این تغییر را در عمل نشان می دهند.
 
مردم در مقایسه با دوران استقرار امارت اسلامی طالبان در ۲۰ سال پیش از امروز به آزادی های نسبی در همه عرصه ها از کار و فعالیت اجتماعی تا تحصیل و آموزش و پوشش دسترسی دارند و این امر موجب شده است که آنان به رغم هراس اولیه به طالبان نزدیک شوند، با جنگجویان آن گروه گفتگو کنند، سلفی بگیرند و درباره مسائل مختلف از آنان بدون هراس سؤال کنند.
 
طالبان حتی اعلام کرده اند که کارمندان دولتی و اعضای نیروهای مسلح دولت اشرف غنی مورد عفو عمومی قرار گرفته اند و می توانند آزادانه به زندگی عادی خود بازگردند.
 
از قضا پیروزی طالبان در سراسر افغانستان همزمان شده است با برگزاری آیین عزاداری محرم از سوی شیعیان. بسیاری از عزاداران نگران بودند که با تسلط طالبان، این آیین مذهبی با محدودیت ها و ممنوعیت های گسترده ای مواجه شود و آنان دیگر نتوانند همانند گذشته آن را برپا دارند؛ اما بر بنیاد گزارش ها نه تنها این اتفاق نیفتاده؛ بلکه حتی در مواردی شماری از مقام ها و جنگجویان طالبان، خود اقدام به برپایی عزاداری یا مشارکت در مراسم عزاداری شیعیان کرده اند.
 
در شهرهایی مانند غزنی در جنوب افغانستان که از پایگاه‌های مهم قدرت طالبان محسوب می‌شود پرچم های عزاداران در میادین مرکزی شهر در کنار پرچم‌های سفید طالبان برافراشته شده است.
 
اینها همه نشانگر تغییرات شگرفی است که بسیاری ها را شگفت زده کرده است.
 
نگاه ها نسبت به طالبان به سرعت در حال تغییر است؛ اما در عین حال نگرانی‌هایی نیز زیر پوست شهر وجود دارد؛ نگرانی از احتمال واقعی و پایدار نبودن این تغییرات. نگرانی از میزان تعهد و وفاداری طالبان به آنچه می گویند. نگرانی از اینکه مبادا این بخشی از سیاست تحکیم قدرت باشد.
 
به این ترتیب، انتظار می رود درپی استحکام و استقرار نظام سیاسی آینده، ساز و کارهای قانونی، تمهیدات عملی و الگوهای رفتاری اطمینان بخشی برای ادامه این رویکردها به میان بیاید تا مردم با خاطری آسوده و امید به آینده ای درخشان و قابل اطمینان به زندگی عادی در سرزمین خویش بازگردند و سایه سنگین بهت و بیم از فضای کشور برچیده شود.
 
نرگس اعتماد - جمهور
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *

پربازدیدترین