۰

نشست دوحه و راه سنگلاخی صلح

شنبه ۲۶ سرطان ۱۴۰۰ ساعت ۱۹:۲۴
بعید به نظر می رسد که نشست کنونی دوحه، به یک راه حل دائمی و پایدار برای مهار جنگ های جاری در افغانستان و رسیدن به توافقی جامع برای آینده سیاسی کشور منجر شود. 'ره اصلی هم این است که طالبان همه قدرت را می‌خواهند و در مقابل، دولت هنوز آماده واگذاری آن نیست.
نشست دوحه و راه سنگلاخی صلح
عبدالله عبدالله؛ رییس شورای عالی مصالحه که رهبری هیات دولت در نشست صلح قطر را به عهده دارد، در مراسم افتتاحیه این نشست گفت که اگر فرصت صلح به هدر برود، «ما در برابر خداوند، مردم و تاریخ و جهان مسئول می‌باشیم». ملا برادر؛ رییس هیات طالبان هم گفت که این گروه خواستار یک نظام اسلامی مستقل، مقتدر و متمرکز است.
 
عبدالله گفت که مردم افغانستان روزهای دشواری را سپری می ‌کنند و جنگ به شدت جریان دارد. به گفته او، قربانی اصلی جنگ مردم هستند.
 
ملا عبدالغنی برادر؛ معاون سیاسی و رییس دفتر طالبان در قطر هم گفت که طالبان خواستار یک نظام اسلامی مستقل، مرکزی و قدرتمند هستند.
 
او گفت که طالبان انتظار دارند مذاکرات بین ‌الافغانی با موفقیت به انجام برسد.
 
این نشست در شرایط بسیار سخت، پیچیده و حساس برگزار می شود؛ شرایطی که در آن مردم افغانستان شاهد بدترین فجایع، جنگ های رو به گسترش و آوارگی های توانفرسا هستند.
 
از سوی دیگر، موازنه قدرت در میدان نظامی میان دولت و طالبان نیز به هم خورده و طالبان خود را در مسیر پیروزی احساس می‌ کنند.
 
البته در این میان فشار و فعالیت قدرت های بزرگ، دولت های جهان و کشورهای منطقه، سازمان های بین المللی و... برای بازگشت به میز مذاکره و برگزیدن مسیر صلح آمیز برای رسیدن به توافق سیاسی از سوی طرف های درگیر جنگ در افغانستان رو به افزایش است.
 
بخشی از این فشارها ناشی از وضعیت وخیم، رقت انگیز و فاجعه باری است که مردم افغانستان تحمل می کنند؛ همانگونه که عبدالله عبدالله هم گفته است قربانی اصلی جنگ جاری در افغانستان مردم هستند؛ اما در این میان، آنچه برای طالبان مهم است، رسیدن به قدرت است. آنها در صدد دست یافتن به منافع، قدرت و حتی هژمونی خود از هر طریق ممکن هستند.
 
این مورد برای طالبان که یک جریان ایدئولوژیک، صد درصد قومی و به شدت انحصارگرا است، هدفی مقدس محسوب می شود که جنگیدن و خون دادن و خون ریختن برای آن ارج و قرب و ثواب دارد!
 
در چنین شرایطی، مذاکرات دوحه اگرچه امیدهای بسیاری را برانگیخته است؛ اما انتظار نمی رود که به توافقی صلح ‌آمیز، عادلانه و پایدار منجر شود.
 
در این میان البته امیدهایی نیز وجود دارد از جمله اینکه گفته می شود گروه طالبان، پیشنهاد آتش بس سه ماهه در قبال آزادی ۷۰۰۰ زندانی خود را پیشنهاد کرده است. مشخص نیست که موضع رسمی دولت در قبال پیشنهاد چیست؛ آیا می پذیرد، رد می کند یا تن به تعدیل می دهد.
 
آنچه در حال حاضر واقعیت دارد این است که دولت به دنبال روزنه ای برای فروکش کردن خشونت ها، مهار ناامنی ها، جلوگیری از سریال سقوط ها، تحکیم سلطه و استقرار خود بر بخش هایی از کشور و البته فراهم شدن فرصتی برای تجدید قوا می باشد. این نیازمند یک تنفس کمک کننده در روند خشونت ها و کاهش جنگ است و با توجه به این امر، پیشنهاد آتش بس سه ماهه طالبان می تواند یک پیشنهاد وسوسه انگیز باشد؛ اما آیا سه ماه آتش بس در قبال آزادی هفت هزار زندانی طالبان، معامله عادلانه ای نیست؟
 
نکته مهمتر اینکه پس از سه ماه در حالی که طالبان صفوف نیروهای خود را با استفاده از ارتش هفت هزار نفری زندانیان آزاد شده تقویت خواهند کرد، آیا دوباره جنگ شدت خواهد گرفت؟
 
این پرسش به ویژه از آن جهت اهمیت دارد که طالبان پیش از این نیز بیش از ۶ هزار زندانی آزاد شده خود را دوباره به جبهه جنگ فرستادند و به این ترتیب خشونت‌ها درست پس از آزادی هزاران زندانی طالبان به نحو لجام گسیخته ای اوج گرفت.
 
دولت نیز بارها اذعان کرد که زندانیان آزاد شده طالبان برخلاف تعهد مقام های امریکایی بار دیگر به جنگ برگشته اند و شماری از آنها حتی کشته، زخمی یا اسیر شده اند.
 
به این ترتیب، هیچ اطمینانی وجود ندارد که هدف طالبان از پیشنهاد آتش بس سه ماهه صرفا صلح باشد؛ بلکه همانگونه که ملا برادر هم گفته است آنها به دنبال استقرار یک نظام به اصطلاح «اسلامی» مستقل، مقتدر و متمرکز هستند و این امر نیازمند جنگ است و ادامه جنگ هم نیازمند جنگجویان بیشتر؛ چیزی که آزادی ۷ هزار زندانی به خوبی این هدف را تحقق می بخشد.
 
با توجه به این مسائل بعید به نظر می رسد که نشست کنونی دوحه، به یک راه حل دائمی و پایدار برای مهار جنگ های جاری در افغانستان و رسیدن به توافقی جامع برای آینده سیاسی کشور منجر شود.
 
گره اصلی هم این است که طالبان همه قدرت را می‌خواهند و در مقابل، دولت هنوز آماده واگذاری آن نیست.
 
عبدالمتین فرهمند - جمهور
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *

پربازدیدترین