۱

سرنوشت مبهم مدافعان جمهوریت در توافق صلح

جمعه ۲۱ سنبله ۱۳۹۹ ساعت ۱۶:۳۵
دشواری های دولت برای حفظ مدافعان واقعی جمهوریت، دوچندان می شود: یکی حفاظت از این نیروها در برابر خواسته های طالبان و دوم، جلوگیری از فروپاشی آن در صورت قطع کمک های خارجی.
سرنوشت مبهم مدافعان جمهوریت در توافق صلح
اشرف غنی؛ رئیس جمهوری، روز پنجشنبه، ۲۰ سنبله در مراسم فارغ التحصیلی ۲۶۷ تن از فارغان آکادمی مارشال فهیم گفت که "هیچ وقت سر قوای امنیتی افغانستان معامله نخواهد شد."
 
آقای غنی همچنین گفت که صلح آمدنی است و قوای امنیتی به حیث حافظ نظام و نظم و آبروی کشور هستند.
 
نیروهای امنیتی بی هیچ تردیدی بزرگترین مدافعان جمهوریت در نظام مستقر در افغانستان محسوب می شوند. هدف از جمهوریت، اصل و اساس نظام و قلب قانون اساسی است. بی تردید، هیچکس فساد، سوء مدیریت، قوم گرایی، فرصت سوزی و سوء استفاده بی رحمانه از امکانات دولتی برای اهداف قومی، جناحی، سیاسی و شخصی را به پای جمهوریت و نظام نخواهد نوشت. به بیان صریح تر، دولت موجود، نماینده خوبی برای جمهوریت نیست و نباید آن را نماد یک نظام جمهوری بر بنیاد معیارها و شاخص های تعریف شده در قانون اساسی به حساب آورد. بنابراین نیروهای امنیتی، پاسبان اساس جمهوریت نظام هستند، آنها برای دفاع از حریم نظام جمهوری در برابر نیروهایی که برای براندازی آن برانگیخته شده اند، مبارزه می کنند. آنها وقتی می جنگند به دفاع از یک دولت فاسد، غیر دموکراتیک، عمیقا درگیر بحران مشروعیت و دچار سوء مدیریت نمی جنگند، ارزش های بزرگتری وجود دارد که آنان را به جانفشانی برمی انگیزد.
 
بنابراین در آستانه آغاز مذاکرات صلح با طالبان، هستی و حیات نیروهایی به خطر افتاده که تاکنون برای هستی و حیات نظام جمهوری می جنگیدند و هر ساله هزاران نفر از آنها در این مسیر، جان می بازند.
 
طالبان نیروهای مسلح موجود را به رسمیت نمی شناسند، آنان را دشمن می دارند و بی تردید یکی از خواسته های کلیدی آنان، انحلال این نیروها و یا جا به جایی ده ها هزار ملیشه آن گروه در چارچوب این نیروهاست تا آن را از درون تسخیر و متلاشی کنند.
 
با این حساب، یکی از مأموریت های دشوار دولت در مذاکره با طالبان، پشتیبانی از بقای نیروهای مسلح ملی و تضمین سرنوشت آینده آنان در برابر رخنه یا سلطه ملیشه های «امارت» است.
 
یکی دیگر از عمده ترین نگرانی هایی که درباره آینده نیروهای مسلح موجود مطرح می شود، احتمال قطع کمک های خارجی برای تجهیز و تقویت آنان است. هیچ تضمینی وجود ندارد که با خروج نیروهای خارجی، این کمک ها همچنان استمرار پیدا کند تا در نتیجه آن، نیروهای امنیتی بتوانند در برابر فشارهای مضاعف طالبان، چه در میدان نبرد و چه در میز مذاکره، دوام بیاورند و فرونپاشند.
 
به این ترتیب، دشواری های دولت برای حفظ مدافعان واقعی جمهوریت، دوچندان می شود: یکی حفاظت از این نیروها در برابر خواسته های طالبان و دوم، جلوگیری از فروپاشی آن در صورت قطع کمک های خارجی.
 
با توجه به این مسایل، صرفا شعارهای احساسی و سخنرانی های حماسی در دفاع از بقا و حیات نیروهای مسلح ملی، کافی نیست. بی تردید به چیزی فراتر از حرف برای حفظ این نیروها نیاز است  و آن طرح برنامه های راهبردی برای مواجهه با بدترین سناریوهای قابل تصور است.
 
در این زمینه لازم است به یاد بیاوریم که ارتش های ملی افغانستان طی نیم قرن اخیر، بارها دچار فروپاشی شده و دلیل این امر نیز یکی بی ثباتی های پیوسته و پایدار در کانون مرکزی قدرت بوده و دوم، تغییر راهبرد و رویکرد قدرت های خارجی و متحدان نظامی افغانستان در منطقه و جهان. بنابراین، نیروهای امنیتی کنونی نیز یکبار دیگر در معرض این آزمون دشوار و تکراری تاریخی قرار گرفته اند؛ زیرا هم دشمن در پی فروپاشی و انحلال آن است و هم «دوست» میل و اراده لازم برای ادامه حمایت از این نیروها را نشان نمی دهد.
 
به جز تدوین راهبردهای نظامی گوناگون برای سناریوهای مختلف قابل پیش بینی، یک کارزار وسیع سیاسی و تبلیغاتی نیز در دو سطح ملی و بین المللی مبنی بر حمایت از این نیروها لازم و ضروری است.
 
در گذشته، دولت در سطح ملی، اقداماتی را برای سازمان دهی حمایت های اجتماعی از نیروهای امنیتی به اجرا گذاشته است؛ اما این به نظر کافی نیست؛ زیرا اول این‌که مستمر و فراگیر نبوده و دوم این‌که در شکل دادن به یک بسیج عمومی و ملی در حمایت از این نیروها ناکام و ناتوان بوده است. در عرصه بین المللی هم رهبران افغانستان باید این پیام مهم را به گوش جامعه جهانی، کشورهای کمک کننده و قدرت هایی که هنوز دغدغه جمهوریت و ارزش های حقوق بشری و حتی مبارزه با تروریزم را دارند برساند که خطری بزرگ، حیات و بقای نیروهای امنیتی را تهدید می کند و اگر این نیروها فروبپاشند، نه تنها جمهوریت به مثابه یک نظام، مضمحل می شود؛ بلکه خط مقدم مبارزه جهانی علیه تروریزم نیز شکست خواهد خورد و سربازان بی ادعایی که با کمترین امکانات و امتیازات و تجهیزات، سال ها به نیابت از همه جهان در برابر تروریزم و تکفیری گری ایستادگی کرده اند، دیگر توانی برای ادامه این مبارزه دشوار و مرگبار نخواهند داشت.
 
عبدالمتین فرهمند - جمهور
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *

پربازدیدترین