بازگشایی پرونده مواد مخدر افغانستان پس از ۲۰ سال

سرگئی لاوروف؛ وزیر خارجه روسیه می‌گوید که گزارش‌ها درباره قاچاق مواد مخدر از افغانستان توسط هواپیماهای امریکا و ناتو باید بررسی شود.
 
آقای لاوروف افزوده‌است: «گزارش‌هایی به دست ما می‌رسد که مواد مخدر از افغانستان با استفاده از هواپیماهای نظامی ائتلاف ناتو و امریکا به کشورهای دیگر از جمله اروپا قاچاق می‌شود.»
 
او افزوده که روسیه نمی‌تواند این گزارش‌ها را به‌صورت کامل تایید کند؛ اما آنقدر به‌طور مرتب می‌آیند که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
 
وزیر خارجه روسیه تاکید کرده که اگر از هواپیماهای نظامی برای قاچاق مواد مخدر از افغانستان استفاده می‌شود این هواپیماها فقط می‌تواند متعلق به اعضای ناتو باشد و چنین پروازهایی تنها توسط ارتش و یا نیروهای ویژه انجام می‌شود.
 
او گفته‌است که این گزارش‌ها باید بررسی شود و اول‌تر از همه تحقیقات در خصوص امریکا صورت گیرد.
 
روسیه پیشتر ادعا کرده بود که اعضای نهادهای استخباراتی امریکا در قاچاق مواد مخدر در افغانستان دست دارند.
 
ادعای بزرگ روسیه درباره دست داشتن امریکا و ناتو در قاچاق سازمان یافته مواد مخدر افغانستان به اروپا و جهان در حالی بار دیگر تکرار می شود که در طول ۲۰ سال گذشته، پرونده تولید و قاچاق مواد مخدر افغانستان، همواره یکی از مبهم ترین و پرتناقض ترین پرونده ها بوده است.
 
نیروهای خارجی علیرغم مبارزات بعضا صوری و نمادین با مواد مخدر، هرگز انهدام اساسی و بنیادین آن را در دستور کار خود قرار نداده اند. تمام اقدامات مربوط به مبارزه با مواد مخدر از سوی نیروهای به رهبری امریکا در افغانستان، محدود به انهدام برخی کارخانه های تولید و پروسس مواد مخدر در فراه و هلمند و شماری دیگر از ولایات می شود؛ کارخانه هایی که گفته می شود در مناطق تحت کنترل طالبان بوده و یا به آن گروه باج می داده اند؛ اما در دو دهه گذشته، حتی یکبار گزارشی درباره دستگیری و متلاشی شدن یک باند عظیم مافیایی بین المللی مرتبط با مواد مخدر افغانستان از سوی نیروهای خارجی، منتشر نشده است.
 
این در حالی است که بر بنیاد ارزیابی ها مواد مخدر تولیدی در افغانستان، نیاز بازارهای سیاه عرضه و تقاضای این مواد را از روسیه و اروپای شرقی تا سراسر قاره سبز، استرالیا، کانادا و امریکا تأمین و اشباع می کند. قاچاق مواد مخدر به کشورهای همسایه و منطقه هم امری عادی است که همه روزه رخ می دهد. صرف نظر از این‌که بیش از ۳ میلیون نفر در داخل افغانستان، معتاد شده اند و دسترسی آسان به مواد مخدر در کنار مشکلات و مصایبی مانند فقر، بیسوادی، بیکاری، ناامنی، ناامیدی و... بر ارتش عظیم معتادان در سال های آینده در مقیاسی چندین برابر خواهد افزود.
 
در این میان، باید یک شبکه پیچیده قاچاق با پشتوانه های مستقیم نظامی و استخباراتی و امکانات گسترده ترانزیت هوایی وجود داشته باشد تا مواد مخدر مرغوب و با کیفیت افغانستان را از روستاهای دوردست هلمند و فراه و... به ابرشهرهای توسعه یافته اروپا و امریکا برساند.
 
از سوی دیگر، هیچ منطقی نمی تواند بپذیرد که قاچاق مواد مخدر، جیب های کشاورزان نگونبخت جنوب و غرب افغانستان را از ثروت های خیره کننده، انباشته باشد. واضح است که درآمد میلیاردی این تجارت مرگبار، کام ارتش های قدرتمند غربی، باندهای عظیم مافیایی، شبکه های غول آسای قاچاق و سازمان های پیچیده اطلاعاتی غربی را شیرین می کند.
 
بر این اساس، انتظار می رود که جنگ اطلاعاتی روسیه و امریکا در افغانستان، دست کم این پیامد مبارک را در پی داشته باشد که پس از ۲۰ سال، پرونده مبهم و پیچیده و قطور مواد مخدر افغانستان را بازگشایی کند و مجرمان و مجریان اصلی این تجارت مخوف و مرگبار و پولساز را به افغانستان و جهان بشناساند.
 
در این میان، هیچ فرقی نمی کند که چند ده مهره مزدور و فاسد دولتی در کابل و حاکمان محلی دست نشانده آنان نیز به عنوان کارگزاران محلی این تجارت بدنام، شناسایی و افشا شوند.
 
به نظر می رسد که در حال حاضر، تنها قدرتی که می تواند از عهده این مأموریت مهم، با موفقیت برآید، روسیه است؛ زیرا هم شواهد و مستندات اطلاعاتی و استخباراتی این امر را دارا هستند و هم از نظر قدرت و وزنه سیاسی و نظامی به مثابه یکی از دو قطب اصلی تشکیل دهنده اقتدار بین المللی و عضو دایمی شورای امنیت سازمان ملل متحد، در جایگاهی معقول و مشروع برای به چالش کشیدن اعمال و رفتارهای غیر قانونی و ضد انسانی امریکا و متحدانش قرار دارد.
 
اگرچه انتظار نمی رود که این جنگ اطلاعاتی، بتواند به اصلاحات ساختاری بنیادین در نظام حکومت داری، قانون گذاری و دستگاه قضایی در افغانستان منجر شود تا در شعاع آن بتوان جلو مافیای قدرتمند قاچاق مواد مخدر را بست و چرخه کشت و تولید و پروسس و قاچاق این مواد را متوقف کرد.
 
عبدالمتین فرهمند - جمهور