استعفای مردی که اعتقادی به استعفا نداشت

معصوم استانکزی؛ رییس عمومی امنیت ملی استعفا داد و اشرف غنی نیز اعلام کرد که استعفای او را پذیرفته است.

آقای استانکزی از سال 2016 به این طرف، رییس امنیت ملی بود.

استعفای او، در پی کشته شدن چهار عضو یک خانواده در نتیجه یک عملیات نیروی ویژه اداره امنیت ملی در ولایت ننگرهار صورت گرفت.

آقای غنی در نشست ویژه‌ای که در رابطه به بررسی این عملیات با مسؤولان امنیتی برگزار کرد، گفت که در این عملیات، "چندین جوان به شکل بی‌رحمانه کشته شده اند."

آقای غنی در صفحه توییترش نوشته است: "به عنوان یک دولت مسؤول، تلفات غیرنظامیان برای ما قابل تحمل نیست. متاسفانه استعفای رییس امنیت ملی، آقای استانکزی را پذیرفتم. او در بخش‌های دیگر کارش موفق بود."
 
به این ترتیب، سرانجام آقای استانکزی استعفا داد؛ مردی که به نظر می رسید هیچ اعتقادی به استعفا ندارد و علیرغم فشارهای شدید افکار عمومی پس از هر رویداد تروریستی که نتیجه مستقیم شکست استخباراتی دولت در مهار آنها و یا آنگونه که منتقدان آقای استانکزی عقیده دارند، دست داشتن خود او و بخشی از بدنه دستگاه های امنیتی موسوم به «طالبان درون نظام» بود، همواره در سکوتی غیر مسؤولانه از کنار همه اعتراضات می گذشت.
 
آقای استانکزی بی تردید، بدنام ترین و منفورترین مسؤول امنیتی در ۱۸ سال اخیر محسوب می شود. در هیچ دوره ای به اندازه دوران حضور او در پست استراتژيک امنیت ملی، اتهام های شدید و سنگین علیه کارنامه یک مقام امنیتی وارد نبوده است.
 
با اینهمه، مقاومت و پایداری او در برابر موج های سهمگین  حملات و اتهامات تکان دهنده افکار عمومی، منتقدان، رهبران سیاسی و کنشگران امنیتی، بی نظیر بود؛ مقاومتی که جز در سایه حمایت های جانانه اشرف غنی و البته حلقات جاسوسی خارجی از او قابل ادامه نبود و ممکن نمی شد. بنابراین، بخشی از کارنامه بحث برانگیز او در سمت ریاست امنیت ملی به تبانی خدشه ناپذیر او و اشرف غنی بازمی گردد.
 
منتقدانش او را متهم می کردند که از کانون های اصلی ناامنی و دلیل قدرت غیرقابل تصور تروریست ها در انجام آزادانه حمله های مرگبار در کابل و سایر مراکز استراتژيک در ولایت های کشور است.
 
بسیاری از مخالفان آقای استانکزی حتی او را به دست داشتن در ترور رهبران برجسته، تسهیل دسترسی آسان تروریست ها به اهداف راهبردی، بمب‌ گذاری های خونین و مرگبار در متن و قلب پایتخت و کشتارهای فاجعه بار غیر نظامیان و نظامیان متهم می کنند.
 
نکته قابل تأمل این است که آقای استانکزی هیچگاه حاضر نشده است در برابر این اتهامات از خود در برابر رسانه ها، افکار عمومی و یا یک مرجع معتبر ملی دفاع کند و به اتهامات سنگین وارده پاسخ دهد. این رویکرد پرسش برانگیز او نه تنها به کاهش اتهام ها علیه وی، کمکی نکرده؛ بلکه طبق انتظار آن را تشدید کرده و گسترش داده است.
 
کشته و زخمی شدن بیش از ۴۰۰ نفر در شاه شهید کابل، بیش از 300 نفر در چهارراهی زنبق کابل، 350 نفر در دهمزنگ کابل، 100 نفر در مسجد باقرالعلوم کابل، 200 نفر در مساجد امام زمان کابل، حدود ۱۵۰ نفر در مرکز تبیان کابل، 150 نفر در کورس موعود کابل، 350 نفر در ننگرهار، 140 نفر در خوست، 150 نفر در هلمند، 150 نفر در هوتل اورانوس و صدها نفر دیگر در هوتل های کابل‌استار، اینترکانتیننتال و... تنها بخشی از فجایع هولناک و تکان دهنده ای است که در دوران حضور او در کادرهای امنیتی کشور رخ داده است.
 
آقای استانکزی به عنوان رییس امنیت ملی پس از وقوع هریک از این جنایت های خونبار، حتی یک عذرخواهی ساده هم نکرد.
 
بارها مردم افغانستان و حتی رهبران و فعالان سیاسی و مدنی خواستار استعفا یا برکناری او شدند؛ اما به نظر می رسید که رییس امنیت ملی در امنیت و مصونیتی به سر می برد که فراتر از قدرت مردم افغانستان است.
 
وقتی عبدالغنی علیپور؛ فرماندهی که برای دفاع از مردم اش در برابر تروریست های طالبان، سلاح برگرفته بود، از سوی عوامل امنیت ملی در کابل دستگیر شد، موج عظیم اعتراض اجتماعی در پایتخت شکل گرفت و در نتیجه، دولت مجبور شد آقای علیپور را آزاد کند. استانکزی درباره آن رویداد گفت که به خاطر «منافع ملی» جام زهر نوشیده و به آزادی او رضایت داده است؛ اما اگر آقای استانکزی اندکی در قبال امنیت و حاکمیت و منافع ملی این آب و خاک، احساس تکلیف می کرد، بارها و بارها باید جام زهر می نوشید و خودکشی می کرد؛ اما او علیرغم میل مردم ماند تا خون های بسیاری ریخته شوند و تروریست های خون آشام بی هیچ مانعی بتوانند قربانیان پرشماری از مردم بی گناه، نظامیان، مقام های دولتی و سرمایه های ملی کشور بگیرند.
 
بنابراین، استعفای یا برکناری او می تواند هر عامل دیگری داشته باشد به جز کشتار چهار غیرنظامی در ننگرهار. اگرچه در قاموس قومیت، همه چیز ممکن است؛ اما گاه مسایل مهم تری هم وجود دارد که فراتر از منافع طالبان و تروریزم است و بیش از این اجازه حضور مهره های خطرناکی مانند استانکزی در یک سمت راهبردی امنیتی را نمی دهد؛ مسایلی مانند صلح امریکا و طالبان، تنش کابل و واشنگتن، هدف گرفتن مراکز خارجی در کابل، چشم انداز همکاری با دولت آینده طالبان، تغییر آرایش امنیتی در آستانه صلح یا جنگی دیگر و...
 
عبدالمتین فرهمند - جمهور