۰

ارزش پیمان امنیتی در مذاکرات صلح امریکا و طالبان

يکشنبه ۱۰ سنبله ۱۳۹۸ ساعت ۲۱:۳۳
برای دستیبابی به یک توافق کامل و نهایی و عبور از بن بست، دست کم یکی از طرف ها باید از موضع کنونی شان مخصوصا در قبال پیمان امنیتی کابل - واشنگتن، عقب نشینی کند.
ارزش پیمان امنیتی در مذاکرات صلح امریکا و طالبان
یک منبع آگاه از مذاکرات نمایندگان امریکا و طالبان می‌گوید که لغو پیمان امنیتی میان افغانستان و امریکا از موارد جنجالی در دور نهم گفتگوهای صلح بود که هنوز حل نشده است.

با آنکه نمایندگان امریکا و طالبان از احتمال امضای توافقنامه صلح سخن می‌گویند؛ اما منابع آگاه تاکید دارند که دوطرف تاکنون به توافق نهایی دست نیافته اند.

وحید مژده؛ آگاه مسایل سیاسی نزدیک به طالبان گفت که متن توافقنامه صلح میان امریکا و طالبان هنوز نهایی نشده و اختلاف نظر جدی بالای لغو پیمان امنیتی کابل- واشنگتن بین طرفین همچنان موجود است.

وی با بیان اینکه لغو پیمان امنیتی بخشی از توافقنامه صلح است، گفت که مقام‌هایی امریکایی در ابتدا لغو این پیمان امنیتی را پذیرفته بودند؛ اما حالا از این مساله عقب‌نشینی کرده‌اند.
 
با توجه به اطلاعات مطرح شده در بالا، دوطرف برای رسیدن به یک توافق جامع نهایی، راه سختی در پیش دارند؛ زیرا در این میان، خطوط سرخ هردو سوی این معامله به مثابه موانع بازدارنده دستیبابی آسان و بی درد سر به یک توافق عمل می کنند. پیمان امنیتی کابل – واشنگتن یکی از این خطوط سرخ است.
 
این برای امریکا بسیار حیاتی است که یک پیمان امنیتی قدرتمند با کابل داشته باشد تا در سایه آن بتواند چتر سلطه و هژمونی دایمی خود را بر افغانستان برای سال های سال بگسترد. واشنگتن برای دستیابی به چنین پیمانی، سرمایه گذاری سیاسی و امنیتی سنگینی انجام داده و راه نه چندان آسانی را پیموده تا آن را به امضا برساند. بنابراین، علیرغم میل باطنی افرادی مانند دونالد ترامپ برای ترک افغانستان، استراتژيست های سیاسی و نظامی واشنگتن نمی خواهند پیمانی که به دشواری به دست آمده، به آسانی از میان برود. این پیمان متضمن حضور نظامی دایمی مصون و فاقد هرگونه تعهد حقوقی معنادار و قابل اعمال امریکا در افغانستان است؛ پیمانی که زمینه حضور همیشگی ایالات متحده را فراهم می سازد و به عنوان یک پوشش حقوقی قدرتمند در برابر هرگونه تقلا برای اخراج نیروهای امریکایی از افغانستان عمل می کند.
 
از سوی دیگر، فسخ یکجانبه پیمان امنیتی از سوی واشنگتن بدون کسب نظر مساعد کابل، اگرچه با توجه به ماهیت یکجانبه و سلطه جویانه آن، غیر ممکن نیست؛ اما بسیار دشوار است؛ به ویژه در شرایطی که تصور می شود کابل با همه اهداف واشنگتن در توافق صلح با طالبان، همراه و همرای نیست و یکی از مواردی که می تواند به مثابه یک نیروی بازدارنده، مانع از تحمیل خواسته های واشنگتن بر کابل شود، همین پیمان امنیتی دوجانبه است.
 
اما طالبان که آشکارا خواهان «پایان اشغال» و خروج کامل نیروهای خارجی از افغانستان هستند، وجود چنین پیمانی را یک مانع جدی در این مسیر می دانند و خواستار فسخ آن هستند. برای طالبان این قابل قبول نیست که از یکسو، امریکا متعهد به خروج همه یا بخشی از نیروهایش از افغانستان در چارچوب تعهدات متقابل طالبان در زمینه مبارزه با تروریزم و عدم استفاده از خاک افغانستان علیه کشورهای دیگر باشد و از جانب دیگر، پیمان امنیتی دوجانبه اش را با کابل حفظ کند تا به این ترتیب، بهانه برای ادامه «اشغال» در اختیار داشته باشد.
 
این تعارض اهداف و منافع، مذاکرات دوحه را به مرحله ای حساس و حیاتی رسانده است و برای دستیبابی به یک توافق کامل و نهایی و عبور از بن بست، دست کم یکی از طرف ها باید از موضع کنونی شان مخصوصا در قبال پیمان امنیتی کابل -  واشنگتن، عقب نشینی کند.
 
در این میان البته گریزگاه هایی نیز برای دوطرف قابل تعبیه است که در سایه آن بتوانند پیمان امنیتی کنونی میان کابل و واشنگتن را دور بزنند؛ بدون آنکه بر بقای ابدی یا فسخ همیشگی آن اصرار بورزند. ایجاد دولت موقت و تعریف یک ساختار سیاسی جدید یکی از این گریزگاه هاست. در آن صورت، همه چیز از بنیاد تغییر می کند و با از میان رفتن ساختار سیاسی موجود، سازوکارهای قانونی پیش بینی شده در پیمان امنیتی هم فرومی پاشد و این پیمان به خودی خود، موضوعیت خود را از دست می دهد و با تعریف یک ساختار موقت، انتقالی یا دایمی جدید، کابل و واشنگتن در صورت لزوم، پیمان امنیتی تازه ای باید منعقد کنند.
 
علی موسوی - جمهور
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *

پربازدیدترین