توافق صلح نهایی شد، انتخابات برگزار می‌شود؟

یک منبع نزدیک به گروه طالبان می‌گوید که متن توافقنامه صلح میان مقام‌های امریکایی و نمایندگان طالبان نهایی شده و تا چهار روز دیگر این توافقنامه رسما در شهر اسلو؛ پایتخت ناروی به امضا می‌رسد.

مولوی قلم الدین قلم؛ عضو پیشین گروه طالبان به خبرگزاری جمهور گفت که با امضای توافقنامه صلح میان امریکا و طالبان، آتش‌بس در افغانستان اعلام و مذاکرات بین‌الافغانی آغاز خواهد شد.

مولوی قلم‌الدین گفت: "مقامات امریکایی و طالبان... روی خروج کامل نیروهای خارجی از افغانستان و اینکه دیگر خاک افغانستان تهدید برای امریکایی‌ها نباشد توافق کردند."

وی بیان داشت که "تعویق انتخابات ریاست جمهوری‌، اعلام آتش‌بس عمومی و آغاز مذاکرات بین‌الافغانی" از مواد دیگر این توافقنامه است.

مولوی قلم‌الدین قلم گفت: "در شرایطی که جنگ در کشور جریان دارد یک آدمک آمده دیوانه‌وار کمپاین دارد؛ در حالی که مردم افغانستان خواهان صلح اند نه انتخابات، فعلا انتخاباتی در کار نیست".
 
اظهارات این مقام مطلع طالبان نشان می دهد که تعارض صلح و انتخابات، تنها ناشی از پیامدهای وضعی توافق صلح میان امریکا و طالبان نیست؛ بلکه یکی از رؤوس اصلی آن است. اگرچه همانند همه توافق های تاریخی دیگر، پیش بینی می شود که این توافق نیز زوایای پنهان و محرمانه ای داشته باشد که هرگز علنی نشود؛ اما در عمل، لازم الاجرا باشد که تعویق انتخابات و تشکیل دولت موقت هم شاید از جمله همین موارد باشد.
 
با اینهمه تاکنون از بخش های رسمی و قابل اعلام و اعلان توافقنامه صلح امریکا و طالبان هم رونمایی نشده و این مهم احتمالا پس از سفر خلیلزاد به کابل رخ خواهد داد؛ بنابراین، نمی‌ توان درباره این توافق و پیامدهای آن، با قطعیت داوری کرد؛ اما تعارض صلح و انتخابات، امری ناگزیر و اجتناب ناپذیر است و اینکه امریکایی ها اصرار داشتند که توافقنامه صلح آن کشور با طالبان حتما باید تا اول سپتامبر، نهایی شود نیز به همین دلیل بود که این توافق به بعد از انتخابات مورد نظر اشرف غنی، موکول نشود.
 
بنابراین، با نهایی شدن مذاکرات صلح امریکا و طالبان و توافق دوطرف بر سر یک توافقنامه صلح، شک و پرسش ها درباره برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ۶ میزان امسال را بیشتر از پیش تشدید کرده است.
 
پیش بینی می شود خلیلزاد در سفر به کابل با چالش های سنگین ناشی از مقاومت ارگ در قبال تعویق انتخابات، رو به رو شود.
 
اما آیا این مقاومت می تواند مانع از اجرای مفاد مخفیانه و محرمانه توافقی شود که به احتمال قوی یکی از آنها تعویق انتخابات و حتی تشکیل دولت موقت است؟
 
یکسال مذاکره فشرده امریکا و طالبان برای رسیدن به چنین توافقی، پرده از اهمیت آن برمی دارد و نشان می دهد که اجرای سریع آن از اهداف کلیدی امریکا خواهد بود. بنابراین آیا اشرف غنی توان ایجاد مانع در مسیر اجرای این موافقتنامه و به چالش کشیدن نقشه یکساله امریکا را دارد؟
 
بسیار بعید به نظر می رسد که علیرغم میل رهبران کابل، این مهم محقق شود. با این وجود، تعویق و تعلیق انتخابات هم با توجه به سرمایه گذاری های سنگینی که اشرف غنی روی ۶ میزان انجام داده، به سادگی امکان پذیر نیست. بنابراین، خلیلزاد یا باید یک پیشنهاد وسوسه انگیز مهم برای اشرف غنی داشته باشد و یا به سبک قدرت های استعماری پیشین، او را با تهدید مجبور به پذیرش تصمیم تازه دولت امریکا کند.
 
اشرف غنی پیش از این در اوج تنش هایش با امریکا بر سر صلح، تصریح کرده بود که او اشتباهات داوودخان و نجیب را تکرار نخواهد کرد؛ اما به شهادت تاریخ سال های نه چندان دور افغانستان، مقاومت خیره سرانه یا آنچه مولوی قلم الدین از آن به عنوان «کمپاین دیوانه وار یک آدمک» تعبیر کرده، ممکن است امریکا را مجبور به توسل به گزینه هایی کند که ابرقدرت ها غالبا برای مهار کژتابی های مهره های سابقا مورد خود به کار می گیرند.
 
از سوی دیگر، مواضع آقای غنی در قبال امریکا و رویکرد واشنگتن در زمینه صلح با طالبان، پس از آن تنش های نگران کننده، اندکی تعدیل شد. شماری از ناظران، حمایت امریکا از برگزاری انتخابات مورد نظر آقای غنی را دلیل آرامش او عنوان کرده اند؛ اما اکنون که صلح طبق نقشه امریکا پیش از اول سپتامبر و زودتر از فرارسیدن فصل انتخابات اشرف غنی نهایی شده، آیا بازهم می توان مطمئن بود که امریکا از انتخابات حمایت می کند تا غنی را راضی نگه دارد؟
 
علی موسوی - جمهور