از حاکمیت ۵۰ درصدی تا راهبردهای محکوم به‌شکست
پنجشنبه ۱۰ عقرب ۱۳۹۷ ساعت ۲۲:۰۰
گزارش تازه سیگار نشان می دهد که راهبرد ترامپ هم بسیار زودتر از آنچه انتظار می رفت، شکست خورده و اهداف پیش بینی شده برای آن، به صورت معکوس، در حال عملیاتی شدن هستند.
در گزارش سه ماهه اخیر این نهاد به کنگره امریکا آمده که کنترل و نفوذ دولت افغانستان از ۷۲ درصد در عقرب سال ۱۳۹۴ به ۵۶ درصد در عقرب امسال کاهش یافته است.
میزان کنترل و نفوذ دولت بر خاک کشور سال گذشته ۵۷ درصد بوده است.
بر اساس گزارش تازه سیگار، دولت افغانستان اکنون از ۴۰۷ ولسوالی بر ۷۵ ولسوالی کنترل و بر ۱۵۱ ولسوالی دیگر نفوذ دارد که جمعا ۲۲۶ ولسوالی می‌شود.
وزارت داخله اما با رد این گزارش می گوید که انتخابات پارلمانی در ۳۴۱ ولسوالی برگزار شد که نشان می دهد دولت بر این مناطق «حاکمیت مطلق» دارد.
این در حالی است که حدود یکسال پیش، به دنبال اعلام استراتژی ترامپ، فرمانده نیروهای خارجی در افغانستان گفته بود تا دو سال دیگر گروه طالبان تمام مناطقی که اکنون زیر کنترل آنهاست را از دست خواهد داد!
استدلال وزارت داخله در رد گزارش تازه سیگار اما واقعیت های میدانی موجود در زمینه حاکمیت دولت بر خاک افغانستان را تغییر نمی دهد. این همان استدلالی است که بر پایه آن، دولت، مراکز ولسوالی ها را در کنترل خود نگه می دارد تا مدعی حاکمیت خود بر تمامی قلمروهای ولسوالی شود؛ این در حالی است که در واقع، اینگونه نیست و نیروهای دولتی، فراتر از پسته ها و پایگاه های شان، قادر به اعمال حاکمیت آزادانه و بلامانع دولت نیستنند و مأموران منصوب دولت در بسیاری از ولسوالی ها حتی قادر به ادامه کار در مراکز ولسوالی ها هم نمی باشند. بنابراین، دولت حتی بر ولسوالی هایی که مراکز آنها را در اختیار خود دارد هم «حاکمیت مطلق» ندارد؛ بلکه صرفا با حفظ سلطه خود بر مراکز آن، سعی می کند اینگونه وانمود کند.
حتی اگر بر بنیاد استدلال وزارت امور داخله، گستره برگزاری انتخابات پارلمانی را به عنوان معیاری برای تعیین حدود و ثغور حاکمیت دولت بر خاک کشور، در نظر آوریم، بازهم به نتایج ناامیدکننده ای خواهیم رسید. به عنوان نمونه، در انتخاباتی که حتی در کابل؛ پایتخت هم با نواقص و کاستی های جدی همراه بود و مردم در شماری قابل توجه از مراکز بنا به هر دلیلی، نتوانستند آرای خود را به صندوق ها بیاندازند، آیا تضمینی اطمینان بخش وجود دارد که در صدها ولسوالی دوردست در سراسر کشور، به درستی و به گونه آزاد برگزار شده باشد؟!
آمار آرایی که بر اساس ادعای نه چندان قابل اعتماد کمیسیون انتخابات، در انتخابات پارلمانی به صندوق ها ریخته شد نیز چنین چیزی را تأیید نمی کند. بر اساس این آمار، حدود ۴ میلیون نفر در انتخابات شرکت کردند، این در حالی است که آمار رسمی کمیسیون انتخابات، حاکی از آن است که نزدیک به ۹ میلیون نفر در انتخابات، ثبت نام کرده بودند. بنابراین، بیش از نیمی از افراد ثبت نام شده هم یا نخواسته و یا نتوانسته اند در انتخابات شرکت کنند.
با توجه به این آمار، آیا بازهم می توان به انتخابات پارلمانی به مثابه معیاری برای تعیین گستره گسترده حاکمیت دولت مرکزی بر خاک کشور، تکیه کرد؟!
با در نظرداشت این مسایل، گزارش تازه سیگار، حکایت از حاکمیت دولت مورد حمایت امریکا بر تنها نیمی از خاک کشور دارد و این بدون تردید، به تروریست ها در روند صلح و میز مذاکره نیز امکان زورگویی، نمایش قدرت و چانه زنی برای کسب امتیازهای بیشتر اعطا می کند.
نکته دیگری که این گزارش مشخص می کند، شکست مفتضحانه و زودهنگام راهبرد پر سروصدای ترامپ برای افغانستان و جنوب آسیا است؛ راهبردی که براساس وعده فرمانده نیروهای خارجی در افغانستان، قرار بود طی دو سال پس از اجرایی شدن آن، تمامی مناطق تحت کنترل تروریست ها را به دولت بازگرداند و «حاکمیت مطلق» مورد ادعای وزارت داخله را در عمل، تحقق بخشد؛ اما گزارش تازه سیگار نشان می دهد که راهبرد ترامپ هم بسیار زودتر از آنچه انتظار می رفت، شکست خورده و اهداف پیش بینی شده برای آن، به صورت معکوس، در حال عملیاتی شدن هستند.
در چنین شرایطی، کرنش و تلاش تحقیرآمیز کابل با همراهی و تأیید واشنگتن برای صلح با تروریست های طالبان هم کاملا قابل درک می شود؛ چیزی که با توجه به میزان سیطره و قدرت تروریست ها، نباید از آن، انتظار صلحی مقتدرانه و مبتنی بر منافع ملی افغانستان را داشت؛ زیرا نخستین چیزی که باید در این معامله، واگذار شود، حاکمیت ملی و تمامیت ارضی افغانستان با به رسمیت شناختن مناطق وسیع تحت سلطه تروریست های مزدور بیگانه خواهد بود.
عبدالمتین فرهمند - جمهور
کد مطلب: 109835
