Colaj foto: Profimedia Images
ایلان ماسک از زمان پیوستن به عالم سیاست مرتب در حال تنشآفرینی است. حالا نیز ایلان ماسک قصد دارد برنامه جنگنده نسل پنجمی F-۳۵ را لغو کند. دلیل این دشمنی عجیب چیست؟
براساس گزارش گجت، تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ایلان ماسک را بهعنوان یک میلیاردر نابغه میشناختیم که گهگاهی در اخبار تکنالوژی جنجال بهپا میکند و بهشدت عاشق سفر به مریخ است. هرچند حمایت او از دونالد ترامپ باعث شد که جایگاه بسیار مهمتری پیدا کند. ایلان ماسک اکنون تا جایی پیش رفته است که میخواهد برنامه جنگنده F-۳۵ را بهپایان رسانده و تغییراتی در ارتش آمریکا ایجاد کند.
پس از انتخابات ترامپ وزارت کارآیی را ایجاد کرد تا هم هزینههای غیرضروری دولت را کاهش داده و هم بهرهوری ادارات دولتی را به بالاترین میزان ممکن برساند. ریاست این مجموعه نیز به ایلان ماسک سپرده شد. از آن زمان ماسک باعث لغو بسیاری از برنامهها و اخراج هزاران کارمند در آمریکا شده است. همین نیز سبب شد که موجی از نارضایتی نسبت به او شکل گرفته و افراد خرید خودروهای تسلا را تحریم کنند. گرچه ظاهرا اینها تاثیری روی ماسک ندارند.
رفتارهای ایلان ماسک سبب شده بسیاری از سیاستمداران نیز تمایلی به حضور او در دولت نداشته باشند. هرچند گویا او میخواهد تا آخرین نفس جنگیده و تغییرات مورد نظر خود را ایجاد کند. چند ماه پیش ماسک با اشتراک ویدیویی از حمله هماهنگ تعدادی پهپاد به انتقاد از جنگنده F-۳۵ پرداخت. او گفت که با وجود موفقیت چشمگیر پهپادها عدهای احمق وجود دارند که همچنان از ساخت جنگندههای سرنشیندار مثل اف ۳۵ پشتیبانی میکنند.
این پست با انتقادهای زیادی مواجه شد. در نتیجه ماسک تصمیم گرفت که دیدگاه خود را واضحتر توضیح دهد. بهباور وی طراحان جنگنده اف ۳۵ انتظارات بسیار زیاد و غیرعادی داشتهاند. بنیانگذار اسپیس ایکس تصور میکند که جنگندههای کنونی از دور خارج شدهاند و پهپادها باید جای آنها را بگیرند. بهباور وی اصرار اشتباه بر توسعه جنگنده فقط میتواند سبب کشته شدن خلبانها شود.
ایلان ماسک معمولا بهعنوان شخصی با بینش فوقالعاده شناخته میشود. او میتواند با نگاهی به پروژههای مختلف نقاط قوت و ضعف آنها را تشخیص دهد. نمیتوان گفت که نظر ایلان ماسک در رابطه با پروژه F-۳۵ کاملا اشتباه است. این جنگنده آمریکایی از ابتدای کار مشکلات مختلفی را یدک میکشد. پیچیدگی بیش از حد، هزینه بالای توسعه، سختی تعمیر و نگهداری و مشکلات پیشبینی نشده از انتقاداتی هستند که به F-۳۵ وارد میشوند.
چندی پیش نیز ویدیو سقوط ترسناک جنگنده اف ۳۵ باعث شد که بسیاری حیرت کنند. تاخیرهای پشت سرهم و قیمت رو بهافزایش نیز باعث شده که انتقادها شدیدتر شوند. با نگاهی به گزارشهای پنتاگون میتوان متوجه شد که این پروژه تاکنون ۲ ترلیون دالر هزینه داشته است.
همین نیز سبب شده که ایلان ماسک پروژه جنگنده F-۳۵ را بدترین برنامه نظامی از نظر ارزش مالی بداند. او تاکید دارد که این پروژه باید هرچه زودتر متوقف شود. همچنین با توجه به رونمایی از جنگنده نسل ششمی اف ۴۷ آمریکا بسیاری امیدوار هستند که پروژه اف ۳۵ بهپایان خود نزدیک شود.
البته ایلان ماسک و مخالفان جنگنده F-۳۵ یک نکته مهم را در نظر نمیگیرند. این جنگنده در مدلهای مختلف توسط نیروهای هوایی، دریایی و سپاه تفنگداران استفاه میشود و میتواند در نقش یک هاب حضور پیدا کند. لاکهید مارتین اف ۳۵ به ابزارهایی مجهز شده که میتواند به پیلوت اجازه هماهنگی بین نیروهای زمینی، دریایی و هوایی را برای حمله به اهداف مختلف بدهد.
همچنین این جنگنده باعث شده که آمریکا و متحدانش برتری هوایی قابل توجهی داشته باشند. مشکلات اقتصادی سبب شدهاند که از رقیب روسی این جنگنده یعنی سوخو ۵۷ تنها ۳۲ فروند تولید شود. درحالیکه لاکهید مارتین توانسته تاکنون ۲۴۵۶ فروند جنگنده نسل پنجمی را روانه آسمان کند. جنگندههای رقیب چینی از جمله J-۲۰ نیز اگرچه بهعنوان یک کپیبرداری از طرح آمریکا شناخته میشوند، اما از نظر کیفیت یارای رقابت با آن را ندارند. حداقل این چیزی است که مقامات نظامی آمریکا میگویند.
ایلان ماسک باور دارد که جنگنده F-۳۵ منسوخ شده است و باید پرندههای بدون سرنشین جایگزین شوند. هرچند تا زمان توسعه کافی هوش مصنوعی و ارائه یک گزینه بسیار توانمند هنوز باید یک جنگنده پیشرفته برتری هوایی را ایجاد کند. در واقع مقامات نظامی آمریکا تمایل ندارند با حذف جنگندههای سرنشیندار و حمایت از طرحی ناقص موقعیت کنونی را از دست بدهند.
چند تن از نمایندگان مجلس آمریکا نیز به این موضوع واکنش نشان دادهاند. بهباور آنها اگرچه آینده در اختیار پهپادهای پیشرفته و جنگندههای بدون سرنشین قرار دارد، اما حذف اف ۳۵ و سایر جنگندههای سرنشیندار نیز در این مقطع زمانی اشتباهی بزرگ خواهد بود.