احتمال توافق اتمی «ایران و امریکا» طی چند هفته آینده

روزنامه اسرائیلی هاآرتص نوشته، ارزیابی دولت این کشور از تحولات دیپلماتیک پیرامون برنامه اتمی ایران آن است که توافقی بین امریکا و ایران ظرف چند هفته آینده محتمل است.

این روزنامه با استناد به ارزیابی مقام‌های دفاعی اسرائیل، که هویتشان ذکر نشده، نوشته است: «تماس‌های میان ایالات متحده و ایران برای رسیدن به توافقی بر سر توافق اتمی در روزهای گذشته پیشرفت کلانی داشته است.»

بر این مبنا، مذاکرات ایران و امریکا «با سرعتی بیش از انتظار پیش رفته» و از منظر مقام‌های اسرائیل این احتمال وجود دارد که «دو طرف ظرف چند هفته به توافقی برسند.»

هاآرتص می‌گوید اگر این توافق اجرایی شود، در مرحله اول در ازای توقف غنی‌سازی اورانیوم با خلوص بالا، حدود ۲۰ میلیارد دالر از دارایی‌های ایران در کوریای جنوبی، عراق و صندوق بین‌المللی پول آزاد خواهد شد.

گزارش از «پیشرفت سریع»در مذاکرات ایران و امریکا پس از آزادی چند زندانی اروپایی و دو تابعیتی منتشر می‌شود. همزمان با آزادی این زندانیان، یک دیپلمات ایرانی محکوم به توطئه بمبگذاری در خاک اروپا آزاد شده و به ایران بازگشته است. این مبادله زندانیان، که مشابه آن همزمان با توافق اتمی برجام هم رخ داد، از سوی برخی به گشایش دیپلماتیک میان ایران و غرب تعبیر شد. آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، به تازگی گفته در مواردی «انعطاف» لازم است.

هاآرتص می‌گوید موضع رسمی اسرائیل علیه توافقی است که به طور موقت غنی‌سازی اورانیوم را در ازای آزادی دارایی‌ها متوقف کند. از نظر اسرائیل چنین توافقی تضمینی برای نظارت بین‌المللی بر ایران در سطح لازم نیست و از آنجایی که عملا برنامه اتمی ایران را به عقب نمی‌راند، تهدید ناشی از آن را کم نمی‌کند.

در عین حال این روزنامه به ارزیابی برخی مقام‌های دفاعی اسرائیل اشاره می‌کند که چنین گزینه‌ای را بهترین سناریوی ممکن در شرایط موجود می‌دانند و از نظرشان چنین تحولی بهتر از پیشرفت بی‌وقفه ایران به سوی ساخت سلاح اتمی است.

ایران به طور رسمی می‌گوید که هرگز دنبال سلاح اتمی نبوده و نخواهد بود. هرچند، برخی تحقیقات و آزمایش‌های اعلام‌نشده پیشین ایران ناقض این ادعا بوده و بنا به گفته کارشناسان، سطح کنونی غنی‌سازی اورانیوم در ایران، یعنی ۶۰ درصد، استفاده غیرنظامی قابل ملاحظه‌ای در ایران ندارد و کشف آثار اورانیوم غنی‌شده بالای ۸۰ درصد هم به نگرانی از نزدیکی ایران به ساخت سلاح اتمی افزوده است.

پیش از این منابع دیپلماتیک اروپایی و اسرائیلی خبر داده بودند که امریکا طرح خود برای یک توافق موقت را با آنها در میان گذاشته است.

چند روز پیش وبسایت آکسیوس گزارش داد که برت مک‌گورک، مشاور جو بایدن در امور خاورمیانه، چند هفته پیش به عمان سفر کرده تا راه حل‌های دیپلماتیک احتمالی برای محدودیت برنامه اتمی ایران را به بحث بگذارد.

پس از آن هم گزارش شد که رابرت مالی، نماینده ویژه امریکا در امور ایران اخیرا چندین بار با امیر سعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد دیدار کرده است.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و اتحادیه اروپا در روزهای گذشته از وضعیت کنونی برنامه اتمی ایران ابراز نگرانی کرده‌اند.

هاآرتص با اشاره به ارزیابی نهادهای اطلاعاتی امریکا از اینکه ایران تنها ۱۲ روز تا غنی‌سازی اورانیوم با خلوص بالای در حد استفاده نظامی فاصله دارد، گفته است که از نظر دستگاه اطلاعاتی اسرائیل حتی در آن صورت هم ایران به دو سال زمان نیاز دارد تا بتواند کلاهک اتمی بسازد و آن را بر موشکی بالستیک سوار کند.

روز گذشته ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران، در مراسمی از یک موشک جدید رونمایی کرد که ایران می‌گوید ساخت داخل و ابرفراصوت است.

اوآف گالانت، وزیر دفاع اسرائیل در پاسخ به این تحول گفته است: «شنیده‌ام که دشمنانمان به توسعه سلاح‌های گوناگون می‌بالند. ما برای هر کدام از آنها جواب بهتری داریم.»

تاسیسات اتمی، موشکی و هوایی ایران هدف عملیات خرابکاری مستمری بوده است که به طور وسیعی اسرائیل مسئول آنها قلمداد می‌شود.

خبرگزاری جمهور- امور بین الملل