یکی از مشکلاتی که باعث عدم تعادل در زندگی افغان ها می شود، نبود زمینه کار و فقر اقتصادی است. عدم فرصت های شغلی مناسب و نبود زمینه معیشت باعث می شود که اتباع افغانستان به مهاجرت های قانونی و غیر قانونی دست زنند و یا به مواد مخدر رو آورند.
به گزارش خبرنگار جمهور، اسلام الدین جرات؛ سخنگوی وزارت امور مهاجرین در گفتگو با خبرگزاری جمهور، مهاجرت های افغان ها را بر اساس شوق و ذوق شهروندان و نبود سرپناه، زمینه کار و تشنجات داخلی و نبود امنیت می داند.
وی در ادامه می افزاید:"چنانچه ارقام نشان می دهد، یک میلیون و 400 هزار مهاجر فاقد مدرک در کشور ایران و بالاتر از یک میلیون هم در پاکستان داریم."
جرات تاکید می کند:"مشکلات اقتصادی و نبود کار سبب بیشترین مهاجرت های افغان ها ست."
سخنگوی وزارت مهاجرین در ادامه تصریح می کند که  بالاترین مشکلات را مهاجرین بدون مدرک دارند که ضایع شدن حقوق آنها،  نبود مراکز صحی و تعلیم و تربیت برای کودکان از موارد عمده آن است.
وی همچنین می گوید که مقام های امور مهاجرین تلاش دارند که حضور مهاجران افغان در ایران را قانونمند سازند.
سخنگوی وزارت امور مهاجرین، نبود امنیت در کشور را هم یکی از دلایل مهاجرت های داخلی و بیرونی می داند:"سال گذشته 84 هزار خانواده در داخل افغانستان جابجا شدند که 60 درصد آنان بر اساس ناامنی به داخل و بیرون از افغانستان بیجا شده اند.  نبود امنیت نه تنها باعث مهاجرت قانونی می شود؛ بلکه شماری از افغانستان نسبت به آینده شان نا امید می شوند و دست به مهاجرت های غیر قانونی می زنند."
با آنکه گزارش هایی وجود دارد مبنی بر اینکه شماری از معتادان کشور عودت کنندگان کشور های دور و نزدیک هستند؛ اما آقای جرات آن را رد می کند و می افزاید:"از جمله 5,7  میلیون عودت کننده، همه شان معتاد برنگشتند؛ بلکه کدر هایی هم بودند. بیش از 50 در صد مهاجرین افغان، در پست های دولتی کار می کنند. ما همیشه نباید نیمه خالی گیلاس را ببینیم، در حال حاضر، پایین تر(کمتر) از یک میلیون معتاد وجود دارد که ممکن است پایین تر از یک درصد آنها کسانی هستند که از بیرون  برگشته اند."
علی افتخاری؛ سخنگوی وزارت کار و امور اجتماعی نیز در گفتگو با جمهور، بیکاری را یکی از دلایل مهاجرت افغان ها می داند و اضافه می کند:"30 سال جنگ روی هر بخش تاثیر داشته است. یکی از دلایل مهاجرت، ممکن است عدم اشتغال و فرصت های شغلی باشد."
افتخاری به نحوی وانمود می کند که نبود زمینه کار، به این وزارت برنمی گردد؛ بلکه به سکتور های دیگری هم مربوط می شود.
او می افزاید:"وزارت کار و امور اجتماعی یک نهاد پالیسی ساز است که نقش هماهنگی را دارد. وزارت، فرصت های را شغلی و مراکز آموزشی را ایجاد کرده است که  افراد از طریق مراکز آموزش های حرفه ای، صاحب حرفه می شوند. ما بیشتر از 80 هزار نفر را فارغ کرده ایم که وارد مارکیت شده اند و تلاش داریم که زمینه های کار در بیرون از کشور آماده شود."
سخنگوی این وزارت تصریح می کند که تنها بیکاری و فقر، دلیل مهاجرت شهروندان نیست.
وی می افزاید:" کسانی که به استرالیا می روند؛ هزینه هنگفتی را مصرف می کنند، چنین مهاجرت ها در واقع به دلیل نبود شغل نیست، آنها می توانند که با پول شان فرصت های شغلی را ایجاد کنند."
افتخاری همچنین تاکید می کند که اگر زمینه کار، مهیا نشود و فقر مردم شدت یابد؛ مهاجرت ها، دست زدن به کار های خلاف و... می تواند یکی از پیامدهای آن باشد.
این در حالی است که آمار مهاجرت افغان ها در کشور های همسایه و منطقه از رقم بالایی برخوردار است و دولت تا هنوز برای عودت کننده ها، پالیسی موثری را در نظر نگرفته است و این باعث می شود که آنها دوباره وطن را ترک کنند.