رییس جمهور از مبایل و اینترنت استفاده نمی کند، تلویزیون نگاه نمی کند، به این لحاظ اصلا در جریان وضعیت فعلی کشور قرار ندارد... اطرافیانش، رییس جمهور را به حدی محاصره کرده و در غفلت قرار داده اند که خبرهای منفی را بعد از سه روز اطلاع حاصل می کند

عنایت الله بابر فرهمند رییس دفتر جنرال عبدالرشید دوستم، متولد جوزجان؛ تحصیلات عالی اش را در دانشگاه طب کابل به پایان رسانده است.
او شش سال به حیث خبرنگار بی بی سی نیز ایفای وظیفه کرد. بابر فرهمند در انتخابات پارلمانی گذشته، به حیث نماینده مردم ولایت جوزجان به مجلس نمایندگان راه یافت و پس از تشکیل حکومت وحدت ملی به حیث رییس دفتر جنرال دوستم آغاز به کار کرد.
برای کنکاش بیشتر در خصوص وضعیت جنرال دوستم که بعد از جنجالهایش با احمد ایشچی در ترکیه به سر می برد و نیز چگونگی حرکت سیاسی بنام ائتلاف نجات افغانستان، گفتگویی با عنایت الله بابر فرهمند رییس دفتر جنرال دوستم انجام داده ایم.

آقای فرهمند تشکر که وقت تان را در اختیار خبرگزاری جمهور قرار دادید، بعنوان رئیس دفتر جنرال دوستم بفرمایید که ایشان مدتهاست در ترکیه به سر می برد؛ مصروف چکاری می باشد؟
بسیار تشکر. قسمی که در جریان قرار دارید، معاون صاحب اول ریاست جمهوری از مدتی بدین طرف، به خاطر تداوی به انقره (ترکیه) تشریف دارند. در جریان این سفر صحی و تداوی خود، یک محفل خانوادگی را گذراند. در این جریان، تعدادی از بزرگان به انقره رفتند و تشکل جدیدی به نام شورای ائتلاف برای نجات افغانستان با اشتراک جنرال دوستم، محمد محقق و عطامحمدنور، تشکیل یافت. فعلاً این ائتلاف فعالیت خود را آغاز کرده و یک تعداد بزرگان دیگری نیز دعوت شده اند و ائتلاف رو به گسترش است و به همین منظور فعلاً معاون صاحب دوستم، در انقره است.

قرار بود جنرال صاحب دوستم برای اعلام رسمی ائتلاف به کابل حضور یابد، چه زمانی به کابل خواهد آمد؟
بدون شک به خاطر کابل آمدن شان کدام مشکلی وجود ندارد. آمدن شان حتمی است. اعضای ائتلاف در حال آمادگی گرفتن هستند و قرار است به زودی اعلام موجودیت کند. البته پلان هنوز مشخص نیست که آیا در کابل و یاهم در شمال و یا اینکه در مزار شریف اعلام موجودیت خواهد کرد، ولی این اعلام موجودیت با حضورداشت معاون جنرال دوستم صورت خواهد گرفت.
جنرال دوستم تلاش دارد که بزودی کابل بیاید، البته یک سلسله سردی که در روابط میان ایشان و رییس جمهور وجود داشت، لازم است روال عادی به خود بگیرد؛ بدین لحاظ جنرال دوستم منتظر یک سلسله تفاهمات و مذاکرات با حکومت است که برخی از جریان ها در حال میانجگیری هستند که نمی خواهند بیشتر از این، افغانستان رو به بحران برود.

این روزها شایعاتی نشر شد که گویا رییس جمهور در حضور سفیر ترکیه در کابل گفته، همانگونه که فتح الله گولن برای دولت ترکیه مشکل ساز است، جنرال دوستم نیز برای حکومت مشکل ساز است، این شایعه تا حدی می تواند دقیق باشد، پاسخ شما در برابر این شایعه چی خواهد بود؟
هرچند شایعات فیسبوکی زیاد است، فکر نمیکنم که رییس جمهور و تیم اطراف اش چنین مقایسه غیرمنطقی کرده باشند، به خاطری که فتح الله گولن دشمن نظام ترکیه بود، او کودتایی علیه نظام و دولت ترکیه به راه انداخته بود ولی جنرال دوستم، این نظام را ساخته است. محمداشرف غنی با حمایت جنرال دوستم به صفت رییس جمهور فعلی در کشور حضور دارد.

میخواهم به موضوع مزار شریف اشاره کنم، طیاره ای که گفته می شد حامل جنرال دوستم بوده و اجازه نشست داده نشد، این موضوع چقدر واقعیت داشت؟
خب، طیاره ای که به مزار شریف آمده بود، حامل مهندسین ترکیه بود که به خاطر افتتاح پروژه بزرگ در ولسوالی بلخ که زادگاه حضرت مولانا و مدرسه ای که از قبله¬گاه ایشان بود، به خاطر افتتاح این پروژه آمده بودند؛ پروژه ای که چندین سال روی آن برنامه ریزی شده بود و این طیاره از اداره هوانوردی اجازه نشست گرفته بود ولی متاسفانه بعدا در جریان قرار گرفتیم، بعد از جستجو و صحبت با مسئولین حکومتی، مسئولین دولت به تصور این که طیاره حامل معاون صاحب اول ریاست جموری است، توسط نیروهای آلمانی در بلخ، مانع نشست شدند و برعکس خواسته بودند که این طیاره در مزار نشست نکند بلکه در کابل نشست کند و در کابل نیز، تدابیر نظامی هم در اطراف میدان هوایی گرفته شده بود؛ واقعا نهایت متأثر شدیم، از این که این قدر بی اعتمادی و این قدر بی باوری نسبت به مسئولین درجه اول خود رییس جمهور و حکومت وجود دارد. بدین معنی، نخست تعجب آور این بود که چرا بالای طیاره مشکوک شدند؟ اگر بگویند به خاطر معاون صاحب جنرال دوستم نبود، به چی منظور مشکوک بودند؟ طیاره مشخصاً اجازه نشست به مزار را گرفته بود و هیچگاهی حامل انتحاری نبود که مشکوک شوند، دوم اگر مشکوک شدند، در مزار شریف نماینده درجه اول حکومت، والی بلخ حضور داشت؛ نماینده ریاست امنیت ملی حضور دارد، آیا این قدر بی باوری در میان اعضای حکومت به وجود آمده است؟ زمانی که شک می کنند یک طیاره در مزار نشست می کند، بنابر هر دلیلی، اعتماد بالای نماینده درجه اول خود نداشته باشد و حتماً در کابل بیاید؟ متاسفانه طیاره کوچک بوده و مواد سوخت کافی نداشته که تا کابل برسد، وقتی طیاره پیام را دریافت می کند و به شهر مرو ترکمنستان نشست کرده و مواد سوخت گرفته، مهندسین دوباره به انقره برگشت کردند.

گفته می شود، حکومت تلاش دارد تا جنرال دوستم را متقاعد سازد از تشکیل ائتلاف نجات بیرون آمده و صلاحیت هایش را برگرداند، چنین اتفاقی خواهد افتاد؟
نخست این را رییس جمهور بداند که ائتلاف به خاطر همکاری با دولت است. یعنی ناتوانی، نابسامانی، فساد و ناهنجاری هایی که در نحوه حکومتداری وجود دارد، مردم شاهد است. بی باوری ها و اختلافات درونی تیمی که اطراف غنی است، هر روز خبرهایش غیر رسمی به گوش مردم میرسد، اختلافات نسبت به یکدیگر، سبب شده است که وضعیت امنیتی کشور رو به بحران بگذارد؛ مردم وضعیت اقتصادی و بی ثباتی سیاسی را شاهد هستند، این ائتلاف که جمعی از اعضای بلند رتبه خود حکومت است، معاون اول رییس جمهور، معاون دوم ریاست اجرائیه، والی برحال حکومت این ها دشمن حکومت نیستند، واضح و روشن اعلام کردند که به خاطر آوردن اصلاحات به نحوه حکومتداری در کشور ائتلاف کرده ایم، به محمد اشرف غنی رییس جمهور بفهمانیم که مصروف انحصارسازی قدرت و جنگ تقسیم قدرت بین چند نفر در داخل ارگ نباشید! شما به مردم وعده دادید، مردم از شما انتظار دارند، زیاد تلاش شد که این اعتراضات به داخل ارگ آورده شود؛ شما می دانید که سال گذشته سه وزیر کابینه استعفا دادند، از بس که نابسامانی را دیدند و به همین منظور به عنوان اعتراض کنار رفتند، با رییس جمهور کار کرده نتوانستند. در طول دو سال گذشته شما شاهد ده ها حرکت های مدنی در سراسر کشور بودید، ولی متاسفانه رییس جمهور و حلقه اطرافش، به این ها جواب منطقی ندادند بلکه جواب شان را با نوک تفنگ داد، بناءاً یک کسی باید صدا بلندکند که حرکت شان نادرست است؛ باید اصلاحات آورده شود، هر روز شاهد هستید، ولسوالی ها و قریه جات سقوط می کنند، وضعیت امنیتی در ولایت هلمند، جوزجان، قندز، بدخشان و... در حال سقوط است. چند روز قبل شاهد بودید که ولسوالی کوهستانات فاریاب سقوط کرد، در هرنقطه کشور که ببینید ناامنی بیداد می کند، وضعیت امنیتی اصلا خوب نیست؛ در کل وضعیت کشور رو به بحران است، بناءاً اگر رییس جمهور و اطرافیانش نیک میخواهند که مشکلات مردم را گوش دهند و رسیدگی کنند، نخست باید به نماینده دولت و ملت، به صدای رهبری شورای ائتلاف برای نجات افغانستان گوش دهد که این به نفع شان است، ائتلاف نجات برای افغانستان دشمن نظام نیست، در پی سقوط نظام بر نخاسته است، در پی اصلاحات در سطوح مختلف حکومت است.

اگر رییس جمهور صلاحیت های معاون اول را عملا برگرداند، آیا می تواند اعتماد ایجاد کند؟
صلاحیت تنها معاون صاحب اول مطرح نیست، والی صاحب عطامحمدنور،جنرال صاحب دوستم معاون اول ریاست جمهوری، حاجی محمد محقق، در کل این ها خواست های شان را واضح کرده اند.

آقای فرهمند! مشخصا در مورد جنرال صاحب دوستم می پرسم، آیا اعتماد میان آقای غنی و ایشان احیا خواهد شد؟
هرچند رییس جمهور باور خودرا نزد تمام مردم از دست داده و بی اعتماد شده است؛ وعده هایی که به مردم داده بود، هیچکدام شان جنبه عملی پیدا نکرد، یک برنامه اش را شما به عنوان خبرنگار فعال، نشان بدهید که عملی شده باشد! بناءاً ما در پی ترمیم کدام اعتبار شخصی رییس جمهور نیستیم، خواستار این هستیم که دو سال باقی مانده درست گام برداشته شود. دوستم سبب پیروزی رییس جمهور شد، به این خاطر جنرال صاحب دوستم خود را در برابر مردم مسئول احساس می کند، باید رییس جمهور به نحوه حکومتداری اصلاحات بیاورد، اگر افغانستان رو به بحران رفت، مثل قندوز چند ولایت سقوط کرد، مردم آواره شدند، در آن زمان وجدان ما هم آرام نخواهد شد، زیرا جنرال صاحب دوستم سبب شده است که اشرف غنی رییس جمهور امروز افغانستان شود.

و مشخصا در مورد پرونده جنرال صاحب دوستم می پرسم که این پرونده سرانجام به کجا خواهد کشید؟
مسئله پرونده سازی به نام جنرال دوستم بعد از حکومت وحدت ملی و مشخصا بعد از تحلیف رییس جمهور آعاز شد. این پرونده سازی تنها به خاطر ترور شخصیتی جنرال دوستم نبود، بلکه شاهد بودیم که در قسمت ترور فیزیکی جنرال دوستم نیز حکومت خاموش ماند، معاون اول رییس جمهور در یک کمین مسلحانه مورد سوء قصد قرار گرفت ولی رییس جمهور و مسئولین به حدی بی تفاوت بودند که یک انسان در مقابل هم نوع، خود سکوت اختیار نمی کند، به عین شکل به خاطر ترور جایگاه اجتماعی دوستم، بسیار کارها صورت گرفت. هیچ نوع کادرهای معاون اول که شریک پادشاه ساز این حکومت است، پذیرفته نشد و هدف این ها مشخص بود که میخواستند جوانان مان را از جنرال دوستم دور کنند که گویا او نمی خواهد شما در جایی به کار گمارده شوید! گویا دوستم نمی تواند کسی را در جایی تعیین کند، همه اش هدفمندانه و سنجیده شده قدم هایی بود که برداشته شد. در اخیر هم مسئله ترور شخصیت دوستم مطرح شد، سناریویی که خواستند پای سفیران خارجی دخیل شود، حتی پای رسانه های داخلی و خارجی را هم دخیل ساختند، در این جا تنها نام دوستم بد نشد، بلکه نام مملکت در سطح جهان بد شد. نام خود حکومت بد شد؛ رییس جمهور و معاونین شان مثل والدین هستند، زمانی که والدین برعلیه یکدیگر، نام بدی کنند، کل خانواده بدنام می شوند. ای کاش کوچکترین حقیقت در این دسیسه وجود داشته باشد! از روزهای نخستین گفته شد که ادعای حقوقی یک شخص را از راه های قانونی رسیدگی کنند، لطفا سیاسی نکنید! اما با گذشت هر روز اینها مطبوعاتی کردند، جهانی کردند، پای خارجی ها را کشاندند، قانون را نقض کردند، برخلاف قانون عمل کردند، این ها در نزد مردم، در نزد مجریان قانون اساسی و سایر قوانین نافذه کشور، جوابگو هستند و خواهند بود.

خواسته های شما چیست؟ آیا میخواهید که این پرونده بسته شود؟
ما نمی خواهیم پرونده از میان برداشته شود، میخواهیم رسیدگی قانونی شود، از اقدامات فراقانونی جلوگیری شود، اگر دادستان کل، تحت امر رییس جمهور اقدامات فراقانونی می کند، اگر دادگاه تحت امر رییس جمهور اقدامات غیرقانونی را اجرا می کند، فردا این اشخاص مسئول هستند به علاوه رییس جمهور که مسئول خواهد بود. خواست ما از رییس جمهور این است باید از اطراف و گوشه و کنار کشور با خبر باشد که مردم در چی وضعیت هستند، امنیت به کدام سو میرود، به تامین عدالت، به مشارکت ملی و جلوگیری از اقدامات فراقانونی توجه کند. تا حتی که ما می شنویم رییس جمهور از مبایل و انترنت استفاده نمی کند، تلویزیون نگاه نمی کند، به این لحاظ اصلا در جریان وضعیت فعلی کشور قرار ندارد. رییس جمهور به ملت اعتنایی ندارد، وی در نشست های خود از جایی آغاز می کند که انگار وضعیت کشور گل و گلزار است، در حالی که نصف مملکت در حال سقوط است. اطرافیانش، رییس جمهور را به حدی محاصره کرده و در غفلت قرار داده اند که خبرهای منفی را بعد از سه روز اطلاع حاصل می کند. یعنی رییس جمهور به عنوان زعیم ملت، از اطراف خود و از بیرون دیوارهای ارگ و از تمام نقاط کشور بی خبر باشد، خداوند نه تنها عاقبت ملت را خیر پیشه کند، بلکه عاقبت خود رییس جمهور را هم خیر پیشه کند!

گفتگو از وحیدفرزان – خبرگزاری جمهور