ملا عبدالمنان نیازی، فرد شماره دوم گروه طالبان به رهبری ملارسول است.
مردی که در زمان طالبان، روابط نزدیکی با ملامحمد عمر بنیانگذار و رهبر نخست این گروه داشت و در دستگاه آنان مسئولیتهای بزرگی را هم برعهده داشت.
ملا نیازی کسی است که پس از اعلام رهبری ملارسول، بیشتر از این رهبر طالبان، شناخته شده است و شهرت این روزهای او هم ناشی از مواضع ضد پاکستانیاش میباشد.
وی حالا به عنوان معاون و سخنگوی ملارسول در افغانستان فعالیت دارد. وی لحنی تند بر علیه پاکستان، عربستان سعودی و بخصوص ملا هبتالله آخوندزاده، رهبر جناح دیگر طالبان دارد.- آقای نیازی! اولین پرسش من مربوط به فعالیتهای شما است؛ شما در نقاط مختلف افغانستان، بخصوص غرب کشور فعالیت دارید؛ از اهداف مهم خود توضیح دهید.بسمالله الرحمن الرحیم؛ سلام علیکم و رحمت الله؛ تشکر میکنم از شما به خاطر تماس تان؛ شورای عالی امارت اسلامی افغانستان از روزی که در ولایت فراه تهداب گذاری شد و تا امروز در تمامی ولایتهای افغانستان، از پکتیا و ننگرهار تا فراه و هرات و در کل تمامی ولایتهای افغانستان سرایت کرده و حقیقتی را که ما به مردم خود اعلان کردیم، به تمامی مردم رساندیم؛ اهداف اساسی شورای عالی امارت اسلامی افغانستان، تهداب گذاری همان امارتی است که ما ۲۲ سال پیش سنگ آن را گذاشتیم و قطع دست تمامی مردمی که از نظام ما و امارت ما یک آله دست برای خود درست کرده بودند؛ ما قطع دست آنان را میخواستیم؛ وحدت ملی بین تمامی اقشار این وطن میخواهیم جور کنیم، مشکل افغانستان را میخواهیم با مفاهمه افغانها برطرف بسازیم و وحدت ملی را به معنای واقعی آن به وجود بیاوریم و قطع رابطه با تمامی کشورهای استعماری موجود در این وطن، هرکس که هست، بشمول آمریکا تا روسیه و ناتو و همه اینها که در افغانستان حضور دارند، به وجود آمدن نظام اسلامی که خواسته تمامی مردم افغانستان است که همه ما هم تقاضای آن را داریم؛ حرکتهایی هم که در سطح ولایت هرات راه انداختیم به خوبی پیش رفته و همه به آن قناعت کردند و مردم و مجاهدین هم به آن پی بردند، در ولایت بادغیس، ولسوالیهای قادس، جوند، غورماچ، مرغاب همه اعلام موجودیت خود را کردهاند و شما هم شاید ویدئوهای آنها را دیده باشید. ولسوالیهای قیصار، المار و ولسوالیهای ولایت سرپل و تمام کوهستانات غور از جمله تولک، دولینه، مرغاب و همه اعلام موجودیت کردهاند و تشکیلاتی را هم برای آنان جور کردهایم، در ولایت فراه، از ولسوالیهای بکواه، بالابلوک، گلستان و نقاط دیگر؛ در ولایت فراه مجاهدین، تشکیلشان جور شده و تعدادشان به هزاران تن میرسد؛ در مورد هلمند هم باید بگویم که در همین نزدیکیها، عملیاتهای ما در نقاط مختلف ولسوالیهای این ولایت آغاز خواهد شد؛ هماهنگی خوبی میان مردم و طالبان به وجود آمده که تمام شان پشتیبانی از شورای عالی امارت اسلامی افغانستان اعلام میکنند.
- شما در ابتدای پیدایش گروه خود با نیروهای ملا منصور که حالا ملا هبتالله آخوندزاده میشود، وارد درگیری شدید؛ در مورد نقاط اختلافی خود با این جناح از طالبان بگویید.نکات اساسی که ما را وادار به این کرد، این بود که در طول ۱۵ سالی که ما در پاکستان با ناتو مقابله کردیم، پاکستانیها بسیار به هوشیاری عمل میکردند و منافع خود را پیش میبردند، میلیونها دالر را به نام ما میگرفتند و ما در خانه آنها عرض اندام کردیم و مقابله با ناتو کردیم و آنان را به ذلت رساندیم؛ متاسفانه پاکستانیها برای طالبان و دستاوردهایشان اهمیتی قائل نشدند و نام و نشانی را که در زمان اشغال شوروی ما به دست آورده بودیم را به خاک مالیدند؛ مجاهدینی که در ایران و پاکستان بودند را به جان هم انداختند و ثمره جهاد پاکی که مجاهدین به دست آورده بودند، به خاک مالیدند، آنان میخواستند که باز هم دوباره این کار را بکنند.
ملامحمدعمر به دسیسه منصور (ملامحمدمنصور) و پاکستان به شهادت رسیده است. بعد از آن ملا عبیدالله آخوند را که معاون ما در نظام بود را در زندان پاکستان به شهادت رساندند، حتی جنازه او را به ما ندادند، بعد از آن معاون دوم ما به نام ملابرادر بود که او را هم به شکل مرموزی گرفتند و تا به حال به ما پاسخی ندادند. وقتی که از گرفتاری ملابرادر میپرسیدیم، منصور و اطرافیان او میگفتند که ملا برادر را آمریکاییها گرفتهاند و کشف کردهاند.
ما در همان زمان از منصور پرسیدیم که چرا آمریکاییها شما را پیدا کرده نمیتوانند و یا شما را نمیگیرند؟ کسی که رابط ملامحمدعمر بود، او را چرا نگرفتند؟ به همین خاطر شک ما به وجود آمد و علما را حاضر کردیم، مجاهدین را حاضر کردیم و مخالفت خود را با پاکستانیها که این ها با آنان همکار بودند، اعلام کردیم، پس از این قضیه پاکستانیها ما را تهدید کردند، کلانهای آنان ما را به دفاتر خود خواستند و گفتند که شما این موضوع را اعلام نکنید، ما گفتیم که هیچ فرد را بر سرمان نه روسها تحمیل کردند و نه آمریکاییها و نه هم شما میتوانید بر ما فردی را تحمیل کنید، ما مردم آزاد هستیم و به خاطر آزادی صدها سال مبارزه کردهایم، ما نمیخواهیم که دست نشانده کسی بر سرمان باشد، ما این موضوع را رد کردیم و بیرون شدیم از پاکستان؛ این دلایل اصلی مخالفت ما با آنان بود؛ نکته مهم دیگر هم این است که آنان منصور را به این خاطر کشتند که نقشهشان افشا شده بود؛ آنها چند روز اندک پس از مرگ منصور ملا هبتالله را تعیین کردند و این بدون مشوره با علما و سران طالبان بوده است. هبتالله هم دست نشانده پاکستانیها است، به هرحال طالب در افغانستان جهاد نکرده که آله دست همسایهها و یا آله دست یکی از مستعمرهها باشد.
- در این اواخر یکسری اعلامیهها در هرات و برخی دیگر نقاط غرب افغانستان منتشر شده که گویا فردی به نام ملامنان که والی طالبان در هلمند بود؛ از ملا هبت الله آخوندزاده اعلام بیزاری کرده و از این گروه جدا شده است؛ این اتفاقات ناشی از چه بوده و چرا رخ میدهد؟این واقعیت است؛ ما نفرهای بنیادین امارت هستیم؛ همین ملا منانی را که شما نام بردید؛ همراه با ما در پیشاور پاکستان درس میخواند، این را فقط پاکستانیها به این اندازه رساندند و پاکستانیها در سر داشتند تا نفرهای بنیادین امارت را که ما هستیم، از بین ببرند و آنان این کار را نتوانستند و الحمدلله که ما زنده ماندیم و بیرون شدیم.
همین افرادی را که پاکستانیها روی کار آوردند، سابقه کار در نظام ما را نداشتند و اینها در افغانستان پا درهوا ماندند؛ همین گروهی که در هلمند است، سر سنگ هلمند، تریاک هلمند و دیگر چیزهای با ارزش هلمند کار میکنند و ملا منان بر سرشان حکومت میکند، چیزی را که شما گفتید کاملا حقیقت دارد و اینها با ملا هبت الله اعلام مخالفت کردهاند. چند روز میشود که از اندیوالان نزدیک ملا منان با من در ارتباط شدهاند، شکر خدا به حقیقت پی بردهاند و فهمیدهاند که جریانات را پاکستانیها در افغانستان به پیش میبرند و ما را میخواهند که مزدور بسازند و آنان این واقعیتها را درک کردهاند و من به آنان اعلان کردم که این موضوع را من به آقای منصور هم گفته بودم که شما فکر آینده خود را نگاه کنید، برای آنانی که در هلمند هم هستند گفتم که بیایید دست به دست هم بدهیم و بتوانیم در وطن خود حکومت بکنیم؛ این واقعیت است که ملا هبتالله و شاخه حقانی لیاقت رهبری و حکومت را ندارند؛ این واقعیت است که ۹۰ درصد طالبان حقیقت را درک کردهاند و دیگر پشت آنها نمیروند، به خصوص در شرایطی که آنها بر خلاف مسلمانان کار کردهاند و ائتلافهایی را همراه با کفار دارند، به همین دلایل طالبان با آنها اعلان مخالفت کردهاند و روز به روز ادامه خواهد داشت. شما خواهید دید که قوماندانهای کلان دیگری هم اعلام مخالفت با هبتالله میکنند.
- دیدگاه و مواضع شما نسبت به حکومت افغانستان چیست؟ حکومت فعلی، توانایی این را ندارد که از شئون خود و مرزهای خود دفاع بکند؛ این واقعیت است و خودشان هم میدانند و ما هم میفهمیم، خب ما میخواهیم که وطن ما دیگر محلی برای حضور خارجیها نباشد و آنان از کشور بیرون شوند، ما میخواهیم که با افغانها بنشینیم، ما میخواهیم که تمام مشکلات خود را روی میز افغانی حل کنیم، میخواهیم که با همسایههای خود روابط نیک و دوستانه داشته باشیم، باید که مردم ما و مردم کشورهای همسایه ما به آرامی زندگی کنند. این چنین، دولت افغانستان هم پایههایش قوی میشود، باید تمام مسلمانها همنظر و همفکر باشند؛ دو خواسته ما داریم: ۱ – نظام اسلامی و ۲ – قطع رابطه با کشورهای استعماری؛ این تقاضای ما هست که خواسته دولت و مردم افغانستان است، به نظر من بعضی از کشورهای اسلامی هم که در کنار ما هستند هم همین خواسته را شاید داشته باشند؛ من به همین خاطر میگویم که دولت در حال حاضر توان این را ندارد که شهرهای خود را از دست طالبان آزاد کنند.
- از ماهیت صحبت شما چنین برداشت میشود که تمایل صلح و کنار آمدن با دولت افغانستان را دارید، درست است؟فقط با دو شرطی که پیشتر گفتم، یک، موجودیت نظام اسلامی و دوم، خروج تمام استعمارگران از افغانستان اگر تضمین شود، ما مشکلی با هموطنان افغان خود نداریم.
- شما گروه داعش را به خوبی میشناسید، آنان در فراه هم بودند و حالا در ننگرهار هم هستند؛ مواضع گروه شما در قبال این حلقه چه است؟موضوع اصلی این است مشکلاتی که رونما میشود و یا پدیدار میشود، این از جبر و ستم همین کشورهای همسایه و یا از کم کاری سردمداران نظام امارت ما بوده که در داخل افغانستان به وجود آمده است، خصوصا همان هستهای که در جلال آباد و یا در فراه بوده است؛ من به صراحت برایتان میگویم که چندین بار از سوریه و عراق، با امتیازات و میلیونها امکانات ما را میخواستند که ساپورت و حمایت کنند، ما به آنها پیغام دادیم که وطن ما خسته است، مردم ما خستهاند، ما یک جنگ بزرگ و کلانی را که ۳۵ سال در وطن طول کشیده است را پشت سر گذاشتهایم، ملت ما بیچارهاند و به تمام کشورهای همسایه هم اعلام کردیم که ما را مجبور به این نسازید که باز دوباره مرزهای خود را به سعودی و عراق و جاهای دیگر برسانیم.
هدف من این است که در کنار کشورهای همسایه خود برادروار زندگی کنیم، برای ملت خود یک لقمه نان پیدا کنیم، ما هدف داریم که جلو کشورگشاییهایی که کشورهایی از جمله روسیه، آمریکا و ناتو دارد، بگیریم؛ بعد از آن به آنان گفتیم که ما دیگر نمیخواهیم که با نام داعش، کشورهای کفری را بر سر خود بیاوریم و ملت خود را باز بیچاره بسازیم. پس بنابراین آنان نمیتوانند که در افغانستان کاری را بکنند و یا آنان با آن عقیدهای که دارند نمیتوانند در افغانستان به جایی برسند و پیشرفت کنند، ما به آنان احترام داریم اما در افغانستان جای پایی را برایشان نمیگذاریم؛
تا زمانی که کشورهای همسایه، کشورهای ناتو و کشورهای عربی دیگر به خلاف ما و خصوصا خلاف شورای عالی امارت اسلامی افغانستان نکنند؛ همین مخالفان ما را که فعلا رو به گم شدن است، این ها را ساپورت نکنند، دفترهایشان در کشورهای خود مسدود کنند، ما به آنها تضمین میدهیم که مرزهای آنان از جانب ما تحت خطر قرار نگیرد و ما قناعت میدهیم که در تمام افغانستان کسی در برابرشان عرض اندام نکند. بگذارید این را هم بگویم که کشور ما یک کشور مذهبی است، مردم ما مذهبی هستند و ما نخواهیم گذاشت که کسی از غیر مذهب دفاع بکند و این و آن را مشرک بخواند، ما این اجازه را به آنان نمیدهیم.
- شما مواضع فکری خود را نسبت به داعش گفتید، از لحاظ نظامی برخورد شما با این گروه چیست؟ اگر به یاد داشته باشید، داعش در هرات به مساجد شیعه و علمای اسلام حمله کردند.ما اگر مطمئن شویم از آنانی که توسط پولهایی که از سعودی میگیرند و یا از روسیه و پاکستان پول به دست میآورند، و مردم هم بیایند و متحد شوند و بدانند که ملا هبتالله و افرادش دیگر جایی را در افغانستان ندارند، ما نخواهیم گذاشت که دیگر بر مساجد مسلمانان حملهای شود و جلو آنان را میگیریم.
- شما چند بار به عربستان سعودی اشاره کردید، در آشفتگیهای افغانستان، عربستان سعودی چه دخالتهایی را دارد؟مستقیم دخالت دارد؛ کشور سعودی، تحت تاثیر کشمکشهایی است که در اطراف مرزهایش وجود دارد، آنان در پی این هستند که یک هسته قوی برای خود در افغانستان ایجاد کنند، اگر این هسته ایجاد شود، یک دروازه خوبی برای سعودیها باز میشود، سعودیها چندین بار با ما ارتباط برقرار کردند که ما حاضر هستیم با شما کار بکنیم ولی ما به خاطر اینکه وطن ما دوباره به بیچارگی دچار نشود و کشمکشهایی در منطقه به وجود نیاید، ما از کشورهای منطقه و سعودیها خواستیم که ما را به حال خود بگذارند، ما بیچاره شدهایم، ملت ما غریب است، نگذارید که باز دوباره یک نفر تحمیلی مثل هبتالله را که پاکستان ایجاد کرده است، دوباره به وجود بیاید، ما به آنها گفتیم که اگر شما این کارها را انجام دهید، ما مجبور به تقابل به عمل خواهیم شد؛ هرعمل، عکسالعمل خواهد داشت، ما دیگر نمیخواهیم که مرمی کشورهای همسایه برعلیه ما استفاده شود؛ کوشش بر این شود که روابط نیک با همه به وجود بیاید.
گفتگو: یحیی فولادی- خبرگزاری جمهور