عبدالرقیب جاوید کوهستانی آگاه کارشناس امور نظامی است. او در ولایت کاپیسا به دنیا آمده و دوران تحصیلات خود را در افغانستان به پایان رسانیده است.
آقای کوهستانی در سال های ۱۳۶۳ الی ۱۳۶۷ به دلیل ارتباط و همکاری با مجاهدین زندانی شده بود و بعد از رهایی، راهی جبهات جمعیت اسلامی (شورای نظار) گردید و بعد از آن، در سال ۱۳۷۱ بر اساس فرمان صبغت الله مجددی به رتبه برید جنرالی دست یافت.
وی در آغاز مقاومت، به عنوان معاون اطلاعات کل جبهه جمعیت، ایفای وظیفه کرد و از سال ۱۳۷۷ به دلیل اختلاف ها برخوردهای سلیقوی، به ایران و سپس به پاکستان مهاجر شد.
بعد از شکست طالبان، آقای کوهستانی به عنوان سخنگوی شورای اقوام لوی پکتیا عضو تیم روم در کنفرانس تاریخی بن در سال ۲۰۰۱ حضور یافت.
وی به عنوان کارشناس امور نظامی تاکنون در رسانه های افغانستان مطرح است و در اکثر مواقع، وی عنوان کارشناس نظامی در نشست های مهم ملی حضور یافته و دیدگاهش را در خصوص بهتر شدن وضعیت امنیتی و ساختارنظامی ارایه می کند.
بر همین اساس، با توجه به شدت گرفتن دامنه جنگ، علل آن، خلاءهای موجود در نهادهای امنیتی و...، این بار خبرنگار خبرگزاری جمهور به سراغ ایشان رفته و مصاحبه ای انجام داده است.
سپاس آقای کوهستانی که وقت تان را در اختیار خبرگزاری جمهور قرار دادید؛ وضعیت امنیتی خراب تر از قبل شده است، چرا طالب ها حالا به این جا رسیده اند که ولسوالی ها را به آسانی میگیرند؟
با تاسف بايد بگويم كه اتخاذ سياست هاي حكومت و عدم داشتن استراتژي تعريف شده در سياست منطقه اي حكومت افغانستان و تنش در روابط افغانستان و پاكستان، سبب افزايش حملات شده است، تعداد جنگجويان پاكستاني در كنار طالبان به جنگ مي پردازند، به اين لحاظ اين يك جنگ اعلام ناشده پاكستان و تروريستان است. حكومت افغانستان باید با تمام امكانات پاسخ دهد اما ضعف مديريتي وعدم هماهنگي در میان نیروهای امنیتی و نفوذ دشمن در ساختارهاي امنيتي، باعث تشديد جنگ شده است.
همه میدانند که حکومت در مبارزه با طالبان، قاطع نیست، دلیل این مسئله را در چی می دانید؟
متاسفانه عدم اراده ملي براي مبارزه با تروريزم، افراطيت و طالبان وجود دارد با آن که ما تعاريفي مختلفي از دشمن ارايه كرديم اما اين باعث چند دستگي در ساختار سياسي افغانستان شده است.
جبهات جنگی، بعد از یک ونیم دهه به سمت شمال کشور منتقل شد، چی کسانی در پشت این پروژه قرار دارند؟
جنگ افغانستان در بخش جنوب و جنوب غرب افغانستان بخاطر كنترل بندر چابهار و قطع شاهراه دلارام و هلمند است، هدف از پروژه جنگ در شمال افغانستان، انتقال جنگجويان افراطي و داعش در مرزهاي روسيه و كشورهاي آسياي ميانه است که تلاش دارند تا این مناطق تحت تسلط این گروه ها قرار گیرد.
..........
در پشت این پروژه چی کسانی قرار دارند؟
از طرف پاكستان حمایت می شود، پاکستان به عنوان يك قراردادي و به عنوان كشور مداخله گر و پيمانكار توسط كشورهاي حوزه خليج و سازمان هاي بين المللي است.
توافقنامه دندغوری میان گلاب منگل و طالبان، چقدر در ناامنی بغلان و ولایات شمالی تاثیر داشت؟
متاسفانه جنگ افغانستان رويكرد قومي گرفته است؛ در جنگي كه رويكرد قومي يا به مفهوم كلي آن ساختاری شده است. بخشي از اقوام در برابر طالبان نمي جنگند و از طالبان به عنوان ابزار، حمايت مي كنند و بخش ديگر اقوام در برابر طالبان مي جنگند. اين باعث تشديد جنگ و حملات در افغانستان شده است. ۹۰ فيصد جنگجویانی که عليه حاكميت افغانستان مي جنگند، پشتون هستند! ۹۰ فيصد ديگر كه برای حفاظت از حاکمیت و این سرزمین می جگند و شهيد مي شوند از اقوام غيرپشتون هستند. اين غيرعادلانه بودن است و ساختار قدرت نیز بر تمركزگرايي و بي عدالتي در كشور استوار است.
عده ای معتقدند که در داخل نظام هم عده ای هستند که به پروسه طالبانی شدن افغانستان کمک می کنند، شما هم به این باور هستید؟
سقوط پي هم ولسوالي ها براي تقويت شورشيان است. عدم جنگ سازمان يافته و يا عدم تصفيه و اراده براي نابودي شورشيان نوعي از سياست هايي است كه براي حمايت از طالبان انجام مي شود.
عده ای حتی چهره هایی مثل آقای اتمر را متهم می کنند، به نظر شما شورای امنیت در این مورد تاثیر گذار بوده؟
شوراي امنيت در قانون اساسي تعريف نشده است. به عنوان يك اداره نظارتي و هماهنگ كننده است، نبايد در امور ادارات امنيتي مداخله كند. وزرای امنیتی و كابينه تعريف شده است و براي مردم پاسخگو هستند. جنگ بايد توسط نهادهاي امنيتي چون وزارت دفاع و وزارت داخله به پيش برده شود، مداخله بيش از حد و اعمال نفوذ شوراي امنيت، اين اداره را زيرسئوال قرار داده است و اميدوارم كه در اين مورد فكری شود.
به نظر شما، داعش می تواند در آینده به حیث بدیل طالبان مبدل شود؟
تلاش هاي چند جانبه وجود دارد که داعش جایگزین طالبان شود. چون جنگ استخباراتي است و طالبان از كنترول غرب بيرون آمده است و ممكن است داعش را جایگزين طالبان كنند. داعش از كشورهاي حوزه خليج فارس به افغانستان انتقال داده مي شوند و اميدوارم كه درست نباشد.
شما یکی از مشاورین ریاست اجرائیه هستید، ریاست اجرائیه چقدر در وضع موجود، مقصر است؟
البته رياست اجرائيه به عنوان بخشي از ساختار قدرت سياسي براي حمايت از مردم هميشه از وضعيت جنگ و از نامني ها به ادارات امنيتي در تماس است و هدايات لازم را براي نهادهاي امنيتي صادر ميكند.
وحید فرزان – خبرگزاری جمهور