۰

نقشه جدید امریکا و عربستان برای عراق

يکشنبه ۳۰ میزان ۱۳۹۶ ساعت ۱۴:۱۰
با سقوط داعش و شکست این پروژه، این بار نوبت نقشه های نرم و شبه دیپلماتیک با مشوق های دلگرم کننده اقتصادی و معاملات وسوسه انگیز نفتی است که در دستور کار واشنگتن و ریاض برای دور کردن بغداد از تهران، قرار گرفته است.
نقشه جدید امریکا و عربستان برای عراق
رکس تیلرسون؛ وزیر خارجه امریکا سفر شش روزه خود به خاورمیانه را امروز با دیدار با عادل الجبیر؛ وزیر خارجه عربستان سعودی آغاز می‌کند.
«مقابله با افزایش نفوذ ایران در منطقه» از مهم‌ترین اهداف سفر تیلرسون عنوان شده و همچنین او قرار است درباره موضوع انزوای قطر هم رایزنی کند.

یک هفته پیش از این سفر وزیر خارجه امریکا، سیاست‌های جدید دونالد ترامپ درباره برجام و ایران اعلام شد.
این دومین سفر تیلرسون به منطقه در چند ماه گذشته است.
وزیر خارجه امریکا بعد از ریاض به قطر و سپس به پاکستان و هند خواهد رفت و در پایان در سویس با مقام‌های سازمان ملل دیدار خواهد داشت.

همزمان، حیدر عبادی؛ نخست‌وزیر عراق، به عربستان می‌رود تا در جلسه‌های مشترک با وزیر خارجه امریکا شرکت کند.
پیشتر، خالد فالح؛ وزیر نفت سعودی در سفری به بغداد خواستار افزایش همکاری‌های اقتصادی عربستان و عراق شده بود. او اولین مقام سعودی بود که پس از چند دهه در عراق سخنرانی عمومی کرد.

ترافیک سنگین و فشرده دیپلماتیک جاری در مسیر واشنگتن- ریاض- بغداد، خبر از نقشه های جدید امریکایی- سعودی برای آینده عراق می دهد.
اینکه ماهیت این نقشه ها چیست، در آینده نزدیک مشخص خواهد شد؛ اما هدف آن، از هم اکنون، تعیین شده است: مقابله با افزایش نفوذ ایران در منطقه!

امریکایی ها به کمک رژیم های دست نشانده خود در منطقه و در رأس همه آنها رژیم ریاض، درست از زمان سقوط رژیم صدام در عراق، نگران آنچه «نفوذ ایران در منطقه» می خوانند، بوده اند.

سقوط عراق به دام و دامن جنگ های خونین فرقه ای و در پی آن، ظهور هیولای انسانخوار داعش نیز به نوعی، از جمله واکنش ها و تدابیر عکس العملی واشنگتن و مزدوران منطقه ای اش برای مدیریت آینده عراق و مقابله با نفوذ ایران در منطقه بود.
هردو پروژه، اکنون با شکست مواجه شده است و خبر بدتر برای امریکا و سعودی اینکه اتحاد تهران – بغداد نیز بیشتر از هر زمان دیگری، مستحکم تر و  پایدارتر گشته است.

با سقوط داعش و شکست این پروژه، این بار نوبت نقشه های نرم و شبه دیپلماتیک با مشوق های دلگرم کننده اقتصادی و معاملات وسوسه انگیز نفتی است که در دستور کار واشنگتن و ریاض برای دور کردن بغداد از تهران، قرار گرفته است.

سفر وزیر نفت سعودی به بغداد و در پی آن، سفر رکس تیلرسون به ریاض و همزمان با آن، حضور حیدر العبادی در عربستان سعودی به منظور شرکت در نشست سه جانبه واشنگتن- ریاض- بغداد، نخستین آزمون عملی این نقشه جدید است.

پیش از این نیز البته ریاض، از طریق تلاش برای نزدیک شدن به مهره های غیر حکومتی عراق، چانس خود را برای نفوذ سیاسی در آن کشور به هدف کمرنگ تر کردن نقش و نفوذ تهران، امتحان کرده بود.

میزبانی چندی پیش عربستان از مقتدی صدر؛ رهبر جریان شبه نظامی و تندرو سپاه المهدی و استقبال گرم شاهزادگان آل سعود از جمله محمد بن سلمان؛ ولیعهد و وزیر دفاع کنونی و سلطان آینده عربستان از او، از جمله این تلاش ها بود.

مقتدی صدر اگرچه گفته می شود، در حال حاضر، روابط گرم و دوستانه ای با تهران دارد؛ اما همواره در برابر حکومت بغداد، یک چهره منتقد و بحث برانگیز بوده است. راه اندازی تظاهرات های وسیع ضد فساد در بغداد و سایر شهرها از سوی هزاران عضو و هوادار این جنبش سیاسی- نظامی مقتدر شیعه، بخشی از نمایش قدرت سیاسی او در عراق محسوب می شد.

از جانب دیگر، جریان صدر اگرچه ماهیتا یک جریان سیاسی- نظامی شیعی است؛ اما رهبران آن، در مقاطع مختلف نشان داده اند که بیش از تعلق خاطر به باورهای ایدئولوژیک شیعی، به ناسیونالیزم عربی، گرایش دارند.
بنابراین، نزدیک شدن به مقتدی صدر مقتدر، ناسیونالیست معتقد به پان عربیسم و منتقد حکومت نزدیک به تهران در بغداد، برای سعودی ها یک گزینه مناسب به حساب می آمد.

اکنون اما این تلاش ها مستقیما از مسیر عادی سازی روابط غالبا تیره و پرتنش ریاض- بغداد، صورت می گیرد و محور اصلی این نقشه جدید را مشوق های وسوسه کننده اقتصادی و تجاری شکل می دهد.

با این وجود، با توجه به پیچیدگی و درهم تنیدگی استراتژيک روابط تهران- بغداد و همسویی همه جانبه منافع، اهداف، فرصت ها و تهدیدهای مشترک آنها در معادلات منطقه ای از یکسو و غیر قابل اعتماد بودن کشورهای عرب همسایه عراق برای سران بغداد از جانب دیگر، بسیار بعید به نظر می رسد که این نقشه جدید، فراتر از زد و بندهای عادی اقتصادی، آثار و پیامدهای سیاسی و راهبردی منظور نظر امریکا و عربستان را برآورده کند. بغداد به آسانی تهران را کنار نمی گذارد.

محمدرضا امینی- خبرگزاری جمهور
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *

پربازدیدترین