۰

باد» و «بخار» آزادی بیان در افغانستان

پنجشنبه ۱۱ قوس ۱۳۹۵ ساعت ۱۹:۳۱
اشرف غنی از نیروهای امنیتی خواست به قضاوت‌های رسانه‌ها بی تفاوت باشند و گفت: "تلویزیون‌ها را یک طرف بگذارید، بگذارید از آنها باد برآید، از شما بمب می‌برآید!"
باد» و «بخار» آزادی بیان در افغانستان


دفتر نی، نهاد حمایت کننده رسانه‌ها از اشرف غنی خواسته از رسانه‌های افغانستان معذرتخواهی کند.
این نهاد، اظهارات تازه رئیس جمهور را میان نیروهای امنیتی اهانت به تلویزیون‌های افغانستان و کارمندان رسانه‌ای خوانده است.
اشرف غنی دو روز پیش در سفرش به مزار شریف، به قول اردوی ۲۰۹ شاهین رفت و برای نیروهای نظامی سخنرانی کرد.
او از نیروهای امنیتی خواست به قضاوت‌های رسانه‌ها بی تفاوت باشند و گفت:"تلویزیون‌ها را یک طرف بگذارید، بگذارید از آنها باد برآید، از شما بمب می‌برآید!"

نی، در خبرنامه ای نوشته:"از یک رئیس جمهوری تکنوکرات و تحصیل یافته توقع نمی‌رفت تا با اظهارات اینچنینی به رسانه‌ها و در کل به آزادی بیان در این کشور اهانت کند."
نی افزوده که رسانه‌های افغانستان حامی نیروهای امنیتی بوده و مانند آنها در مبارزه با تروریزم قربانی‌های زیادی داده و نادیده گرفتن این قربانی‌ها از سوی حکومت مایه تأسف است.

اظهارات تازه رئیس جمهوری در بین نظامیان، واکنش‌ های زیادی در شبکه ‌های اجتماعی نیز به دنبال داشته است.
اظهارات آقای غنی اما فقط نمایانگر ایده ها و تفکرات یک فرد در مورد مقوله آزادی بیان و آنچه زیر این عنوان در افغانستان جریان دارد، نیست؛ بلکه این نگاه، از دل سیستم منحط و آفت زده ای برمی آید که پیش از این، کریم خرم؛ وزیر اطلاعات و فرهنگ دولت کرزی، نماینده آن بود.

آقای خرم نیز جامعه را دیگ بخار و آزادی بیان را «بخار» آن تعریف کرده بود. البته او از این بیان، ظاهرا نیت خیرخواهانه ای داشت و می خواست از مقام و ارزش آزادی بیان در یک جامعه، تمجید و ستایش کند و بر لزوم آن تأکید نهد؛ اما آنچه در عمل، اتفاق افتاد، چیزی نبود جز اهانتی دوستانه اما وقاحت بار به آزادی بیان!

اینک اما آقای غنی نیز درست همان نگاهی را در مورد آزادی بیان، بازتاب می دهد که کریم خرم، مطرح کرده بود؛ با این تفاوت که از دید آقای غنی، این «باد» یا همان «بخار»ی که آزادی بیان نامیده میشود، هیچ ارزش قابل اعتنایی ندارد و میتوان به آسانی آنرا نادیده گرفت و کنار گذاشت!

اشرف غنی با این بیان، یک مسأله دیگر را نیز آشکار کرد و آن اینکه نگاه توهین آمیز به آزادی بیان، تکنوکرات و غیر تکنوکرات نمی شناسد. این نگاه از آنجا که ریشه در یک جهانبینی بزرگتر مبتنی بر نگرشهای منحط و ارتجاعی قبیله سالاری قرون وسطایی به مقوله های مدرنی چون آزادی بیان دارد، تفاوتی نمی کند که از منظر چه کسی، صورت می گیرد. به همین دلیل، در این خصوص هیچ تفاوتی میان اشرف غنی و کریم خرم وجود ندارد.

یکی دیگر از موضوعات ناشی از این نوع نگاه که فرقی نمی کند، نتیجه حاصل از آن است. به بیان دیگر، تفاوتی نمی کند که خرم به نیت تعریف و تمجید، از آزادی بیان به مثابه «بخار» یاد کند و یا اشرف غنی، در مقام توهین و تحقیر آن را «باد» بنامد؛ چیزی که در نهایت به دست می آید، برتری طلبی انحطاطی قبیله سالاران نسبت به یک اصل ارزشمند مدرن است که همزمان حق مسلم همه انسان ها نیز به حساب می آید.

در این میان، حتی اگر اشرف غنی به نیت جبران خبطی که مرتکب شده، حاضر شود درخواست «نی» را اجابت کرده و از رسانه ها «عذرخواهی» کند، بازهم به نظر نمیرسد که این رویداد، چیزی را در نگاه ریشه ای او به آزادی بیان و سایر آزادی های اساسی و حقوق شهروندی، تغییر دهد؛ زیرا این تعبیر او به خوبی نشان داد که نگرش و منظومه فکری آقای غنی در این خصوص، بر پایه چه اصولی بنا شده است و همین اصول است که در نهایت، سیاستگذاری ها و عملکردهای او در حوزه آزادی بیان، کرامت انسانی، آزادی های اساسی و حقوق شهروندی را مشخص و تعیین خواهد کرد.

با این توضیح، خبرنگاران و منتقدان دیگری که از این سخن زننده و زشت آقای غنی، رنجیده اند، شاید بتوانند با عذرخواهی او، راضی شوند تا دست از انتقاد بردارند؛ اما هرگز نمی توانند نسبت به «تغییر» نگاه او به مقوله آزادی بیان «امید» داشته باشند؛ زیرا این بیانات و تعابیر، نشانگر یک باور عمیق قلبی است؛ همان چیزی که ارزشهای انسانی را در نگاه مردان سیاست و قدرت در جهان سوم که همگی خاستگاهها و ریشه های قبیله ای دارند، حقیر و خوار و بی مقدار می نماید.

نرگس اعتماد- خبرگزاری جمهور
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *

پربازدیدترین