آیا نوشابه به هضم غذا کمک می کند؟

تقریباً همه مواد و ترکیبات موجود در نوشابه مضر هستند و هیچ ماده مفیدی در آن وجود ندارد. نوشابه‌ های بی ‌رنگ هم اگرچه فاقد رنگ‌ های شیمیایی هستند، مضرات زیادی دارند و مصرف آن ها توصیه نمی ‌شود. دستگاه گوارش بدن برای هضم غذا نیازی به نوشابه ندارد و نباید با هدف تسریع هضم غذا نوشابه مصرف کرد. برخی افراد هم نوشابه را به عنوان یک نوشیدنی و برای خنک شدن بدن مصرف می‌ کنند که به این افراد نیز توصیه می ‌شود نوشیدنی‌ های سالم را جایگزین کنند.
افرادی که با مشکل ترشح زیاد و یا کمِ اسید معده مواجه هستند باید با مراجعه به پزشک و درمان دارویی این مشکل را حل کنند و مصرف نوشابه نه تنها تاثیری در این زمینه ندارد، بلکه می ‌تواند عوارضی هم به همراه داشته باشد.
بعد از مصرف غذاهای چرب اگر نوشابه و یا هر نوشیدنی دیگری مصرف شود، موجب رقیق شدن اسیدهای گوارشی می‌ شود و در نتیجه هضم غذا با مشکل مواجه خواهد شد.
مصرف آب، شربت‌ های طبیعی، دوغ و ماءالشعیر به همراه غذا نسبت به نوشابه مضرات کمتری دارد ولی مصرف این مایعات به همراه غذا نیز توصیه نمی ‌شود.
موادغذایی پس از مصرف در درون معده از نظر دمایی تعدیل می ‌شوند و به دمای مناسب برای هضم می ‌رسند، این در حالی است که مصرف نوشیدنی ‌های سرد به همراه غذا، تعدیل حرارت مواد غذایی را مختل می ‌کند که در نتیجه آن هضم غذا با مشکل مواجه می ‌شود.

پــژوهشگران مضرات مصرف نوشابه هاي گازدار را چنین برمي شمارند:
۱- پـوسيدگي دندانها:
تمام نوشابه هاي گازدار خاصيت اســيدي داشته و سبب فرسايش ميناي دندانها مي گردند. همچنين ميزان قند بالاي اين گـونه مـحــصولات پوسيدگي دندانها را تسريع مي كنند.

۲- چاقي:
نوشابه هاي گازدار عمدتاً از آب تصفيه شده، افزودني هاي مصنوعي و شكر تصفيه شده تهيه می شوند. بنابراين فاقد هرگونه ارزش تغذيه اي بوده و تنها به خاطر ميزان قند بالاي شان داراي كالري زيادي مي باشند كه سبب چاقي در فرد مصرف كننده مي گردند. در نوشابه هاي رژيمي نيز به جاي شكر معمولي از آسپارتام استفاده ميكنند كه در ضمن آنكه يك ماده اشتها آور مي باشد براي سلامتي نيز مضر بوده و مصـرف آن ميگرن، سرگيجه و كاهش توان حافظه را بدنبال دارد.

۳- سوء تغذيه:
نوشابه های گازدار موجب کاهش اشتها می شوند؛ افرادي كه به مصرف نوشابه هاي گازدار اعتياد داشته و چنین نوشیدنی را مصرف می کنند، دچار سوء تغذيه مي شوند. هنگامي كه شما درِ بطري يك نوشابه گازدار را مي گشاييد بلافاصله حباب ها و گازهاي موجود در آن به بيرون جهيده و ظاهر مي شوند.
گاز اينگونه محصولات به دلیل وجود اسيد فسفريك و دي اكسيد كربن در تركيبات شان مي باشد كه سبب اسيدي شدن اينگونه محصولات نيز مي گردند. ph نوشابه هاي گازدار بين ۲.۵ تا ۳.۵ مي باشد كه موجب پديد آمدن محيطي اسيدي در معده مي شود.
در كل مسير سيستم گوارش، تنها معده قادر به مقاومت در برابر چنين محيط اسيدي مي باشد. اما در ديگر اعضاي سيستم گوارش بدن مانند دهان، گلو و مري در پي مصرف نوشابه هاي گازدار محيط اسيدي ناهنجاري ايجاد مي گردد. چراكه مخاط دهان، گلو و مري بسيار در برابر اسيد حساس و آسيب پذير مي باشند.
اسيد فسفريك موجود در اين نوشابه ها نيز با رقابت با اسيد هيدروكلريك معده عملكرد صحيح معده را تحت تاثير قرار مي دهد. هنگامي كه معده ناكارآمد مي گردد غذاي مصرفي گوارش نيافته باقي مانده و سبب سوء هاضمه و نفخ مي گردد. افرادي كه از زخم معده و سوزش سر سينه رنج مي برند بايد از مصرف نوشابه هاي گازدار جدا خودداري كنند. در مقالات آتی به مضرات چای و مایعات در حین خوردن غذا بیشتر خواهیم پرداخت که مایعات نیم ساعت قبل و تا دو و نیم ساعت بعد از غذا باید خورده شوند.

۴- تاثير بر روي كليه ها:
هنگامي كه ميزان اسيد فسفريك خون افزايش مي يابد كليه ها قادر به دفع سريع آن نمي باشند. بنابراين فشار مضاعفي برروي كليه ها تحميل مي گردد. مصرف نوشابه هاي گازدار سبب مي شود تا كلسيم از استخوانها برداشته شده و درون خون جريان يابد؛ اين امر موجب رسوب كلسيم اضافي در كليه ها گرديده كه در نهايت منجر به سنگ كليه مي شود.

۵- تاثير بر روي پوست:
خون اسيدي بر روي عملكرد گلوتايتون تاثير مي گذراد. گلوتايتون يك آنزيم با خاصيت آنتي اكسيداني مي باشد. علاوه بر آن نوشابه هاي گازدار فاقد هرگونه مواد معدني و ويتامين مي باشند. افرادي كه نوشابه مصرف مي كنند معمولاً مصرف آب ميوه، شير و حتي آب را كاهش مي دهند و بدن خود را از ويتامينها و مواد معدني كه براي سلامتي پوست ضروري مي باشند محروم مي سازند. بنابراين این افراد پوستشان بيشتر دچار چين و چروك مي شود.

۶- تاثير بر روي استخوانها:
اسيد فسفريك موجود در نوشابه هاي گازدار ماده اي بسيار سمي مي باشد. در صنعت، از اسيد فسفريك بعنوان سختي گير آب استفاده مي شود. به اين طريق كه اسيد فسفريك سبب زدودن كلسيم و منيزيم از آب سخت مي گردد. اسيد فسفريك در بدن نيز داراي عملكرد مشابهي مي باشد. يعني يون كلسيم را از استخوانها برداشته و پوكي استخوانها را سبب مي گردد.

۷- تاثير كافئين:
به نوشابه هاي گازدار عمداً كافئين افزوده مي گردد تا ايجاد اعتياد و وابستگي در مصرف كنندگان خود كنند. كافئين موجود در نوشابه هاي گازدار با سرعت بيشتري نسبت به ديگر نوشيدنيهاي حاوي كافئين مانند قهوه و چاي جذب بدن مي گردد. كافئين سبب برهم خوردن نظم خواب گرديده، علايم پيش از قاعدگي) عادت ماهوار زنان) را تشديد كرده و سبب كم آبي در بدن مي گردد.
به خاطر داشته باشيد كه بيماريها يك شبه پديدار نمي گردند بلكه در طي سالها بر اثر پيروي از رژيمهاي غذايي نامناسب ايجاد مي شوند. بنابراين مصرف نوشابه هاي گازدار را به حداقل ممكن رسانده و در عوض به نوشيدن آب و آب ميوه هاي طبيعي روي آوريد. هرگاه هم كه هوس مصرف نوشابه هاي گازدار كرديد حتماً از ني استفاده كنيد تا از تماس مستقيم نوشابه با دندانها خودداري كرده باشيد.
در مقالات آینده، گذری به مطالبی حاوی این نکته که از نوشابه به جای جرمگیر و سفیدکننده در آشپزخانه ها و تشناب ها هم می توان استفاده کرد، خواهیم پرداخت.
داکتر موسی بشیر- خبرگزاری جمهور