ترکیه یکی از حامیان و ایجادکنندگان اصلی و اولیه داعش محسوب می شود و این امر، به ویژه پس از بروز تنش در روابط ترکیه و سوریه و افشاگری های بی محابای روس ها، بیشتر از پیش آشکار شده است.

حیدر عبادی؛ نخست وزیر عراق، از ترکیه خواست فورا نیروهای نظامی ‌اش را از خاک عراق خارج کند.
در بیانیه ‌ای که وبسایت نخست وزیر عراق روز شنبه منتشر کرده از 'حضور نظامیان ارتش ترکیه با تسلیحات و ادوات سنگین' در خاک این کشور، به ویژه در ولایت نینوا، انتقاد شده و از آن به عنوان نقض اصول حسن همجواری یاد شده است.
در این بیانیه ضمن تاکید بر حضور نظامیان ترکیه بدون درخواست و کسب مجوز از دولت فدرال عراق، از آنکارا خواسته شده فورا نیروهایش را از خاک عراق خارج کند.
کمی پیش از انتشار این بیانیه، گزارش ‌ها از حضور حدود ۱۵۰ نظامی ترک در حوالی شهر بعشیقه در نزدیکی موصل حکایت داشت.

علت حضور این نیروها در خاک عراق، آموزش پیشمرگه ‌ها و نیروهای نظامی اقلیم کردستان عراق عنوان شده است.

این در حالی است که ترکیه هم در سوریه و هم در ترکیه با کردها در حال جنگ و ستیز قرار دارد. از سوی دیگر، کردهای ترکیه و سوریه با اقلیم کردستان عراق، روابط سنتی دوستانه و تنگاتنگی دارند و در یک استراتژي بزرگتر همه آنها برای هدف مهمی چون تشکیل دولت مستقل کردستان در منطقه، مبارزه و تلاش می کنند؛ بنابراین، روابط «دوستانه» ترکیه با اقلیم کردستان عراق، کاملا پرسش برانگیز و تناقض آمیز است.

به نظر می رسد یکی از مهم ترین اهداف این روابط، تضعیف قدرت و سلطه دولت مرکزی عراق و زمینه سازی برای تجزیه این کشور نفت خیز است تا از این رهگذر، هم ترکیه بتواند به منابع نفتی این کشور، دسترسی بیشتری داشته باشد و هم از سوی دیگر، این مأمول، هدف نهایی محور قدرت های سیاسی- نظامی- ایدئولوژیکی است که برای تجزیه کشورهای خاور میانه به مناطق کوچکتر تشکیل شده است و در رأس آنها امریکا و اسراییل و چند قدرت غربی قرار دارند و رژيم هایی مانند عربستان سعودی، قطر و ترکیه، به عنوان مجریان منطقه ای این پروژه خطرناک در خاور میانه عمل می کنند.

جنگ جاری در سوریه که ترکیه یکی از طرف های اصلی آن است و نیز سقوط بخش های وسیعی از خاک عراق به دست گروه تروریستی داعش و از آنسو، تلاش برای به رسمیت شناختن اقلیم کردستان عراق به عنوان یک «دولت مستقل» نمونه هایی از اجرای این پروژه پیچیده محسوب می شود.

در این زمینه می توان به حمایت و استقبال رسمی رژيم اسراییل از اعلام استقلال اقلیم کردستان عراق در نخستین روزهای بروز آشفتگی سیاسی امنیتی در عراق به دنبال سقوط موصل به دست داعش، اشاره کرد.

از جانب دیگر، ترکیه یکی از حامیان و ایجادکنندگان اصلی و اولیه داعش محسوب می شود و این امر، به ویژه پس از بروز تنش در روابط ترکیه و سوریه و افشاگری های بی محابای روس ها، بیشتر از پیش آشکار شده است.

براساس اسنادی که منابع روسی منتشر کرده اند، ترکیه و اعضای خانواده رجب طیب اردوغان؛ رییس جمهور این کشور، با داعش مستقیما تجارت و داد و ستد نفتی دارند و نفت داعش را در برابر نصف قیمت جهانی نفت، خریداری می کنند و در بدل آن، پول، تسلیحات، آموزش های نظامی و تسهیلات رفت و آمد مرزی ارائه می کنند.

این در حالی است که دولت مرکزی عراق، از محورهای اصلی ائتلاف به رهبری روسیه بر علیه داعش است و در نتیجه، با ترکیه هم به لحاظ سیاسی و هم از نقطه نظر ایدئولوژيک، اختلافات عمیق و ریشه ای دارد.

با این حساب، بدیهی است که حضور نظامی مستقیم ترکیه در خاک عراق، نه تنها به معنای نقض صریح حاکمیت ملی آن کشور است؛ بلکه می تواند در راستای حمایت و تقویت داعش از سوی رژيم اردوغان نیز به حساب آید و از آنجایی که این حضور، در قلمرو تحت کنترل کردها قرار دارد، نوعی اعلام حمایت ضمنی ترکیه از استقلال اقلیم کردستان عراق در برابر دولت مرکزی آن کشور هم محسوب می شود.

همه اینها در حالی است که ترکیه به نیابت از ناتو و ائتلاف امریکایی در برابر حضور و همکاری نظامی روسیه در سوریه و عراق، صف آرایی کرده است، این روزها به شدت درگیر پرونده ساقط کردن سوخو ۲۴ روسی و تبعات سنگین سیاسی، اقتصادی و استراتژيک آن است و به این ترتیب، حضور نظامی رژيم اردوغان در عراق می تواند یک پیام ضمنی تازه به روسیه و هم پیمانانش توسط ترکیه و به نیابت از ناتو و امریکا تلقی شود و این اتفاق، با در نظرداشت هشدار صریح و فوری دولت مرکزی عراق در مورد خروج فوری نیروهای نظامی ترک از محدوده سرزمینی آن کشور، می تواند پرونده تروریزم، حمایت از تروریزم و مبارزه با آن در سوریه و عراق را وارد مراحل تازه و پیچیده ای کند.

محمدرضا امینی- خبرگزاری جمهور