پس از آنکه کابینه امارات متحده عربی به شمول شبکه حقانی ۸۳ گروه تندرو را تروریستی اعلام کرد، مقامات افغان از این اقدام امارات متحده استقبال می کند.
داعی الحق عابد؛ معین وزارت حج و اوقات ابراز امیدواری کرد که این تصمیم امارات به تامین صلح در افغانستان کمک کند
روزنامه عربی خلیج تایمز نوشته که در میان این گروه ها شبکه حقانی، داعش، القاعده، تحریک طالبان پاکستان، گروه اسلامی ترکمنستان، اخوان المسلمین، گروه حوثی یمن و انجمن بین المللی علما در قطر به ریاست شیخ یوسف قرضاوی؛ دانشمند اخوانیست مصری ساکن قطر شامل اند.
اما در مورد اینکه دولت امارات در برابر این گروه ها چه اقداماتی انجام خواهد داد، جزئیاتی منتشر نشده است.
چندی قبل نیز «بزرگ ترین دارالافتای جهان اسلام» که مرکز آن در عربستان سعودی است، اعلام کرده است که صدور فتوای جنگ در افغانستان را نامشروع خواهد خواند.
این در حالی است که اخیرا مولانا فضل الرحمان؛ رهبر تحریک جمعیت علمای اسلام پاکستان، بار دیگر جهاد علیه نیروهای خارجی در افغانستان را مجاز اعلام کرد.
این به یک سنت معمول تبدیل شده است که در هر نقطه از جهان که اقدامی در برابر گروه های تروریسی از سوی هر کشوری صورت می گیرد، افغانستان یکی از نخستین کشورهایی است که از آن استقبال کرده و ابراز امیدواری می کند که این تصمیم بتواند به ایجاد صلح در کشور ما منجر شود. این نشانگر دو واقعیت تلخ است؛ یکی اینکه افغانستان یکی از اصلی ترین و در عین حال مظلوم ترین قربانیان تروریزم بین المللی است و دوم نشان دهنده آن است که خود دولت افغانستان، ابتکار و برنامه ای برای ایجاد صلح ندارد و به همین دلیل، تنها راهکار و رویکردی که می شناسد، ابراز امیدواری نسبت به تصمیمات و اقداماتی است که دیگران انجام می دهند!
با این حال، اعلام شبکه حقانی و ۸۲ گروه دیگر به عنوان گروه های تروریستی از سوی امارات متحده عربی می تواند تامل برانگیز و معنادار باشد.
امارات یکی از متهمان ردیف اول حمایت از تروریزم به ویژه در افغانستان و پاکستان و اخیرا نیز سوریه و عراق و لبنان و لیبی خوانده می شود.
کارشناسان می گویند که ثروت های نفتی امرا و شاهزادگان عرب از جمله اماراتی های ثروتمند یکی از مهم ترین منابع تامین و تغذیه مالی تروریست هاست.
این کشور همچنین از معدود کشورهایی بود که با گروه طالبان در زمان حاکمیت آن گروه در افغانستان، روابط حسنه و نزدیکی داشت.
پس از سقوط طالبان نیز امارات به تبع همین رابطه گرم و صمیمانه و در عین حال پنهانی اش با سران طالبان، یکی از بازیگران اصلی روند صلح افغانستان بوده و در مواردی از هیات های مذاکره کننده ای که یکطرف آن طالبان بوده، میزبانی کرده است.
اینها همه نشان می دهد که پیوندی هرچند پنهانی و غیر آشکار میان امارات عربی و امارت اسلامی وجود داشته است.
به این ترتیب، اعلام شبکه حقانی و تحریک طالبان پاکستان به عنوان گروه های تروریستی از سوی امارات، می تواند به یک معنا، نوعی ابراز تمایل آن کشور، برای بر عهده گرفتن نقش مؤثرتر و مهم تر در بازی های تروریزم و ضد تروریزم در جهان اسلام باشد؛ چیزی که این کشور عربی، پیش از این نیز نسبت به آن، بی علاقه نبوده است.
امارات از نقطه نظر صف بندی های سیاسی-عربی، در اردوی عربستان سعودی قرار دارد و این امر، لزوما این کشور را در مقابل قطر قرار می دهد؛ بنابراین، یکی از انگیزش های اصلی این تصمیم، شاید کاهش نقش قطر در بازی های جنگ و صلح در جهان اسلام و افزایش توجه به امارات و اردوی به رهبری عربستان سعودی باشد.
گنجانیدن نام انجمن بین المللی علما به ریاست شیخ یوسف قرضاوی؛ دانشمند اخوانیست مصری ساکن قطر نیز این ارزیابی را تایید می کند.
یوسف قرضاوی تا پیش از آغاز انقلاب های عربی و حمایت او از اخوانی های مسلط بر مصر، از چهره های سرشناس دنیای اسلام بود و همواره به او به دیده قدر و احترام نگریسته می شد؛ اما پس از بلایی که سیسی بر سر مرسی در مصر آورد و سرنوشت غم انگیزی که اخوان المسلمین در پی این فاجعه پیدا کرد، فشارها بر او نیز افزایش یافت و او اکنون با محدودیت های سنگینی مواجه است.
افزودن نام گروه علمای تحت رهبری وی به فهرست گروه های تروریستی از سوی امارات، می تواند نگاه اعراب به او را بیشتر از پیش، دستخوش تغییر کند.
بنابراین، با توجه به اهدافی که احتمالا در عقب این تصمیم امارات قرار دارد، اصولا نباید انتظار داشت امارات به جنگ امارت می رود؛ بلکه این، بخشی از جنگ قدرت میان اعراب به منظور محدودکردن دامنه مانور قطر و در برابر آن، تقویت نقش اردوی به رهبری عربستان است.
عبدالمتین فرهمند-
خبرگزاری جمهور