جیمزکانینگهام می گوید ایجاد دولت وحدت ملی ایده سیاستمداران افغان بوده نه امریکایی‌ها؛ اما او گفت مردم افغانستان درباره جزئیات این نوع نظام اطلاع ندارند و تعریف واضحی در مورد این سیستم که در شماری از کشورهای دیگر جهان وجود دارد ارائه نشده است.

جیمز کانینگهام؛ سفیر امریکا در کابل می‌گوید که هیچ ضمانتی وجود ندارد که جنجال‌های انتخاباتی دوباره به وجود نیاید.
آقای کانینگهام به خبرنگاران گفت که هردو نامزد، تعهد کرده‌اند که به روند طولانی انتخابات پایان دهند.
سفیر امریکا در کابل می‎گوید که نامزدان باید به تعهدات خود برای پایان بخشیدن به روند انتخابات عمل کنند.
اگرچه اشرف غنی و عبدالله تعهد کرده‌اند که هرچه زودتر به روند تفتیش آرا پایان دهند و در پایان ماه جاری مراسم سوگند را برگزار کنند؛ اما تیم اصلاحات و همگرایی می‌گوید تحول و تداوم تاکنون برای تشکیل کمیته مشترک، اقدامی نکرده و این امر، ابهامات تازه ای را در زمینه توافق اخیر ایجاد کرده است.
ناظران هردو ستاد هم گفته‌اند که زمان تعیین شده برای پایان این روند نسنجیده است.
سفیر امریکا افزود:«در این شرایط درباره اینکه چه اتفاقی خواهد افتاد، هیچ ضمانت و اطمینانی وجود ندارد.»
آقای کانینگهام افزود ایجاد دولت وحدت ملی ایده سیاستمداران افغان بوده نه امریکایی‌ها؛ اما او گفت مردم افغانستان درباره جزئیات این نوع نظام اطلاع ندارند و تعریف واضحی در مورد این سیستم که در شماری از کشورهای دیگر جهان وجود دارد ارائه نشده است.
اینکه امریکایی ها مصرانه در پی به کرسی نشاندن این ادعا هستند که ایده دولت وحدت ملی، یک ایده افغانی بود نه امریکایی، این شبهه را به وجود آورده است که به نظر می رسد آنها از یکسو اطمینان لازم در زمینه موفقیت و ثمربخش واقع شدن این ایده در افغانستان را حاصل نکرده اند و از جانب دیگر، نمی خواهند در صورت ناکامی نه چندان غیر محتمل این طرح، مسئولیت آن را به عهده بگیرند و هزینه آن را بپردازند.
این در حالی است که پیش از این، سخنگویان تیم اصلاحات و همگرایی نیز در خصوص ملی بودن طرح دولت وحدت ملی، ابراز تردید کرده بودند و این نشان از آن دارد که دولت آینده حتی اگر از دل بحران ها و بن بست های جاری، به سلامت عبور کند و شاکله و فرم آن بدون توجه به آسیب های عمیقی که ممکن است به لحاظ راهبردی با آن مواجه باشد، شکل بگیرد، بازهم برآیند یک طرح وارداتی و تحمیلی از بالا و بیرون است و نمی تواند پاسخگوی نیازها و ایجابات سیاسی و اجتماعی جامعه افغانستان باشد؛ چیزی که نمونه دیگر آن را پیشتر به دنبال کنفرانس بن اول شاهد بودیم و هزینه های سنگین این تجربه ناموفق ناشی از الگوی وارداتی دموکراسی و دولت داری، هنوز هم از حیات اجتماعی مردم افغانستان، قربانی می گیرد.
از جانب دیگر، امریکایی ها در حالی امریکایی بودن طرح دولت وحدت ملی را انکار می کنند که پیشتر خود در دیگر کشورهای جهان اجرایی کردن این ایده را تجربه کرده و آزموده اند.
حتی در زمان حاضر همین الگو همزمان در عراق نیز در حال اجراست؛ پروژه ای که از سوی امریکا و هم پیمانان غربی و عربی آن بر سیاستمداران عراقی تحمیل می شود؛ تا به این ترتیب، از آنچه ممکن است انتخابات و دموکراسی، برخلاف منافع و اهداف راهبردی امریکا و متحدانش در عراق، به وجود آورد جلوگیری نماید.
با این حساب، یکی از نخستین قربانیان و سنگین ترین هزینه ای که باید در برابر این طرح به ظاهر خوش فرم و آراسته پرداخته شود، آرای مردم، انتخابات به مثابه تنها مجرا و مکانیزم مشروع برای تصاحب قدرت سیاسی و دموکراسی به عنوان الگوی انحصاری اعمال اراده مردم در شکل دهی به سازمان قدرت و حاکمیت سیاسی در دنیای مدرن است.
در عراق و در افغانستان، آنچه در پوشش اجرایی کردن این طرح امریکایی، قربانی و نادیده گرفته شد، دموکراسی و انتخابات بود؛ دموکراسی و انتخاباتی که اگر به درستی، با شفافیت و همانگونه که ایالات متحده شعار می دهد براساس آرای صد در صدی مردم اجرایی می شد، ممکن بود منجر به قدرت گیری افراد و جناح هایی شود که از محبوبیت مردمی بالایی برخوردار هستند؛ اما لزوما تابع منافع و مطامع سیاسی و استراتژیک ایالات متحده نخواهند بود و این، امریکا را ناگزیر به اعمال ایده ای ذیل عنوان دولت وحدت ملی می کند که طی آن، انتخابات دور زده می شود و ساخت قدرت براساس خواست ایالات متحده شکل می گیرد؛ هم در عراق و هم در افغانستان.
با این حال، این طرح، همانگونه که سفیر امریکا در کابل اشاره کرده است ضمانت و اطمینان کافی برای عملیاتی شدن ندارد که در این صورت، امریکا با استفاده از همه گزینه های مشروع و غیر مشروع دیگر مانند گروه های فشار مسلح –طالبان در افغانستان و داعش در عراق- متحدان سیاسی، قومی و مذهبی در داخل کشورها و کشورهای همسایه و اعمال نفوذ از مجاری مستقیم، با ایجاد وضعیت اضطرار و فوق العاده اقدام به نادیده گرفتن کلیه روندهای دموکراتیک و قانونی می کند.