تساهل و مدارا در گفتمانِ امروزي، نشانه خردمندي بالاست. هر قدر به خشونت و ناسزاگویی روي آوريم به همان اندازه خرمندي ما پايين تر است. مجموعه هایي كه هميشه بجاي همديگرپذيري مي كوشند كه فضا و روابط درون مردمي و اجتماعي، هميشه ملتهب و ناآرام باشد، سخت بيمارند و نمي توانند به شرايط زماني و درك متقابل زندگي كنند.
روابط ملت ها و همسايه ها بر اساس اشتراکات ديني و يا نيازمنديها و منافع متقابل در هويت حكومت ها شكل مي گيرد و در فرجام يك زندگي مسالمت آميز و يا يك روابط ارزشي كه در آن منافع و جايگاهها روشن است شكل مي گيرد. دقيقا بده و بستان ها در روابط مروّج با حد و حدودي كه طرف مقابل آسيب پذير نگردد صورت مي گيرد؛ هرگاه اين توازن و بيلانس بهم بخورد روابط سالم به يك بحران و روابط ناسالم مبدل مي شود. تا درك متقابل و پاي منافع در روابط نباشد بقول عاميانه: " كسي صلواتي كار نمي كند"
با ملحوظات فوق؛ گونه اي ارتباطات با تعامل دين باورانه و يا حكومت محورانه استوار است و مجموعه هاي ديني و مذهبي خود بر اساس قوانين دين محور، گرچند در جغرافياي مختلف زندگي دارند ولي به كلياتِ واحد چنگ مي زنند.
در مذهب شيعه "مجتهد" و در مذهب سنت، "مفتي" جايگاه خاص دارد كه پيروان آن مطابق رسوم موضوعه از آن استقبال مي كنند. چنانچه " پاپ" و "اسقف" و " راهب" و... جايگاهي ويژه را در ميان اديان و مذاهب دارند. بطور مثال : پيشواي اسماعليه جهان حضرت صدرالدين آقاخان كه تكريم و استقبال پيروان خويش را دارند. و اين احترام در همه جاي جهان در ميان اسماعليه ها وجود دارد كه نه جرم است و نه قبح كه كسي يا كساني اظهار انزجار و ندامت كنند.
امروزه چرا عده اي با گراميداشت از درگذشت آيت الله خميني "ره" مردم را نكوهش می کنند؟ دموكراسي و آزادي بيان را لگد مي زنند. به نظرم همپذيري و خرد سالم بايد داشت و روابط را با مؤلفه هاي سالم و خردورزانه سنجيد تا ابلهانه. گرچند من خود منتقد بعضي عملكردها در نظام جمهوري اسلامي ايران هستم. ولي امام خميني" ره " را بنيانگذار نهضتهاي آزاديبخش و رهبر انقلاب در مقابل نظام سياه سلطنتی مي دانم. و بر روابط سالم و خوب دو كشور برادر تاكيد دارم و هم ايران را ميزبان تعداد بالايي از مهاجران مظلوم كشورم مي دانم كه قسمت زيادي شان فاقد مدرك هستند. و از اين بابت از ايران و ايرانيان سپاسگزارم. زيرا در هيچ جاي دنيا ولو اگر حضور مهاجران به اقتصاد آن كشور مفيد باشد اين رقم درشت مهاجران غيرقانوني را قبول ندارند.
امروزه شرايط مهاجرين در تركيه، اروپا و استراليا تأييد اين موضوع است. از هرخانه جهت امرار معاش خانواده ها يك نفر در ايران حضور دارد و كار مي كند تا بازماندگان شان سير باشند.
بنظرم بجاي تحريك عواطف ضدحكومت ايران و بر انگيختن احساسات مردمانش بايد مشكلات و نارسايی هاي بميان آمده را در هر مقطع دريافت و براي حل آن اقدام كرد. عده ي كثيري از تحصيلكردگان ما كه امروزه در نهادهاي اكادميک و حكومتي قرار دارند فارغ شدگان دانشگاههاي ايران اند كه براي مردم اين زمينه گرچند كاستيهاي داشته ولي خدمت قابل قدر است.
در كل از افراطي هایي كه به حُب ايران و بغض از ايران سلامت خانواده ما را بهم مي زنند خواهش داريم كه متاع تان را جاي ديگر بفروشيد اينجا خريدار ندارد. و نیز بگذاريد ما هم از دموكراسي و آزادي بيان كه حق مسلم شهروندان هست بهره ببريم. يعني در كنار صد زنده باد و مرده باد تو از غرب، ما هم به روال انديشه اسلامي مان درگذشت امام خميني "ره" را بعنوان مرجع مذهبي مان نكوداشت كنيم و تو ديگر اتهام و مارک كمونيستها را تحت نام چوچه ی خميني به من نزن!
خداداد فقيهي- ارسالی به خبرگزاری جمهور