ترامپ و هریس با افغانستان و طالبان چه خواهند کرد؟

انتخابات ریاست جمهوری امریکا امروز رسما آغاز شد. نتیجه هرچه باشد؛ برای یک کشور وابسته و مردم آواره و بی سَر، مانند افغانستان می تواند تعیین کننده باشد. لذا می پرسند که کدام شان به نفع افغانستان هستند؟ کدام شان به نفع طالبان هستند؟ اگر هرکدام پیروز شوند، با افغانستان و طالبان چه خواهند کرد؟ این یک خصلت بد برای یک کشور وابسته و وامانده است.

برخی مخالفان طالبان از حالا به پیروزی ترامپ و تغییر سیاست امریکا در قبال طالبان امید بسته اند. آیا ترامپ با طالبان خواهد جنگید؟ قطعا خیر.
کسانی که به پیروزی ترامپ دل بسته اند، احتمال می دهند که ترامپ با طالبان سختگیری خواهد کرد و چه بسا حملاتی را شبیه آنچه با بمب مادر در مشرقی انجام داد دوباره تکرار کند تا از طالبان، زهرچشم بگیرد.

اگر ترامپ برنده شود؛ احتمال دارد برای قدرتنمایی، حملات هدفمندی مثل حذف برخی طالبان چموش مثل ملاهبت الله و مهره های خاص او انجام بدهد.
ترامپ می خواهد بدون جنگ و بمباران، طالبان را وادار به تعظیم در برابر امریکا بنماید. او ابزارهای قوی در اختیار دارد. قطع کمکهای اقتصادی به طالبان، تحریم آنها، افزایش سرسام آورِ قیمت دالر در برابر پول افغانی؛ کافیست که طالب، زانو بزند. ترامپ نظامی به افغانستان نمی فرستد چرا که بیشتر به دنبال حضور استخباراتی، هوایی و سیستماتیک امریکا در افغانستان است.

ترامپ برخلاف بایدن کسی است که چیزی مفت به کسی نمی دهد، او همانند بایدن هفته وار و بدون حساب و بدون کتاب، پول به طالبان نخواهد داد. شخصیت ترامپ نظر به پیشینه و حسابگرش، حسابگیر است. او از هر سِنت کمک امریکا به طالبان، از آنها جواب می خواهد و کار می کشد. او دنبال برده سازی طالبان است.

ترامپ هرچند ذاتا معتقد به حقوق بشر و جامعه مدنی و تحصیل زنان و آزادی های افغانی نیست؛ اما مانند یک تاجرِ سودجو به دنبال سود و منافع است. او حقوق بشر را دستمایه برای تحصیل هدفش قرار می دهد. پس دلبستن بر ترامپ، ساده لوحانه است که بیاید و برای منافع ما و برای آزادی و برای زنان ما بجنگد و بخاطر ما بر سر طالبان بمب بریزد!

لذا ما از ترامپ نباید توقع آزادی، بشردوستی، حقوق بشر و دموکراسی داشته باشیم؛ این شدنی نیست! ذات امریکا عملاً این مفاهیم را قبول ندارد. امریکا ثروت و امنیت را فقط برای خودش می خواهد و برای مردم ما طالبان و داعش را تجویز می دارد.
    
لذا به باور من، ترامپ هیچ مزدوری بهتر از طالبان پیدا نمی تواند؛ اما با این تفاوت که ترامپ از این مزدور، بیشتر کار خواهد کشید، کمتر خواهد داد و زیادتر محاسبه خواهد گرفت. ترامپ با طالبان، مدیریت شده و نتیجه گرا کار خواهد کرد.

اما کامالا هریس اگر بیاید، احتمالا تغییرات وسیع و آنی در افغانستان طالبانی ایجاد نمی کند. او همچون بایدن، قضایای اوکراین و اسرائیل و بحران خاورمیانه را در اولویت کار خود قرار خواهد داد. هریس برای طالبان بهتر است. طالبان این بار برای پیروزی کامالا دعا می خوانند. خانم هریس اهل ریسک کردن نیست. او در کوتاه مدت، یقینا حرکتی ضد طالبان انجام نخواهد داد، او سیستم حمایت و پرداخت به طالبان را ادامه خواهد داد. او به اندازه بایدن، کودن نیست اما شجاعت یک اقدام بزرگ را نیز ندارد.

خانم هریس از نظام و حاکمیت طالبان حمایت خواهد کرد؛ اما ممکن است با قدرت و سرعت بیشتری حلقه سراج الدین حقانی، ملایعقوب، ملابرادر، ملا وثیق و... را در برابر ملاهبت الله و نسل اول طالبان، تقویت کند. او و ترامپ ممکن است به فکر حذف فیزیکی هبت الله و حلقه وفادار به او همچون مولوی ندیم، مولوی خالد حنفی، عبدالحکیم حقانی، وزیر معارف و نظامیانی همچون صدرابراهیم، قیوم ذاکر و... بیفتند تا راه را برای امارت حقانی و ملایعقوب و طیف منعطف طالبان باز کنند.

نهایتا باید گفت و پذیرفت که پیروزی ترامپ یا هریس، هیچ تفاوتی در اصل مسئله نمی آورد. آنها هیچکدام مایل به سرنگونی طالبان، لشکرکشی به افغانستان، حمایت از مخالفان طالبان، و حتی مایل به تضعیف طالبان نیستند. آنها طالبان را ابزار کم هزینه و مفیدی می دانند که از طریق آنها می توانند اهداف بلندمدت خود را برآورده بسازند.

اگر امریکا از طالبان در عرصه های سیاسی، اقتصادی، نظامی و استخباراتی حمایت کنند، طالبان واقعا استعداد تبدیل شدن به نیروی نیابتی امریکا را دارند. هیچ حکومتی به اندازه طالبان نمی تواند برای امریکا فرصت و برای قدرت ها و کشورهای منطقه، تهدید باشد. فایده ای که طالبان می توانند به امریکا برسانند، هزار تا مهره همانند اشرف غنی و کرزی نتوانستند و نمی توانند. کافیست امریکا در به رسمیت شناختن طالبان، با این گروه معامله کند.

حسینی مدنی- خبرگزاری جمهور