سفر وزیر دفاع ملی به تهران در شرایطی انجام می شود که به نظر می رسد منطقه، آبستن حوادث مهمی در حوزه امنیت، تروریزم و بحران های پایدار و رو به گسترش در عرصه روابط قدرت های رقیب نظامی است.

وزیر دفاع افغانستان به دعوت همتای ایرانی خود در رأس یک هیأت بلندپایه نظامی به ایران سفر کرده است.
 
در خبرنامه وزارت دفاع آمده است که طارق شاه بهرامی در این سفر با مقام‌ های امنیتی ایران پیرامون مبارزه با تروریزم، جلوگیری از قاچاق مواد مخدر و همکاری‌ های مؤثر به خاطر ثبات در مناطق مرزی بحث و گفتگو خواهد کرد.
 
این نخستین سفر وزیر دفاع کنونی افغانستان به ایران است. محمد رضا بهرامی؛ سفیر ایران در کابل، در ماه میزان سال گذشته دعوتنامه امیر حاتمی؛ وزیر دفاع کشورش را به او تحویل داده بود.
 
افغانستان و ایران دارای حدود ۹۳۶ کیلومتر مرز مشترک هستند و حضور صدها هزار مهاجر افغانستانی در ایران، موضوع آب و نگرانی ‌ها نسبت به گسترش تروریزم به ویژه داعش در افغانستان و قاچاق مواد مخدر از اصلی ترین دغدغه های دو کشور به شمار می ‌رود.
 
سفر وزیر دفاع ملی به تهران در زمان حساس و مهمی صورت می گیرد. این سفر در شرایطی انجام می شود که به نظر می رسد منطقه، آبستن حوادث مهمی در حوزه امنیت، تروریزم و بحران های پایدار و رو به گسترش در عرصه روابط قدرت های رقیب نظامی است.
 
ایران در این میان، نقشی اساسی و محوری دارد؛ کشوری که از دیرباز آماج توطئه چینی های مستمر قدرت های بزرگ فرامنطقه ای و رژيم های دست نشانده و هم پیمان آنها در منطقه بوده است.
 
تنش های جاری در روابط عربستان سعودی و هم پیمانانش با ایران، نزدیکی کم سابقه سعودی و رژيم های عرب منطقه به اسراییل بر علیه ایران، بحران پیچیده سوریه و احتمال درگیری مستقیم نظامی میان ایران و متحدانش با رژيم اسراییل، حضور رو به توسعه، نگران کننده و پرسش برانگیز داعش در افغانستان و خروج یکجانبه امریکا از توافق هسته ای ایران و قدرت های جهانی و آثار و تبعات آن روی همکاری های امنیتی افغانستان و ایران با توجه به سیطره نظامی و سیاسی امریکا بر افغانستان، از مسایل مهمی هستند که بی تردید، روی روابط استراتژیک و امنیتی دو همسایه، اثر می گذارند.
 
چندی پیش، واشنگتن میزبان یک گفتگوی چهارجانبه با حضور مشاوران امنیت ملی رهبران امریکا، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و افغانستان بود.
 
جزئیات زیادی از آن نشست، به بیرون درز نکرد؛ اما طرف های شرکت کننده، توافق کردند که نشست های مشابهی را در آینده نیز برگزار کنند.
 
این رویداد برای ایران و سایر هم پیمانانش مانند روسیه، قابل هضم نیست؛ به ویژه از این حیث که کشورهایی مانند عربستان، امارات و امریکا از زمان ایجاد گروه تروریستی طالبان و حمایت های آشکار و بی دریغ از آن گروه تاکنون، عملا سرگرم توطئه چینی بر علیه ایران در افغانستان هستند و از متهمان ردیف اول حمایت سازمان یافته از تروریزم تکفیری در منطقه و افغانستان به حساب می آیند.
 
نفوذ و حضور پرسش برانگیز داعش در افغانستان از دید ایرانی ها و هم پیمانان آنها مانند روسیه، با حمایت قدرت های یادشده، انجام می شود و از آنجایی که ایران در صف مقدم مبارزه با داعش در عراق و سوریه قرار داشته است، با توجه به موقعیت تهران در معادلات امنیتی افغانستان، گسترش بی درد سر حضور داعش در افغانستان، چیزی نیست که ایران از آن بیمناک نباشد.
 
افزون بر این، موضوع آب که با در نظرداشت خشکسالی های دیرپای در ایران و نیز برنامه های منظم و بلندمدت دولت افغانستان به منظور مهار آب های سرزمینی کشور و استفاده از آنها در راستای ایجاد بندهای بزرگ و استخراج انرژي برق، به یک چالش حقوقی عمده و بزرگ در روابط دو کشور، بدل شده است.
 
در کنار اینها حضور صدها هزار مهاجر افغانستانی در ایران نیز همواره یکی از مسایل مبتلابه در روابط دوطرف بوده و موضوع داغ مباحثات دوجانبه محسوب می شده است.
 
امنیت مرزها و قاچاق مواد مخدر هم به ویژه برای ایران، از اهمیت بالایی برخوردار است.
با توجه به این مسایل، دوطرف نیازمند گفتگوهای راهبردی منسجم، فشرده و صریحی در حوزه همکاری های امنیتی هستند.
 
لازمه نتیجه بخش بودن این گفتگوها احراز استقلال دولت افغانستان از سلطه و نفوذ قدرت های خارجی متخاصم با ایران به ويژه رژیم های عرب که در حال برنامه ریزی برای توسعه سلطه و نفوذ خود در افغانستان هستند، امریکا و... است.
 
افغانستان پیشتر در اوج تنش های خصومت آمیز میان ایران و امریکا، در یک سیاست هوشمندانه و معقول، بیطرف باقی ماند و اجازه نداد که روابط تنش آلود و بحرانی واشنگتن و تهران، روی همکاری های دیرینه و پایدار کابل- تهران، اثر بگذارد.
 
با این حال، تردیدی وجود ندارد که با توجه به ظهور چالش های تازه امنیتی در افغانستان مانند داعش و نیز شکل گیری آرایش های جدید سیاسی و امنیتی در منطقه بر علیه تهران با محوریت اعراب، اسراییل و امریکا، وجود پدیده ای به نام ترامپ و مهمتر از آن، حضور دولتی به شدت دوقطبی در کابل،  دستگاه دیپلماسی افغانستان برای حفظ سیاست پیشین‌اش در این خصوص، با چالش های سنگین و جدی رو به رو خواهد بود.

محمدرضا امینی- خبرگزاری جمهور