از نخستین روزهای تنش میان آقای نور و داکتر غنی بر سر منظوری استعفای مشروط والی بلخ، گفتگو میان دو طرف از طریق نمایندگان شان ادامه داشت که پای خارجی ها و به خصوص امریکایی ها را بارها به میان کشید و در نهایت امروز پس از سه ماه و در آغاز سال نو ۱۳۹۷هجری شمسی اعلان گردید که برسر پایان ماجرا میان دوطرف توافق صورت گرفته است .
همانطور که حامیان آقای نور و حزب جمعیت اسلامی افغانستان از یک طرف و آقای غنی با تیم همکاران نزدیکش در حکومت از جانب دیگر، هنگام رد و بدل کردن پیام به جانب یکدیگر نشان می دادند که از سر موضع خویش کوتاه نمی آیند و همچنین تاحال هم دیده می شود که تمام مواد پیشنهادی جمعیت اسلامی از جانب ارگ پذیرفته نشده است، بعید می نماید که این توافق بدون فشار و تهدید محکم خارجی به روی دو طرف و بخصوص روی جمعیت اسلامی به دست آمده باشد.
از نظر دور نداشته باشیم که یک سری دید و وادیدهای غیر رسمی مقام های اطلاعاتی روسیه و آمریکا، ایران و عربستان را در یک چنین کشوری و در یک چنین شرایطی به حکم تجربه و عقل، هیچکسی رد و کتمان کرده نمیتواند.
فکر میکنم ترس به میدان آمدن یک زد و بند نیابتی در میان گروهای مشروع و تشکیل دهندهء دولت، دو طرف درگیر و همینطور آمریکا و ناتو که در افغانستان حضور دارند را وادار کرده است که هرچه عاجل به یک پایان آبرومندانه درین رقابت قانع شوند.
یعنی میتوان ادعا کرد که عقلانیت علاوه بر اجبار، نتیجه اش توافقی شده که استاد عطامحمد نور آن را امروز اعلام کرد.
تبعات و تاثیر این توافق برای استاد عطا و جمعیت اسلامی اگر فکر بکنند همه چیز پایان پیداکرده، در آینده خیلی سنگین خواهد بود هرچند حالا به دستآوردهای خوبی دست پیدا کرده اند که عبارتند از:
۱_ به کرسی نشستن حرف استاد عطا در رد فرمان رئیس جمهور مبنی بر احراز کرسی ولایت بلخ توسط انجینر محمد داود؛
۲_ نشان دادن توان بالای رقابت در برابر آنچه او تصمیم ناعادلانه ارگ می خواند؛
۳_ مطرح کردن خود و به میدان آوردن جمعیت اسلامی به این بهانه؛
۴_ درگیر نکردن خود و جمعیت با ائتلاف بین المللی به رهبری آمریکا چیزی که رقبای او و جمعیت می خواستند؛
۵_ تمرین و آمادگی لازم برای رقابت های انتخاباتی پیش رو در آینده؛
بحث چند ولایت و چند وزارت به نظرم خیلی مهم نیست.
تنها امتیاز عمده ای که آقای نور از دست داد که باید نمی داد همان اعتبار بزرگی بود که پس از مسعود برای خود خلق کرده بود؛ به طور مثال او داشت به یک ایستگاه و آدرس دائمی برای مردمش مبدل می گشت اما این جایگاه را اگر من حتی تا دیروز برای او محفوظ میدانستم، امروز علیرغم احساس خوشبینی که با او دارم، از دست داده ام.
اما جانب ارگ و آقای غنی با وجود امتیازهای بسیاری که از دست دادند، یک امتیاز بزرگ به دست آوردند و آن اینکه میان صفوف رقیب قدرتمندشان که جمعیت اسلامی بود طوری وضع را ایجاد کردند که می توانند از امروز تا آینده به صورت آسان از آن ها برای مقاصد خویش یارگیری کنند.
و از طرف دیگر به خوبی این مساله ثابت میکند که ارگ با وجود مشکلات جدی که دارد هنوز حمایت آمریکا در قدم اول با اوست تا دیگران.
بهر صورت همه چیز بستگی به دو مساله دارد: یکی چگونگی اجرای مواد توافق شده که آیا جمعیت اسلامی آنچه را که ارگ متعهد شده، اجرایی کرده می تواند؟ و دوم هم نحوه کار و فعالیت آقای نور در میدان سیاست پس از کناره گیری از ولایت بلخ است که چگونه می درخشد!
ظاهراً تنش پایان یافته ولی سفر دنباله دارد...
برنا صالحی- خبرگزاری جمهور