مخالفان اسد، به مسکو نزدیک می شوند

مخالفین اسد که تا پیش از این تاکید می کردند که روی هیچ مساله ای جز برکناری اسد گفتگو نخواهند کرد؛ اما حالا به نظر می رسد که علاقمند گفتگو با جریان هایی هستند که به نوعی بتواند صلح در این کشور را تضمین کند و آنها هم در کنار بشار اسدی که به هیچ شکل ممکن از قدرت کنار نرفت؛ سهمی در دولت داشته باشند.
فاتح حسون سخنگوی هیات مذاکره کننده معارضان سوری می گوید که به احتمال زیاد در نشست "آستانه" قزاقستان شرکت خواهند کرد که این مساله هم به منظور بررسی برخی پیشنهادات مطرح شده توسط مسکو برای صلح سوریه است.
طرحی که روسیه پیشکش کرده و ظاهرا مخالفین اسد هم به آن دلگرم شده اند و قرار است برای بررسی این طرح که به گفته خودشان ممکن است به جنگ میدانی در سوریه نقطه پایان بگذارد در این اجلاس شرکت کنند. نشستی که مسکو مستقیما از این گروهها برای شرکت در آن دعوت کرده است.
تمایل معارضان سوری به سمت مسکو که در خط اول جنگ با آنها قرار دارد؛ یک رویکرد بزرگ برای مخالفین دولت سوریه است. رویکردی که تاکنون اتفاق نیافتاده بود و چشم امید این گروهها بیشتر به لابی های پراکنده غربی بود تا فشارهایی تسلیحاتی روسیه.
مسکو در هر شرایطی از خط مقدم جنگ در سوریه عقب نشینی نکرد. سربازان روس در مهمترین بخش های حلب و سایر خطوط جنگی سوریه خود را در تیررس مخالفین قرار دادند و تاکیدشان ظاهرا این بود که حفظ سنگرهای سوریه برای آنها خط سرخی است که تنها با مرگ سربازان این کشور شکستنی ست.
هیچ کس باور هم نمی کرد که روسیه تا این حد در حمایت از بشار اسد از خود سماجت به خرج دهد. دهها سرباز خود را در این کشور به کشتن داد؛ میلیون ها دالر را در قالب بمب های سنگین بر سر مخالفان ریخت و در شورای امنیت سازمان ملل یک تنه در برابر غرب از حاکمیت فعلی سوریه دفاع کرد.
حالا روشن شد که طرح تغییر خاورمیانه که غربی ها از اول جنگ خلیج فارس در سرشان بود؛ چندان هم آسان نبوده و روسیه اجازه نخواهد داد حیاط خلوت این کشور در این منطقه به دست امریکا و متحدینش بیافتد.
امریکا دقیقا می دانست که روسیه در خاورمیانه چه می خواهد؛ اما دیگر آنقدرها هم مطمین نبود که پوتین برای بقای دولت سوریه، ایستادگی مفرطی از خود نشان بدهد و یکی پس از دیگری، در هر نقطه ای که ممکن باشد برای غرب چالش ایجاد کند. از جنگ در سوریه گرفته تا نزاع در شورای امنیت.
روسیه اکنون یک قدرت بلامنازع در تحولات سوریه محسوب می شود و ساده این را ثابت نکرده؛ اما حالا معامله گران سوری دیگر به این پی برده اند که به جای قمار روی سرنوشتشان با غرب، بهتر است با یک پدیده ی قدرتمندتر وارد گفتگو شوند.
شعار اینکه "خط قرمز ما برکناری اسد از قدرت است" دیگر کمرنگ تر از گذشته به نظر می رسد. جنگ از ۵ سال پیش تاکنون شکل دیگری به خود گرفته؛ شهرهایی که یکی پس از دیگری به دست مخالفان سقوط می کردند و چهار سال پیش دمشق در محاصره معارضان بود؛ امروز به همان ترتیب از کنترل خارج شده و دوباره به دولت سوریه برمی گردد.
مخالفین در خرابه های بدون برق و آب و غذا در محاصره قرار گرفته اند و صبح و بعد از ظهر در دو نوبت پذیرای بمب جنگنده های اسد و پوتین هستند. راه رساندن تسلیحات از طریق ترکیه و کشورهای عربی دیگر محدودتر شده و جنگ هم دیگر به شکل ملال آوری اعصاب ها را ضعیف کرده است.
و اکنون نقش اول مهم تحولات -- که دیر به داد اسد رسید -- اما با قدرت ایستاده است؛ آماده است که با مخالفان وارد مذاکره شود و حتما معامله ای بهتر از غرب را برایشان خواهد داشت.
امریکا از آنها می خواهد که سوریه را فتح کنند و سپس برای حاکمیت یک کشور تحت حمایت غربی، روی وعده هایشان حساب نمایند؛ اتفاقی که تلاش خودشان را کردند اما ظاهرا نتیجه نداشته است.
حالا روسیه حرفهایی دارد برای گفتن. معامله ای که هنوز ماهیت آن روشن نیست؛ اما به نظر می آید که شیرینی آن چسپنده تر از معامله با غربی هاست.
مساله اما به همین سادگی هم نیست. دور زدن امریکا در چنین شرایطی، تاوان سختی برای معارضان سوری در پی خواهد داشت. مگر اینکه ابتدا اربابان جنگ، برای نزدیک کردن آلات دستشان، با هم توافق کرده باشند.
الیاس کاتب – خبرگزاری جمهور