۰

صلح در افغانستان از مسیر جنگ عبور نمی کند

جمعه ۱۵ ثور ۱۳۹۶ ساعت ۱۹:۴۹
با توجه به افزایش نیروهای نظامی،بکار بستنِ برزگترین بمب غیر هسته ای و نیز جابجایی جنگنده های "اف ۱۶" در پایگاه بگرام از نشانه های آمادگی و نیت جنگِ امریکا در افغانستان می باشد. در چنین شرایط به زبان آوردن صلح و ثبات چیزی بیشتر از خیال نیست.
صلح در افغانستان از مسیر جنگ عبور نمی کند


هر زمانی که مسئله صلح مطرح می شود بجای توجه بر موانع اصلی، بیشتر بر قضایایی خیالی توجه صورت می گیرد. از ایجاد شورای عالی صلح و کنفرانس های منطقه ای و جهانی گرفته تا افزایش نیروی خارجی برای مهارِ جنگ، همه و همه از تلاش هایی اند که در بیشتر از یک و نیم دهۀ گذشته تاکنون بی تأثیر بوده است.
بارک اوباما پس از روی کار آمدن اش تلاش نمود تا تعداد نیروهای نظامی امریکا را ظاهرا برای پایان جنگ به یکصدهزار تن افزایش دهد، تا با این استراتیژی امنیتِ افغانستان را برای نیروهای بومی واگذار کند. وی در هشت سالِ کاری اش نه تنها این که بر جنگ پایان نبخشید، بل میراث وی بحرانیست که روزانه جان ده ها تن از نظامیان و غیر نظامیان را قربانی می گیرد.
اخیراً "جان ساپکو" بازرس ویژه امریکا (سیگار) طی گزارشی اعلام داشت؛ «در سه ماه نخست سال جاری(۲۰۱۷) به تعداد ۸۰۳ تن از نیروهای نظامی افغان کشته شده اند.» این آمار غیر از کشته شدگانِ قول اردوی ۲۰۹ شاهین در ولایت بلخ می باشد. دونالد ترامپ اما بیشتر بر تشدید جنگ تمرکز دارد تا صلح و ثبات؛ آنچه که در بیشتر از شانزده سالِ گذشته در حد رؤیا باقی مانده است.
با این همه کمتر از ۶۰ درصدی جغرافیایی افغانستان در دست دولت قرار دارد.چند روز قبل روزنامه امریکایی "واشنگتن پُست" طی مطلبی گزارش داد: «در اوایل سال ۲۰۱۷ دولت افغانستان حدود ۵۲ درصد از خاک کشور را در کنترول دارد و مابقی در اختیار مخالفان مسلح می باشد.»
پس از تشکیل حکومت وحدت ملی گمانه زنی ها بر این بود که دولت-برخلافِ حکومت قبلی- بتواند بر مشکلات امنیتی پیروز شود، اما دیده شد که بحران از پسی بحران در حالِ بیشتر شدن است.
گسترش فساد اداری، فرارِ نسل جوان به خارج از کشور، افزایش ۱۰ درصدی مواد مخدر و افزایش ۴۳ درصدی کشت تریاک، و سرانجام اختلافاتِ درون حکومتی از جمله عمده ترین مشکلاتی اند که دولت نه تنها قادر بر جلوگیری از آن ها نیست، بل توانمندی مقابله با هیچ یکی از مشکلات یاد شده را ندارد.
نگران کننده تر از آن این که، در این اواخر گفته می شود شرایط تقابلِ خطرناکتر از تقابل هندوستان و پاکستان پای کشورهای بزرگ همچون روسیه و امریکا را به عنوان دو رقیب دیرینه به افغانستان کشانیده است، و این نشان دهنده وضعیت شکننده آینده می باشد. در منجلابِ این همه مشکلات دولت افغانستان اما هر ازگاهی از صلح و ثبات سخن می زند. با این همه، عمده ترین موانع فرا راه صلح و ثبابت افغانستان چیست؟

دو چالش عمده وجود دارد که می توان از عمده ترین موانع بر شمرد که معضل افغانستان به آن ها گره خورده است.
نخست، دولت به ویژه پس از روی کار آمدن حکومت وحدت ملی به پیمانه ای ضعیف و ناتوان استکه قادر به حل اختلافات درونی خود نیست، چه رسد به حل بحران ناامنی و ایجاد اشتغال زایی که هر دو مسئله نیازمند به کمک های بیرونی می باشد.

دوم، بحران جنگ و ناامنی مستقیماً در محور استراتیژی امریکا می چرخد. ایالات متحده امریکا با این استراتیژی در تلاش مشروعیت حضور نظامی خود است. از این رو، اگر جنگ و ناامنی دامن زده نشود همه طرف ها متوجه حضور و موجودیت امریکا خواهند بود، زیرا از یک طرف نیروهای امنیتی افغان به قیمت حضورِ نیروهای خارجی آنگونه که باید تقویت و تجهیز می شدند، نشدند. از جانب دیگر مشکلات اقتصادی روز تا روز دامنگیر مردم می شود؛ بیکاری و فرار نسل جوان از عوامل عمده ای مشکلات اقتصادیست.

با توجه به این افزایش نیروهای نظامی،بکار بستنِ برزگترین بمب غیر هسته ای و نیز جابجایی جنگنده های "اف ۱۶" در پایگاه بگرام از نشانه های آمادگی و نیت جنگِ امریکا در افغانستان می باشد. در چنین شرایط به زبان آوردن صلح و ثبات چیزی بیشتر از خیال نیست.
برخی ها اما پیوستن حکمتیار را نشانه ای از آمدن صلح می پندارند، این در حالیست که از زمان امضای توافقنامۀ صلح با حزب اسلامی ناامنی ها نه تنها این که کاهش نیافته است، بل از گذشته بیشتر شده. بنابراین چنین روندی هیچ تأثیر بر کاهش ناامنی ها ندارد، بل وضعیت آنگونه که از برنامۀ جنگی امریکا پیداست، بدتر خواهد شد.
تداوم ۱۶ ساله جنگ، افزایش نیروی زمینی و هوایی و نیز عدم حضور نمایندۀ امریکا در کنفرانس صلح روسیه پیرامون افغانستان، از شواهد عمده ای این واقعیت است. فهم این پرسش شاید شاید مسئله را ساده تر سازد؛ آیا افغانستان جغرافیای کنترول شده ی سیاستمداران و دولتمدارانِ ماست و یا میدان بازی و رقابتِ امریکا؟

احمدصدیق احمدی- نویسنده و پژوهشگر مسایل سیاسی
ارسالی به خبرگزاری جمهور
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *

پربازدیدترین