صلح با حزب اسلامی و سرنوشت مبهم هزاران تروریست

مقام‌های دولتی در ولایت لغمان می‌گویند برخی از جنگجویان حزب اسلامی در کنار طالبان علیه نیروهای دولتی می‌جنگند.
این در حالی است که بر اساس توافق‌نامه صلح میان حزب اسلامی و حکومت، جنگجویان این حزب مکلف هستند تا از جنگ در مقابل دولت دست بردارند.
سرحدی زواک؛ سخنگوی والی لغمان می‌گوید:"مسؤولان حزب اسلامی مدعی شدند برخی از افرادی‌که در کنار طالبان می‌جنگند، در گذشته اعضای حزب اسلامی بوده و دیگر به این حزب وابسته نیستند"؛ اما شماری از مردم محل می‌گویند این افراد هنوز هم وابسته این حزب اند.
عبدالجبار رحیمی؛ والی لغمان از مسؤولان حزب اسلامی خواسته تا با این جنگجویان تماس بگیرند.

حامد عزیز؛ از سخنگویان حزب اسلامی می‌گوید:"پس از امضای توافقنامه صلح، افرادی که تحت رهبری گلبدین حکمتیار فعالیت داشتند، حتی یک گلوله هم به طرف نیروهای دولتی شلیک نکردند".
او اذعان کرد افرادی هم هستند که پس از امضای توافقنامه صلح، وابستگی خود را با این حزب قطع کرده و به گروه طالبان پیوستند؛ "اما مسؤولیت فعالیت‌های این افراد به دوش حزب اسلامی نیست."

این همان معضلی است که پیش از این نیز کارشناسان مسایل امنیتی نسبت به آن هشدار داده بودند.
در واقع، زمانی که موافقتنامه صلح با حزب اسلامی امضا شد و نمایندگان این حزب، تعهد سپردند که هزاران جنگجوی مسلح وابسته به این حزب را خلع سلاح می کنند و یا به بدنه نیروهای امنیتی، ملحق خواهند کرد، هیچ تضمین نیرومند و قابل اطمینانی از این تعهد، پشتیبانی نمی کرد.

اکنون مشخص شده است که سرنوشت هزاران تروریست مسلح وابسته به حزب اسلامی، همچنان در هاله ای از ابهام است.

اگر دولت نتواند رهبران حزب اسلامی را وادار کند تا به تروریست های تحت امر خود دستور دهند که بی هیچ قید و شرطی، شرایط مندرج در توافقنامه صلح را بپذیرند و سلاح های خود را بر زمین بگذارند، توافق صلح با حزب اسلامی، هیچ ارزشی نخواهد داشت و تنها امتیازی یکجانبه برای مصونیت بخشیدن به گلبدین و چند فرمانده متهم به جنایت جنگی وابسته به او خواهد بود و لا غیر.

اینکه سخنگویان حزب اسلامی ادعا می کنند که پس از امضای توافقنامه صلح میان اشرف غنی و گلبدین حکمتیار، تروریست های مسلح وابسته به این حزب، حتی یک گلوله هم به سمت دولت، شلیک نکرده اند، ادعای بزرگی است که نیاز به اثبات دارد؛ زیرا رویداد لغمان نشان می دهد که این ادعا، کذب محض است و رهبران حزب اسلامی، نفوذ و قدرت خود را برای کنترل و هدایت هزاران تروریست مسلح، عملا از دست داده اند و این همان چیزی است که هرگونه توافق صلحی را خنثی و بی خاصیت می سازد و آثار مورد انتظار آن در عرصه صلح و ثبات در کشور را ضرب صفر می کند.

بی اعتمادی و عدم اطمینان در این زمینه به اندازه ای عمیق و جدی است که به جز سرنوشت مبهم هزاران تروریست مسلح وابسته به این حزب، کسی حتی نمی داند که آیا هزاران زندانی عضو حزب اسلامی که در چارچوب این توافقنامه صلح، به آزادی خواهند رسید، آیا در یک روند صلح آمیز، جذب جامعه خواهند شد و به زندگی عادی بازخواهند گشت یا همانند همگنان شان در دیگر سازمان های تروریستی، بار دیگر به کوه ها برشده و علیه دولت خواهند جنگید.

به هر حال، تا اینجای کار، آنچه عملا زیر نام امضای توافقنامه صلح میان اشرف غنی و گلبدین حکمتیار رقم خورده، چیزی جز واریز و واگذاری امتیازهای بزرگ یکجانبه به رهبران فراری و متواری و مهره های سوخته و از رده خارج شده حزب اسلامی نبوده و نیست و اگر دولت نتواند از این توافق به نفع بهبود وضعیت امنیتی و تحکیم و صلح و ثبات و ترغیب تروریست های مسلح به جامعه پذیری و بازگشت به زندگی صلح آمیز سیاسی و مدنی، استفاده کند، روشن است که رهاورد این توافق، چیزی جز شکست و سرافکندگی و شرمندگی برای حکومت نخواهد بود و بدیهی است که در آن صورت، نمی توان از توافق صلح با حزب اسلامی به مثابه دستاوردی در عرصه صلح و الگویی قابل تعمیم به سازش با سایر گروه های تروریستی ضد دولتی یاد کرد.

اینهمه در حالی است که اختلافات داخلی شاخه های چندگانه حزب اسلامی نیز از دیگر مشکلات فراراه عملیاتی شدن همه جانبه توافقنامه صلح محسوب می شود.

گفته می شود در این زمینه، اختلاف نظرهای عمیق و جدی میان حزب اسلامی به رهبری عبدالهادی ارغندیوال و حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار وجود دارد و در همین راستا، آقای ارغندیوال به تازگی، نمایندگان حزب اسلامی حکمتیار را از معرفی اعضای شاخه حزب اسلامی به رهبری خود برای احراز سمت هایی در کابینه، برحذر داشته است.

با این وصف، بعید به نظر می رسد که رهاوردهای قابل انتظار دولت از توافق صلح با گلبدین به آسانی و فارغ از چالش و درد سر، محقق شود.

عبدالمتین فرهمند- خبرگزاری جمهور